อริยสาวกพึงฝึกหัดศึกษาว่าการทำสมาธิมีเคล็ดลับเหมือนแม่โคปีนภูเขาลาดชัน
สัทธรรมลำดับที่ : 729
ชื่อบทธรรม :- การทำสมาธิมีเคล็ดลับเหมือนแม่โคปีนภูเขาลาดชัน
https://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/AriyasajSearch/SinglePage.php?key=729
เนื้อความทั้งหมด :-
--การทำสมาธิ มีเคล็ดลับเหมือนแม่โคปีนภูเขาลาดชัน
--ภิกษุ ท. ! เปรียบเหมือนโคหากินตามภูเขาโง่เขลา ไม่มีไหวพริบ ไม่รอบรู้ทิศทาง
ไม่ฉลาดเพื่อจะเที่ยวไปตามภูเขาอันขรุขระ.
มันได้คิดว่า “จะเที่ยวไปสู่ทิศทางที่ไม่เคยไป จะกินหญ้าที่ไม่เคยกิน จะดื่มน้ำที่ไม่เคยดื่ม”
ดังนี้
มันวางเท้าหน้าอย่างไม่ถูกต้อง เมื่อยกเท้าหลัง (จึงพลาดล้ม)
มันก็ไม่อาจไปถึงทิศทางที่ไม่เคยไป ไม่ได้กินหญ้าที่ไม่เคยกิน ไม่ได้ดื่มน้ำที่ไม่เคยดื่ม
และทั้งไม่อาจกลับมาสู่ที่ที่มันเคยยืนคิดทีแรกโดยสวัสดีด้วย.
ข้อนั้นเพราะเหตุไรเล่า ?
+--ภิกษุ ท. ! ข้อนั้นเพราะเหตุว่า
#โคตัวนั้นซึ่งหากินตามภูเขาเป็นโคโง่เขลา
ไม่มีไหวพริบ ไม่รอบรู้ทิศทาง ไม่ฉลาดเพื่อจะเที่ยวไปตามภูเขาอันขรุขระ,
นี้ฉันใด ;
--ภิกษุ ท. ! ข้อนี้ก็ฉันนั้นเหมือนกัน
: ภิกษุบางรูป ในกรณีนี้
เป็นพาล ไม่มีไหวพริบ ไม่รอบรู้ทิศทาง ไม่ฉลาด
เพื่อจะสงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม
เข้าถึงปฐมฌานอันมีวิตกวิจาร มีปีติและสุข อันเกิดแต่วิเวก แล้วแลอยู่.
เธอ ไม่เสพอย่างทั่วถึง ไม่ทำให้เจริญ ไม่กระทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ไม่ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตนตั้งไว้ด้วยดี,
เธอคิดว่า
“ถ้ากระไรเพราะความเข้าไปสงบรำงับวิตกและวิจาร เราพึงเข้าถึงทุติยฌาน
อันเป็นเครื่องผ่องใสแห่งใจในภายใน ให้สมาธิเป็นธรรมอันเอกผุดมีขึ้น
ไม่มีวิตกไม่มีวิจาร มีแต่ปีติและสุขอันเกิดแต่สมาธิ แล้วแลอยู่ เถิด”
ดังนี้;
แต่เธอก็ไม่สามารถจะสงบระงับวิตกและวิจาร เข้าถึงทุติยฌาน .... แล้วแลอยู่ได้.
เธอคิดต่อไปว่า
“ถ้ากระไร เราจะ (ย้อนกลับ) เข้าสู่ปฐมฌาน อันมีวิตกวิจาร
มีปีติและสุข อันเกิดแต่วิเวก เพราะสงัดจากกาม สงัดจากอกุศล เข้าถึงปฐมฌาน
แล้วแลอยู่เถิด”
ดังนี้
แต่เธอก็ไม่สามารถจะสงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม เข้าถึงปฐมฌาน .... แล้วแลอยู่ ได้.
+--ภิกษุ ท. ! ภิกษุนี้ เรากล่าวว่า พังแล้วทั้งสองด้าน เสื่อมแล้วทั้งสองฝ่าย
เช่นเดียวกับโคภูเขา อันโง่เขลา ไม่มีไหวพริบ ไม่รอบรู้ทิศทาง
ไม่ฉลาดเพื่อจะเที่ยวไปตามภูเขาอันขรุขระ ตัวนั้น.
--ภิกษุ ท. ! เปรียบเหมือนโคภูเขา ที่ฉลาดเฉลียว มีไหวพริบ รอบรู้ทิศทาง
ฉลาดเพื่อจะเที่ยวไปตามภูเขาอันขรุขระ.
มันได้คิดว่า
“จะเที่ยวไปสู่ทิศทางที่ไม่เคยไป จะกินหญ้าที่ไม่เคยกิน. จะดื่มน้ำที่ไม่เคยดื่ม”
ดังนี้
มันวางเท้าหน้าอย่างถูกต้อง แล้วจึงค่อยยกเท้าหลัง
มันก็สามารถไปสู่ทิศทางที่ไม่เคยไป ได้กินหญ้าที่ไม่เคยกิน ดื่มน้ำที่ไม่เคยดื่ม
และทั้งสามารถกลับมาสู่ที่ที่มันเคยยืนคิดทีแรกโดยสวัสดีได้ด้วย.
ข้อนั้นเพราะเหตุไรเล่า ?
+--ภิกษุ ท. ! ข้อนั้นเพราะเหตุว่า
#โคภูเขานั้นเป็นโคฉลาดเฉลียว
มีไหวพริบรอบรู้ทิศทาง ฉลาดเพื่อจะเที่ยวไปตามภูเขาอันขรุขระ,
นี้ฉันใด ;
--ภิกษุ ท. ! ภิกษุบางรูป ในกรณีนี้ ก็ฉันนั้น
: เธอเป็นบัณฑิตมี ไหวพริบ รอบรู้ทิศทาง ฉลาดเพื่อจะสงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม
เข้าถึง ปฐมฌาน อันมีวิตกวิจาร มีปีติและสุขอันเกิดแต่วิเวก แล้วแลอยู่,
เธอเสพอย่างทั่วถึง ทำให้เจริญ ทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตั้งไว้ด้วยดี.
+--เธอคิดต่อไปว่า
“ถ้ากระไร เพราะความเข้าไปสงบรำงับวิตกและวิจารเสียได้
เราพึงเข้าทุติยฌาน อันเป็นเครื่องผ่องใสแห่งใจในภายใน
ให้สมาธิเป็นธรรมอันเอกผุดมีขึ้น ไม่มีวิตกไม่มีวิจาร
มีแต่ปีติและสุขอันเกิดแต่สมาธิแล้วแลอยู่ เถิด”
ดังนี้.
+--เธอนั้น เมื่อ ไม่ข้องขัดอยู่กะทุติยฌาน ก็เข้าถึง ทุติยฌาน
อันเป็นเครื่องผ่องใสแห่งใจในภายใน ให้สมาธิเป็นธรรมอันเอกผุดมีขึ้น
ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร มีปีติและสุขอันเกิดแต่สมาธิ
เพราะความเข้าไปสงบระงับวิตกและวิจารเสียได้ แล้วแลอยู่ ;
+--เธอ เสพอย่างทั่วถึง ทำให้เจริญ ทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตั้งไว้ด้วยดี.
+--เธอคิดต่อไปว่า
“ถ้ากระไร เพราะความจางคลายไปแห่งปีติ เราพึงเป็นผู้อยู่อุเบกขา
มีสติและสัมปชัญญะ และพึงเสวยความสุขด้วยนามกาย เข้าถึงตติยฌาน
อันเป็นฌานที่พระอริยเจ้ากล่าวว่า “ผู้ได้ฌานนี้เป็นผู้อยู่อุเบกขา มีสติอยู่เป็นปกติสุข”
ดังนี้ แล้วแลอยู่ เถิด”
ดังนี้.
+--เธอนั้น เมื่อ ไม่ข้องขัดอยู่กะตติยฌาน ก็เป็นผู้อยู่อุเบกขา มีสติและสัมปชัญยะ
และพึงเสวยความสุขด้วย นามกาย เข้าถึง ตติยฌาน
อันเป็นฌานที่พระอริยเจ้ากล่าวว่า “ผู้ได้ฌานนี้เป็นผู้อยู่อุเบกขา มีสติ อยู่เป็นสุข”
ดังนี้
เพราะความจางคลายไปแห่งปีติ แล้วแลอยู่;
+--เธอ เสพอย่างทั่วถึง ทำให้เจริญ ทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตั้งไว้ด้วยดี.
+--เธอคิดต่อไปว่า
“ถ้ากระไร เพราะละสุขและทุกข์เสียได้
เพราะความดับไปแห่งโสมนัสและโทมนัสในกาลก่อน
เราพึงเข้าถึงจตุตถฌานอันไม่มีทุกข์และสุข
มีแต่ความที่สติเป็นธรรมชาติบริสุทธิ์เพราะอุเบกขา แล้วแลอยู่เถิด”
ดังนี้.
+--เธอนั้น เมื่อ ไม่ข้องขัดอยู่กะจตุตถฌาน ก็เข้าถึง จตุตถฌาน
อันไม่มีทุกข์และสุข มีแต่ความที่สติเป็นธรรมชาติบริสุทธิ์เพราะอุเบกขา
เพราะละสุขและทุกข์เสียได้ เพราะความดับไปแห่งโสมนัสและโทมนัสในกาลก่อน
แล้วแลอยู่;
+--เธอ เสพอย่างทั่วถึง ทำให้เจริญ ทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตั้งไว้ด้วยดี.
+--เธอคิดต่อไปว่า
“ถ้ากระไร เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งรูปสัญญา
โดยประการทั้งปวง เพราะความดับแห่งปฏิฆสัญญา
เพราะไม่ได้ทำในใจซึ่งนานัตตสัญญา เราพึงเข้าถึงอากาสานัญจายตนะ
อันมีการกระทำในใจว่า “อากาศไม่มีที่สุด” ดังนี้ แล้วแลอยู่เถิด”
ดังนี้.
เธอนั้น เมื่อ ไม่ข้องขัดอยู่กะอากาสานัญจายตนะ ก็เข้าถึง อากาสานัญจายตนะ
อันมีการกระทำในใจว่า “อากาศไม่มีที่สุด”
ดังนี้
เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งรูปสัญญาโดยประการทั้งปวง
เพราะความดับไปแห่งปฏิฆสัญญา เพราะไม่ได้ทำในใจซึ่งนานัตตสัญญา แล้วแลอยู่ ;
+--เธอเสพอย่างทั่วถึง ทำให้เจริญ ทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตั้งไว้ด้วยดี.
+--เธอคิดต่อไปว่า
“ถ้ากระไร เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งอากาสานัญจายตนะ
โดยประการทั้งปวง เราพึงเข้าถึงวิญญาณัญจายตนะอันมีการทำในใจว่า
“วิญญาณไม่มีที่สุด” ดังนี้ แล้วแลอยู่เถิด”
ดังนี้.
+--เธอนั้น เมื่อ ไม่ข้องขัดอยู่กะวิญญาณัญจายตนะ ก็เข้าถึง วิญญาณัญจายตนะ
อันมีการทำในใจว่า “วิญญาณไม่มีที่สุด”
ดังนี้
เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งอากาสานัญจายตนะโดยประการทั้งปวง แล้วแลอยู่ ;
+--เธอ เสพอย่างทั่วถึง ทำให้เจริญ ทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตั้งไว้ด้วยดี.
+--เธอคิดต่อไปว่า
“ถ้ากระไร เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งวิญญาณัญจายตนะโดยประการทั้งปวง
เราพึงเข้าถึงอากิญจัญญายตนะอันมีการทำในใจว่า
“อะไรๆไม่มี” ดังนี้ แล้วแลอยู่เถิด”
ดังนี้.
+--เธอนั้น เมื่อ ไม่ข้องขัดอยู่กะอากิญจัญญายตนะ ก็เข้าถึง อากิญจัญญายตนะ
อันมีการทำในใจว่า “อะไรๆ ไม่มี” ดังนี้
เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่ง วิญญาณัญจายตนะโดยประการทั้งปวง แล้วแลอยู่;
+--เธอ เสพอย่างทั่วถึง ทำให้เจริญ ทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตั้งไว้ด้วยดี.
--เธอคิดต่อไปว่า “ถ้ากระไร เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งอากิญจัญญายตนะ
โดยประการทั้งปวง เราพึงเข้าถึงเนวสัญญานาสัญญายตนะ แล้วแลอยู่เถิด”
ดังนี้.
+--เธอนั้น เมื่อ ไม่ข้องขัดอยู่กะเนวสัญญานาสัญญายตนะ
ก็เข้าถึง เนวสัญญานาสัญญายตนะ เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งอากิญจัญญายตนะ
โดยประการทั้งปวง แล้วแลอยู่ ;
+--เธอ เสพอย่างทั่วถึง ทำให้เจริญ ทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตั้งไว้ด้วยดี.
+--เธอคิดต่อไปว่า
“ถ้ากระไร เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งเนวสัญญานาสัญญายตนะ
โดยประการทั้งปวง เราพึงเข้าถึงสัญญาเวทยิตนิโรธ แล้วแลอยู่เถิด”
ดังนี้.
+--เธอนั้น เมื่อ ไม่ข้องขัดอยู่กะสัญญาเวทยิตนิโรธ ก็เข้าถึง สัญญาเวทยิตนิโรธ
เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งเนวสัญญานาสัญญายตนะ โดยประการทั้งปวงแล้วแลอยู่ .-
#ทุกขมรรค
#อริยสัจสี่
#ไทยสุตันตปิฎก #บาลีสุตันตปิฎก #พุทธธัมมเจดีย์
อ้างอิงไทยสุตันตปิฎก : - นวก. อํ. 23/338 - 342/239.
http://etipitaka.com/read/thai/23/338/?keywords=%E0%B9%92%E0%B9%93%E0%B9%99
อ้างอิงบาลีสุตันตปิฎก : - นวก. อํ. ๒๓/๔๓๓ - ๔๓๗/๒๓๙.
http://etipitaka.com/read/pali/23/433/?keywords=%E0%B9%92%E0%B9%93%E0%B9%99
ศึกษาเพิ่มเติม...
https://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/AriyasajSearch/SinglePage.php?key=729 http://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/2015/checkForm.php?songno=54&id=729 http://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/2015/checkForm.php?songno=54
ลำดับสาธยายธรรม : 54 ฟังเสียงอ่าน...
http://www.manodham.com/sound/002/mp3/002_54.mp3อริยสาวกพึงฝึกหัดศึกษาว่าการทำสมาธิมีเคล็ดลับเหมือนแม่โคปีนภูเขาลาดชัน
สัทธรรมลำดับที่ : 729
ชื่อบทธรรม :- การทำสมาธิมีเคล็ดลับเหมือนแม่โคปีนภูเขาลาดชัน
https://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/AriyasajSearch/SinglePage.php?key=729
เนื้อความทั้งหมด :-
--การทำสมาธิ มีเคล็ดลับเหมือนแม่โคปีนภูเขาลาดชัน
--ภิกษุ ท. ! เปรียบเหมือนโคหากินตามภูเขาโง่เขลา ไม่มีไหวพริบ ไม่รอบรู้ทิศทาง
ไม่ฉลาดเพื่อจะเที่ยวไปตามภูเขาอันขรุขระ.
มันได้คิดว่า “จะเที่ยวไปสู่ทิศทางที่ไม่เคยไป จะกินหญ้าที่ไม่เคยกิน จะดื่มน้ำที่ไม่เคยดื่ม”
ดังนี้
มันวางเท้าหน้าอย่างไม่ถูกต้อง เมื่อยกเท้าหลัง (จึงพลาดล้ม)
มันก็ไม่อาจไปถึงทิศทางที่ไม่เคยไป ไม่ได้กินหญ้าที่ไม่เคยกิน ไม่ได้ดื่มน้ำที่ไม่เคยดื่ม
และทั้งไม่อาจกลับมาสู่ที่ที่มันเคยยืนคิดทีแรกโดยสวัสดีด้วย.
ข้อนั้นเพราะเหตุไรเล่า ?
+--ภิกษุ ท. ! ข้อนั้นเพราะเหตุว่า #โคตัวนั้นซึ่งหากินตามภูเขาเป็นโคโง่เขลา
ไม่มีไหวพริบ ไม่รอบรู้ทิศทาง ไม่ฉลาดเพื่อจะเที่ยวไปตามภูเขาอันขรุขระ,
นี้ฉันใด ;
--ภิกษุ ท. ! ข้อนี้ก็ฉันนั้นเหมือนกัน
: ภิกษุบางรูป ในกรณีนี้
เป็นพาล ไม่มีไหวพริบ ไม่รอบรู้ทิศทาง ไม่ฉลาด
เพื่อจะสงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม
เข้าถึงปฐมฌานอันมีวิตกวิจาร มีปีติและสุข อันเกิดแต่วิเวก แล้วแลอยู่.
เธอ ไม่เสพอย่างทั่วถึง ไม่ทำให้เจริญ ไม่กระทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ไม่ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตนตั้งไว้ด้วยดี,
เธอคิดว่า
“ถ้ากระไรเพราะความเข้าไปสงบรำงับวิตกและวิจาร เราพึงเข้าถึงทุติยฌาน
อันเป็นเครื่องผ่องใสแห่งใจในภายใน ให้สมาธิเป็นธรรมอันเอกผุดมีขึ้น
ไม่มีวิตกไม่มีวิจาร มีแต่ปีติและสุขอันเกิดแต่สมาธิ แล้วแลอยู่ เถิด”
ดังนี้;
แต่เธอก็ไม่สามารถจะสงบระงับวิตกและวิจาร เข้าถึงทุติยฌาน .... แล้วแลอยู่ได้.
เธอคิดต่อไปว่า
“ถ้ากระไร เราจะ (ย้อนกลับ) เข้าสู่ปฐมฌาน อันมีวิตกวิจาร
มีปีติและสุข อันเกิดแต่วิเวก เพราะสงัดจากกาม สงัดจากอกุศล เข้าถึงปฐมฌาน
แล้วแลอยู่เถิด”
ดังนี้
แต่เธอก็ไม่สามารถจะสงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม เข้าถึงปฐมฌาน .... แล้วแลอยู่ ได้.
+--ภิกษุ ท. ! ภิกษุนี้ เรากล่าวว่า พังแล้วทั้งสองด้าน เสื่อมแล้วทั้งสองฝ่าย
เช่นเดียวกับโคภูเขา อันโง่เขลา ไม่มีไหวพริบ ไม่รอบรู้ทิศทาง
ไม่ฉลาดเพื่อจะเที่ยวไปตามภูเขาอันขรุขระ ตัวนั้น.
--ภิกษุ ท. ! เปรียบเหมือนโคภูเขา ที่ฉลาดเฉลียว มีไหวพริบ รอบรู้ทิศทาง
ฉลาดเพื่อจะเที่ยวไปตามภูเขาอันขรุขระ.
มันได้คิดว่า
“จะเที่ยวไปสู่ทิศทางที่ไม่เคยไป จะกินหญ้าที่ไม่เคยกิน. จะดื่มน้ำที่ไม่เคยดื่ม”
ดังนี้
มันวางเท้าหน้าอย่างถูกต้อง แล้วจึงค่อยยกเท้าหลัง
มันก็สามารถไปสู่ทิศทางที่ไม่เคยไป ได้กินหญ้าที่ไม่เคยกิน ดื่มน้ำที่ไม่เคยดื่ม
และทั้งสามารถกลับมาสู่ที่ที่มันเคยยืนคิดทีแรกโดยสวัสดีได้ด้วย.
ข้อนั้นเพราะเหตุไรเล่า ?
+--ภิกษุ ท. ! ข้อนั้นเพราะเหตุว่า #โคภูเขานั้นเป็นโคฉลาดเฉลียว
มีไหวพริบรอบรู้ทิศทาง ฉลาดเพื่อจะเที่ยวไปตามภูเขาอันขรุขระ,
นี้ฉันใด ;
--ภิกษุ ท. ! ภิกษุบางรูป ในกรณีนี้ ก็ฉันนั้น
: เธอเป็นบัณฑิตมี ไหวพริบ รอบรู้ทิศทาง ฉลาดเพื่อจะสงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม
เข้าถึง ปฐมฌาน อันมีวิตกวิจาร มีปีติและสุขอันเกิดแต่วิเวก แล้วแลอยู่,
เธอเสพอย่างทั่วถึง ทำให้เจริญ ทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตั้งไว้ด้วยดี.
+--เธอคิดต่อไปว่า
“ถ้ากระไร เพราะความเข้าไปสงบรำงับวิตกและวิจารเสียได้
เราพึงเข้าทุติยฌาน อันเป็นเครื่องผ่องใสแห่งใจในภายใน
ให้สมาธิเป็นธรรมอันเอกผุดมีขึ้น ไม่มีวิตกไม่มีวิจาร
มีแต่ปีติและสุขอันเกิดแต่สมาธิแล้วแลอยู่ เถิด”
ดังนี้.
+--เธอนั้น เมื่อ ไม่ข้องขัดอยู่กะทุติยฌาน ก็เข้าถึง ทุติยฌาน
อันเป็นเครื่องผ่องใสแห่งใจในภายใน ให้สมาธิเป็นธรรมอันเอกผุดมีขึ้น
ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร มีปีติและสุขอันเกิดแต่สมาธิ
เพราะความเข้าไปสงบระงับวิตกและวิจารเสียได้ แล้วแลอยู่ ;
+--เธอ เสพอย่างทั่วถึง ทำให้เจริญ ทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตั้งไว้ด้วยดี.
+--เธอคิดต่อไปว่า
“ถ้ากระไร เพราะความจางคลายไปแห่งปีติ เราพึงเป็นผู้อยู่อุเบกขา
มีสติและสัมปชัญญะ และพึงเสวยความสุขด้วยนามกาย เข้าถึงตติยฌาน
อันเป็นฌานที่พระอริยเจ้ากล่าวว่า “ผู้ได้ฌานนี้เป็นผู้อยู่อุเบกขา มีสติอยู่เป็นปกติสุข”
ดังนี้ แล้วแลอยู่ เถิด”
ดังนี้.
+--เธอนั้น เมื่อ ไม่ข้องขัดอยู่กะตติยฌาน ก็เป็นผู้อยู่อุเบกขา มีสติและสัมปชัญยะ
และพึงเสวยความสุขด้วย นามกาย เข้าถึง ตติยฌาน
อันเป็นฌานที่พระอริยเจ้ากล่าวว่า “ผู้ได้ฌานนี้เป็นผู้อยู่อุเบกขา มีสติ อยู่เป็นสุข”
ดังนี้
เพราะความจางคลายไปแห่งปีติ แล้วแลอยู่;
+--เธอ เสพอย่างทั่วถึง ทำให้เจริญ ทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตั้งไว้ด้วยดี.
+--เธอคิดต่อไปว่า
“ถ้ากระไร เพราะละสุขและทุกข์เสียได้
เพราะความดับไปแห่งโสมนัสและโทมนัสในกาลก่อน
เราพึงเข้าถึงจตุตถฌานอันไม่มีทุกข์และสุข
มีแต่ความที่สติเป็นธรรมชาติบริสุทธิ์เพราะอุเบกขา แล้วแลอยู่เถิด”
ดังนี้.
+--เธอนั้น เมื่อ ไม่ข้องขัดอยู่กะจตุตถฌาน ก็เข้าถึง จตุตถฌาน
อันไม่มีทุกข์และสุข มีแต่ความที่สติเป็นธรรมชาติบริสุทธิ์เพราะอุเบกขา
เพราะละสุขและทุกข์เสียได้ เพราะความดับไปแห่งโสมนัสและโทมนัสในกาลก่อน
แล้วแลอยู่;
+--เธอ เสพอย่างทั่วถึง ทำให้เจริญ ทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตั้งไว้ด้วยดี.
+--เธอคิดต่อไปว่า
“ถ้ากระไร เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งรูปสัญญา
โดยประการทั้งปวง เพราะความดับแห่งปฏิฆสัญญา
เพราะไม่ได้ทำในใจซึ่งนานัตตสัญญา เราพึงเข้าถึงอากาสานัญจายตนะ
อันมีการกระทำในใจว่า “อากาศไม่มีที่สุด” ดังนี้ แล้วแลอยู่เถิด”
ดังนี้.
เธอนั้น เมื่อ ไม่ข้องขัดอยู่กะอากาสานัญจายตนะ ก็เข้าถึง อากาสานัญจายตนะ
อันมีการกระทำในใจว่า “อากาศไม่มีที่สุด”
ดังนี้
เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งรูปสัญญาโดยประการทั้งปวง
เพราะความดับไปแห่งปฏิฆสัญญา เพราะไม่ได้ทำในใจซึ่งนานัตตสัญญา แล้วแลอยู่ ;
+--เธอเสพอย่างทั่วถึง ทำให้เจริญ ทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตั้งไว้ด้วยดี.
+--เธอคิดต่อไปว่า
“ถ้ากระไร เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งอากาสานัญจายตนะ
โดยประการทั้งปวง เราพึงเข้าถึงวิญญาณัญจายตนะอันมีการทำในใจว่า
“วิญญาณไม่มีที่สุด” ดังนี้ แล้วแลอยู่เถิด”
ดังนี้.
+--เธอนั้น เมื่อ ไม่ข้องขัดอยู่กะวิญญาณัญจายตนะ ก็เข้าถึง วิญญาณัญจายตนะ
อันมีการทำในใจว่า “วิญญาณไม่มีที่สุด”
ดังนี้
เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งอากาสานัญจายตนะโดยประการทั้งปวง แล้วแลอยู่ ;
+--เธอ เสพอย่างทั่วถึง ทำให้เจริญ ทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตั้งไว้ด้วยดี.
+--เธอคิดต่อไปว่า
“ถ้ากระไร เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งวิญญาณัญจายตนะโดยประการทั้งปวง
เราพึงเข้าถึงอากิญจัญญายตนะอันมีการทำในใจว่า
“อะไรๆไม่มี” ดังนี้ แล้วแลอยู่เถิด”
ดังนี้.
+--เธอนั้น เมื่อ ไม่ข้องขัดอยู่กะอากิญจัญญายตนะ ก็เข้าถึง อากิญจัญญายตนะ
อันมีการทำในใจว่า “อะไรๆ ไม่มี” ดังนี้
เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่ง วิญญาณัญจายตนะโดยประการทั้งปวง แล้วแลอยู่;
+--เธอ เสพอย่างทั่วถึง ทำให้เจริญ ทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตั้งไว้ด้วยดี.
--เธอคิดต่อไปว่า “ถ้ากระไร เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งอากิญจัญญายตนะ
โดยประการทั้งปวง เราพึงเข้าถึงเนวสัญญานาสัญญายตนะ แล้วแลอยู่เถิด”
ดังนี้.
+--เธอนั้น เมื่อ ไม่ข้องขัดอยู่กะเนวสัญญานาสัญญายตนะ
ก็เข้าถึง เนวสัญญานาสัญญายตนะ เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งอากิญจัญญายตนะ
โดยประการทั้งปวง แล้วแลอยู่ ;
+--เธอ เสพอย่างทั่วถึง ทำให้เจริญ ทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้น
ตั้งทับซึ่งนิมิตนั้นให้เป็นนิมิตอันตั้งไว้ด้วยดี.
+--เธอคิดต่อไปว่า
“ถ้ากระไร เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งเนวสัญญานาสัญญายตนะ
โดยประการทั้งปวง เราพึงเข้าถึงสัญญาเวทยิตนิโรธ แล้วแลอยู่เถิด”
ดังนี้.
+--เธอนั้น เมื่อ ไม่ข้องขัดอยู่กะสัญญาเวทยิตนิโรธ ก็เข้าถึง สัญญาเวทยิตนิโรธ
เพราะก้าวล่วงเสียได้ซึ่งเนวสัญญานาสัญญายตนะ โดยประการทั้งปวงแล้วแลอยู่ .-
#ทุกขมรรค #อริยสัจสี่ #ไทยสุตันตปิฎก #บาลีสุตันตปิฎก #พุทธธัมมเจดีย์
อ้างอิงไทยสุตันตปิฎก : - นวก. อํ. 23/338 - 342/239.
http://etipitaka.com/read/thai/23/338/?keywords=%E0%B9%92%E0%B9%93%E0%B9%99
อ้างอิงบาลีสุตันตปิฎก : - นวก. อํ. ๒๓/๔๓๓ - ๔๓๗/๒๓๙.
http://etipitaka.com/read/pali/23/433/?keywords=%E0%B9%92%E0%B9%93%E0%B9%99
ศึกษาเพิ่มเติม...
https://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/AriyasajSearch/SinglePage.php?key=729
http://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/2015/checkForm.php?songno=54&id=729
http://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/2015/checkForm.php?songno=54
ลำดับสาธยายธรรม : 54 ฟังเสียงอ่าน...
http://www.manodham.com/sound/002/mp3/002_54.mp3
English