อริยสาวกพึงฝึกหัดศึกษาว่าการออกไปเสียได้จากทางไปแห่งจิตของสัตว์บุถุชน
สัทธรรมลำดับที่ : 661
ชื่อบทธรรม :- การออกไปเสียได้จากทางไปแห่งจิตของสัตว์บุถุชน
https://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/AriyasajSearch/SinglePage.php?key=661
เนื้อความทั้งหมด :-
--การออกไปเสียได้จากทางเดินแห่งจิตของสัตว์บุถุชน
(ทางไปแห่งจิตของสัตว์ มีอยู่ ๓๖ อย่าง มีอยู่ที่หัวข้อว่า
“#เวทนาคือทางไปแห่งจิตของสัตว์”. ข้อความต่อไปนี้
แสดงการออกมาเสียได้จากทางไปแห่งจิตของสัตว์เหล่านั้น
โดยอาศัยธรรมที่เป็นคู่ปรับแก่กันเป็นคู่ๆ ละฝ่ายที่ควรละเสีย
จนกระทั่งออกมาเสียได้จากทางแห่งทุกข์ถึงที่สุดโดยประการทั้งปวง ดังต่อไปนี้ : -
)
--ภิกษุ ท. ! คำ ที่เรากล่าวว่า “จงอาศัยทางนี้ แล้วละทางนี้เสีย” ดังนี้ นั้น,
เรากล่าวอาศัยหลักเกณฑ์อะไรเล่า ?
--ภิกษุ ท. ! ข้อนั้น เรากล่าวอาศัยหลักเกณฑ์ คือ :-
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาทางไป (แห่งจิต) ของสัตว์ทั้งสามสิบหกนั้น
โสมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือน (เนกขัมมสิตโสมนัส)
http://etipitaka.com/read/pali/14/406/?keywords=โสมนสฺ
+--หกอย่างมีอยู่ เธอจง อาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง โสมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนนั้น
ละเสียก้าวล่วงเสียซึ่ง โสมนัสอาศัยเรือนหกอย่าง.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่ง โสมนัสอาศัยเรือนหกอย่างเหล่านั้น
ย่อมมีด้วยอาการเหล่านี้.
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาทางไป (แห่งจิต) ของสัตว์ทั้งสามสิบหกนั้น
โทมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือน (เนกขัมมสิตโทมนัส)
http://etipitaka.com/read/pali/14/406/?keywords=โทมนสฺ
+--หกอย่างมีอยู่ เธอจง อาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง โทมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนนั้น
ละเสียก้าวล่วงเสียซึ่ง โทมนัสอาศัยเรือนหกอย่าง.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่ง โทมนัสอาศัยเรือนหกอย่างเหล่านั้น
ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาทางไป (แห่งจิต) ของสัตว์ทั้งสามสิบหกนั้น
อุเบกขาอาศัยการหลีกออกจากเรือน (เนกขัมมสิตอุเบกขา)
http://etipitaka.com/read/pali/14/406/?keywords=อุเปกฺขา
หกอย่างมีอยู่ เธอจงอาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง อุเบกขาอาศัยการหลีกออกจากเรือนนั้น
ละเสียก้าวล่วงเสีย ซึ่ง อุเบกขาอาศัยเรือนหกอย่าง.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่ง อุเบกขาอาศัยเรือนหกอย่างเหล่านั้น
ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาทางไป (แห่งจิต) ของสัตว์ทั้งสามสิบหกนั้น
โสมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือน (เนกขัมมสิตโสมนัส)
http://etipitaka.com/read/pali/14/407/?keywords=โสมนสฺ
+--หกอย่างมีอยู่ เธอจงอาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง โทมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนนั้น
ละเสียก้าวล่วงเสีย ซึ่ง โทมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนหกอย่าง.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่ง โทมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนหกอย่างเหล่านั้น ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาทางไป (แห่งจิต) ของสัตว์ทั้งสามสิบหกนั้น
อุเบกขาอาศัยการหลีกออกจากเรือน (เนกขัมมสิตอุเบกขา) http://etipitaka.com/read/pali/14/407/?keywords=อุเปกฺขา
+--หกอย่างมีอยู่ เธอจงอาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง อุเบกขาอาศัยการหลีกออกจากเรือนนั้น
ละเสียก้าวล่วงเสีย ซึ่ง โสมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนหกอย่าง.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่ง โสมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนหกอย่างเหล่านั้น ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! อุเบกขามีภาวะต่างๆ (นานัตตอุเบกขา) อาศัยภาวะต่างๆ ก็มีอยู่.
อุเบกขามีภาวะอย่างเดียว (เอกัตตอุเบกขา) อาศัยภาวะอย่างเดียว ก็มีอยู่.
--ภิกษุ ท. ! อุเบกขามีภาวะต่าง ๆ อาศัยภาวะต่าง ๆ เป็นอย่างไรเล่า ?
--ภิกษ ท. ! อุเบกขาในรูป ท. มีอยู่, อุเบกขาในเสียง ท. มีอยู่, อุเบกขาในกลิ่น ท. มีอยู่, อุเบกขาในรส ท. มีอยู่, อุเบกขาในโผฏฐัพพะ ท. มีอยู่.
--ภิกษุ ท. ! นี้คือ อุเบกขามีภาวะต่าง ๆ อาศัยภาวะต่าง ๆ.
--ภิกษุ ท. ! อุเบกขามีภาวะอย่างเดียว อาศัยภาวะอย่างเดียว เป็นอย่างไรเล่า ?
--ภิกษุ ท. ! อุเบกขาอาศัยอากาสานัญจายตนะมีอยู่,
อุเบกขาอาศัยวิญญาณัญจายตนะมีอยู่,
อุเบกขาอาศัยอากิญจัญญายตนะมีอยู่,
อุเบกขาอาศัยเนวสัญญานาสัญญายตนะมีอยู่.
--ภิกษุ ท. ! นี้คือ อุเบกขามีภาวะอย่างเดียว อาศัยภาวะอย่างเดียว.
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาอุเบกขาเหล่านั้น
เธอจง อาศัยแล้ว ๆ ซึ่งอุเบกขามีภาวะอย่างเดียว อาศัยภาวะอย่างเดียว
ละเสียก้าวล่วงเสียซึ่งอุเบกขามีภาวะต่าง ๆ อาศัยภาวะต่าง ๆ นั้น.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่งอุเบกขามีภาวะต่าง ๆ อาศัยภาวะต่าง ๆ นั้น
ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! เธอจง อาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง #อตัมมยตา*--๑. ;
http://etipitaka.com/read/pali/14/407/?keywords=อตมฺมยต
ละเสียก้าวล่วงเสีย ซึ่งอุเบกขามีภาวะอย่างเดียว อาศัยภาวะอย่างเดียวนั้น.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่งอุเบกขามีภาวะอย่างเดียว อาศัยภาวะอย่างเดียวกัน ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! คำใดที่เรากล่าวว่า “จงอาศัยทางนี้ แล้วละทางนี้เสีย”ดังนี้ นั้น,
คำนั้นเรากล่าวอาศัยหลักเกณฑ์อย่างนี้แล.-
*--๑. อตัมมยตา คำนี้ ยากที่จะแปลออกมาตรง ๆ และไม่ควรจะแปลออกมา, ให้ใช้ทับศัพท์จนกลายเป็นคำในภาษาไทย เหมือนคำสำคัญอื่น ๆ เช่นคำว่า นิพพาน เป็นต้นก็แล้วกัน.
สำหรับความหมายของคำ ว่า อตัมมยตา นั้น หมายถึงภาวะที่ไม่ต้องเนื่องหรืออาศัยปัจจัยอะไร ๆ, ได้แก่อสัขตธรรมอันเป็นธรรมที่ปราศจากตัณหาเป็นต้น อันปัจจัยปรุงแต่งไม่ได้นั่นเอง.
(นี้แสดงว่า การอาศัยทางอย่างหนึ่งละทางอย่างหนึ่งเสียนั้น เป็นนิโรธอย่างหนึ่ง ๆ ซึ่งควรจะมองให้เห็นว่าเป็นนิโรธ ๗ ขั้นตอน ดังนี้คือ :-
๑.--อาศัย เนกขัมมสิตโสมนัส ละเคหสิตโสมนัส คู่หนึ่ง ;
๒.--อาศัย เนกขัมมสิตโสมนัส ละเนกขัมมสิตโทมนัส คู่หนึ่ง ;
๓.--อาศัย เนกขัมมสิตโทมนัส ละเคหสิตโทมนัส คู่หนึ่ง ;
๔.--อาศัย เนกขัมมสิตอุเบกขา ละเคหสิตอุเบกขา คู่หนึ่ง ;
๕.--อาศัย เนกขัมมสิตอุเบกขา ละเนกขัมมสิตโสมนัส คู่หนึ่ง ;
๖.--อาศัย เอกัตตอุเบกขา ละนานัตตอุเบกขา คู่หนึ่ง ;
๗.--อาศัย อตัมมยตา ละเอกัตตอุเบกขา คู่หนึ่ง ).
#ทุกขมรรค #อริยสัจสี่ #สุตันตปิฎก #บาลีสุตันตปิฎก #พุทธธัมมเจดีย์
อ้างอิงไทยสุตันตปิฎก : - อุปริ. ม. 14/306/631-632.
http://etipitaka.com/read/thai/14/306/?keywords=%E0%B9%96%E0%B9%93%E0%B9%91
อ้างอิงบาลีสุตันตปิฎก : - อุปริ. ม. ๑๔/๔๐๖/๖๓๑-๖๓๒.
http://etipitaka.com/read/pali/14/406/?keywords=%E0%B9%96%E0%B9%93%E0%B9%91
ถึง
http://etipitaka.com/read/pali/14/406/?keywords=%E0%B9%96%E0%B9%93%E0%B9%92
ศึกษาเพิ่มเติม...
https://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/AriyasajSearch/SinglePage.php?key=661
http://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/2015/checkForm.php?songno=46&id=661
หรือ
http://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/2015/checkForm.php?songno=46
ลำดับสาธยายธรรม : 46 ฟังเสียง...
http://www.manodham.com/sound/002/mp3/002_46.mp3
สัทธรรมลำดับที่ : 661
ชื่อบทธรรม :- การออกไปเสียได้จากทางไปแห่งจิตของสัตว์บุถุชน
https://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/AriyasajSearch/SinglePage.php?key=661
เนื้อความทั้งหมด :-
--การออกไปเสียได้จากทางเดินแห่งจิตของสัตว์บุถุชน
(ทางไปแห่งจิตของสัตว์ มีอยู่ ๓๖ อย่าง มีอยู่ที่หัวข้อว่า
“#เวทนาคือทางไปแห่งจิตของสัตว์”. ข้อความต่อไปนี้
แสดงการออกมาเสียได้จากทางไปแห่งจิตของสัตว์เหล่านั้น
โดยอาศัยธรรมที่เป็นคู่ปรับแก่กันเป็นคู่ๆ ละฝ่ายที่ควรละเสีย
จนกระทั่งออกมาเสียได้จากทางแห่งทุกข์ถึงที่สุดโดยประการทั้งปวง ดังต่อไปนี้ : -
)
--ภิกษุ ท. ! คำ ที่เรากล่าวว่า “จงอาศัยทางนี้ แล้วละทางนี้เสีย” ดังนี้ นั้น,
เรากล่าวอาศัยหลักเกณฑ์อะไรเล่า ?
--ภิกษุ ท. ! ข้อนั้น เรากล่าวอาศัยหลักเกณฑ์ คือ :-
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาทางไป (แห่งจิต) ของสัตว์ทั้งสามสิบหกนั้น
โสมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือน (เนกขัมมสิตโสมนัส)
http://etipitaka.com/read/pali/14/406/?keywords=โสมนสฺ
+--หกอย่างมีอยู่ เธอจง อาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง โสมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนนั้น
ละเสียก้าวล่วงเสียซึ่ง โสมนัสอาศัยเรือนหกอย่าง.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่ง โสมนัสอาศัยเรือนหกอย่างเหล่านั้น
ย่อมมีด้วยอาการเหล่านี้.
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาทางไป (แห่งจิต) ของสัตว์ทั้งสามสิบหกนั้น
โทมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือน (เนกขัมมสิตโทมนัส)
http://etipitaka.com/read/pali/14/406/?keywords=โทมนสฺ
+--หกอย่างมีอยู่ เธอจง อาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง โทมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนนั้น
ละเสียก้าวล่วงเสียซึ่ง โทมนัสอาศัยเรือนหกอย่าง.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่ง โทมนัสอาศัยเรือนหกอย่างเหล่านั้น
ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาทางไป (แห่งจิต) ของสัตว์ทั้งสามสิบหกนั้น
อุเบกขาอาศัยการหลีกออกจากเรือน (เนกขัมมสิตอุเบกขา)
http://etipitaka.com/read/pali/14/406/?keywords=อุเปกฺขา
หกอย่างมีอยู่ เธอจงอาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง อุเบกขาอาศัยการหลีกออกจากเรือนนั้น
ละเสียก้าวล่วงเสีย ซึ่ง อุเบกขาอาศัยเรือนหกอย่าง.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่ง อุเบกขาอาศัยเรือนหกอย่างเหล่านั้น
ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาทางไป (แห่งจิต) ของสัตว์ทั้งสามสิบหกนั้น
โสมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือน (เนกขัมมสิตโสมนัส)
http://etipitaka.com/read/pali/14/407/?keywords=โสมนสฺ
+--หกอย่างมีอยู่ เธอจงอาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง โทมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนนั้น
ละเสียก้าวล่วงเสีย ซึ่ง โทมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนหกอย่าง.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่ง โทมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนหกอย่างเหล่านั้น ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาทางไป (แห่งจิต) ของสัตว์ทั้งสามสิบหกนั้น
อุเบกขาอาศัยการหลีกออกจากเรือน (เนกขัมมสิตอุเบกขา) http://etipitaka.com/read/pali/14/407/?keywords=อุเปกฺขา
+--หกอย่างมีอยู่ เธอจงอาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง อุเบกขาอาศัยการหลีกออกจากเรือนนั้น
ละเสียก้าวล่วงเสีย ซึ่ง โสมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนหกอย่าง.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่ง โสมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนหกอย่างเหล่านั้น ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! อุเบกขามีภาวะต่างๆ (นานัตตอุเบกขา) อาศัยภาวะต่างๆ ก็มีอยู่.
อุเบกขามีภาวะอย่างเดียว (เอกัตตอุเบกขา) อาศัยภาวะอย่างเดียว ก็มีอยู่.
--ภิกษุ ท. ! อุเบกขามีภาวะต่าง ๆ อาศัยภาวะต่าง ๆ เป็นอย่างไรเล่า ?
--ภิกษ ท. ! อุเบกขาในรูป ท. มีอยู่, อุเบกขาในเสียง ท. มีอยู่, อุเบกขาในกลิ่น ท. มีอยู่, อุเบกขาในรส ท. มีอยู่, อุเบกขาในโผฏฐัพพะ ท. มีอยู่.
--ภิกษุ ท. ! นี้คือ อุเบกขามีภาวะต่าง ๆ อาศัยภาวะต่าง ๆ.
--ภิกษุ ท. ! อุเบกขามีภาวะอย่างเดียว อาศัยภาวะอย่างเดียว เป็นอย่างไรเล่า ?
--ภิกษุ ท. ! อุเบกขาอาศัยอากาสานัญจายตนะมีอยู่,
อุเบกขาอาศัยวิญญาณัญจายตนะมีอยู่,
อุเบกขาอาศัยอากิญจัญญายตนะมีอยู่,
อุเบกขาอาศัยเนวสัญญานาสัญญายตนะมีอยู่.
--ภิกษุ ท. ! นี้คือ อุเบกขามีภาวะอย่างเดียว อาศัยภาวะอย่างเดียว.
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาอุเบกขาเหล่านั้น
เธอจง อาศัยแล้ว ๆ ซึ่งอุเบกขามีภาวะอย่างเดียว อาศัยภาวะอย่างเดียว
ละเสียก้าวล่วงเสียซึ่งอุเบกขามีภาวะต่าง ๆ อาศัยภาวะต่าง ๆ นั้น.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่งอุเบกขามีภาวะต่าง ๆ อาศัยภาวะต่าง ๆ นั้น
ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! เธอจง อาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง #อตัมมยตา*--๑. ;
http://etipitaka.com/read/pali/14/407/?keywords=อตมฺมยต
ละเสียก้าวล่วงเสีย ซึ่งอุเบกขามีภาวะอย่างเดียว อาศัยภาวะอย่างเดียวนั้น.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่งอุเบกขามีภาวะอย่างเดียว อาศัยภาวะอย่างเดียวกัน ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! คำใดที่เรากล่าวว่า “จงอาศัยทางนี้ แล้วละทางนี้เสีย”ดังนี้ นั้น,
คำนั้นเรากล่าวอาศัยหลักเกณฑ์อย่างนี้แล.-
*--๑. อตัมมยตา คำนี้ ยากที่จะแปลออกมาตรง ๆ และไม่ควรจะแปลออกมา, ให้ใช้ทับศัพท์จนกลายเป็นคำในภาษาไทย เหมือนคำสำคัญอื่น ๆ เช่นคำว่า นิพพาน เป็นต้นก็แล้วกัน.
สำหรับความหมายของคำ ว่า อตัมมยตา นั้น หมายถึงภาวะที่ไม่ต้องเนื่องหรืออาศัยปัจจัยอะไร ๆ, ได้แก่อสัขตธรรมอันเป็นธรรมที่ปราศจากตัณหาเป็นต้น อันปัจจัยปรุงแต่งไม่ได้นั่นเอง.
(นี้แสดงว่า การอาศัยทางอย่างหนึ่งละทางอย่างหนึ่งเสียนั้น เป็นนิโรธอย่างหนึ่ง ๆ ซึ่งควรจะมองให้เห็นว่าเป็นนิโรธ ๗ ขั้นตอน ดังนี้คือ :-
๑.--อาศัย เนกขัมมสิตโสมนัส ละเคหสิตโสมนัส คู่หนึ่ง ;
๒.--อาศัย เนกขัมมสิตโสมนัส ละเนกขัมมสิตโทมนัส คู่หนึ่ง ;
๓.--อาศัย เนกขัมมสิตโทมนัส ละเคหสิตโทมนัส คู่หนึ่ง ;
๔.--อาศัย เนกขัมมสิตอุเบกขา ละเคหสิตอุเบกขา คู่หนึ่ง ;
๕.--อาศัย เนกขัมมสิตอุเบกขา ละเนกขัมมสิตโสมนัส คู่หนึ่ง ;
๖.--อาศัย เอกัตตอุเบกขา ละนานัตตอุเบกขา คู่หนึ่ง ;
๗.--อาศัย อตัมมยตา ละเอกัตตอุเบกขา คู่หนึ่ง ).
#ทุกขมรรค #อริยสัจสี่ #สุตันตปิฎก #บาลีสุตันตปิฎก #พุทธธัมมเจดีย์
อ้างอิงไทยสุตันตปิฎก : - อุปริ. ม. 14/306/631-632.
http://etipitaka.com/read/thai/14/306/?keywords=%E0%B9%96%E0%B9%93%E0%B9%91
อ้างอิงบาลีสุตันตปิฎก : - อุปริ. ม. ๑๔/๔๐๖/๖๓๑-๖๓๒.
http://etipitaka.com/read/pali/14/406/?keywords=%E0%B9%96%E0%B9%93%E0%B9%91
ถึง
http://etipitaka.com/read/pali/14/406/?keywords=%E0%B9%96%E0%B9%93%E0%B9%92
ศึกษาเพิ่มเติม...
https://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/AriyasajSearch/SinglePage.php?key=661
http://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/2015/checkForm.php?songno=46&id=661
หรือ
http://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/2015/checkForm.php?songno=46
ลำดับสาธยายธรรม : 46 ฟังเสียง...
http://www.manodham.com/sound/002/mp3/002_46.mp3
อริยสาวกพึงฝึกหัดศึกษาว่าการออกไปเสียได้จากทางไปแห่งจิตของสัตว์บุถุชน
สัทธรรมลำดับที่ : 661
ชื่อบทธรรม :- การออกไปเสียได้จากทางไปแห่งจิตของสัตว์บุถุชน
https://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/AriyasajSearch/SinglePage.php?key=661
เนื้อความทั้งหมด :-
--การออกไปเสียได้จากทางเดินแห่งจิตของสัตว์บุถุชน
(ทางไปแห่งจิตของสัตว์ มีอยู่ ๓๖ อย่าง มีอยู่ที่หัวข้อว่า
“#เวทนาคือทางไปแห่งจิตของสัตว์”. ข้อความต่อไปนี้
แสดงการออกมาเสียได้จากทางไปแห่งจิตของสัตว์เหล่านั้น
โดยอาศัยธรรมที่เป็นคู่ปรับแก่กันเป็นคู่ๆ ละฝ่ายที่ควรละเสีย
จนกระทั่งออกมาเสียได้จากทางแห่งทุกข์ถึงที่สุดโดยประการทั้งปวง ดังต่อไปนี้ : -
)
--ภิกษุ ท. ! คำ ที่เรากล่าวว่า “จงอาศัยทางนี้ แล้วละทางนี้เสีย” ดังนี้ นั้น,
เรากล่าวอาศัยหลักเกณฑ์อะไรเล่า ?
--ภิกษุ ท. ! ข้อนั้น เรากล่าวอาศัยหลักเกณฑ์ คือ :-
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาทางไป (แห่งจิต) ของสัตว์ทั้งสามสิบหกนั้น
โสมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือน (เนกขัมมสิตโสมนัส)
http://etipitaka.com/read/pali/14/406/?keywords=โสมนสฺ
+--หกอย่างมีอยู่ เธอจง อาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง โสมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนนั้น
ละเสียก้าวล่วงเสียซึ่ง โสมนัสอาศัยเรือนหกอย่าง.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่ง โสมนัสอาศัยเรือนหกอย่างเหล่านั้น
ย่อมมีด้วยอาการเหล่านี้.
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาทางไป (แห่งจิต) ของสัตว์ทั้งสามสิบหกนั้น
โทมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือน (เนกขัมมสิตโทมนัส)
http://etipitaka.com/read/pali/14/406/?keywords=โทมนสฺ
+--หกอย่างมีอยู่ เธอจง อาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง โทมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนนั้น
ละเสียก้าวล่วงเสียซึ่ง โทมนัสอาศัยเรือนหกอย่าง.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่ง โทมนัสอาศัยเรือนหกอย่างเหล่านั้น
ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาทางไป (แห่งจิต) ของสัตว์ทั้งสามสิบหกนั้น
อุเบกขาอาศัยการหลีกออกจากเรือน (เนกขัมมสิตอุเบกขา)
http://etipitaka.com/read/pali/14/406/?keywords=อุเปกฺขา
หกอย่างมีอยู่ เธอจงอาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง อุเบกขาอาศัยการหลีกออกจากเรือนนั้น
ละเสียก้าวล่วงเสีย ซึ่ง อุเบกขาอาศัยเรือนหกอย่าง.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่ง อุเบกขาอาศัยเรือนหกอย่างเหล่านั้น
ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาทางไป (แห่งจิต) ของสัตว์ทั้งสามสิบหกนั้น
โสมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือน (เนกขัมมสิตโสมนัส)
http://etipitaka.com/read/pali/14/407/?keywords=โสมนสฺ
+--หกอย่างมีอยู่ เธอจงอาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง โทมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนนั้น
ละเสียก้าวล่วงเสีย ซึ่ง โทมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนหกอย่าง.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่ง โทมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนหกอย่างเหล่านั้น ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาทางไป (แห่งจิต) ของสัตว์ทั้งสามสิบหกนั้น
อุเบกขาอาศัยการหลีกออกจากเรือน (เนกขัมมสิตอุเบกขา) http://etipitaka.com/read/pali/14/407/?keywords=อุเปกฺขา
+--หกอย่างมีอยู่ เธอจงอาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง อุเบกขาอาศัยการหลีกออกจากเรือนนั้น
ละเสียก้าวล่วงเสีย ซึ่ง โสมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนหกอย่าง.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่ง โสมนัสอาศัยการหลีกออกจากเรือนหกอย่างเหล่านั้น ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! อุเบกขามีภาวะต่างๆ (นานัตตอุเบกขา) อาศัยภาวะต่างๆ ก็มีอยู่.
อุเบกขามีภาวะอย่างเดียว (เอกัตตอุเบกขา) อาศัยภาวะอย่างเดียว ก็มีอยู่.
--ภิกษุ ท. ! อุเบกขามีภาวะต่าง ๆ อาศัยภาวะต่าง ๆ เป็นอย่างไรเล่า ?
--ภิกษ ท. ! อุเบกขาในรูป ท. มีอยู่, อุเบกขาในเสียง ท. มีอยู่, อุเบกขาในกลิ่น ท. มีอยู่, อุเบกขาในรส ท. มีอยู่, อุเบกขาในโผฏฐัพพะ ท. มีอยู่.
--ภิกษุ ท. ! นี้คือ อุเบกขามีภาวะต่าง ๆ อาศัยภาวะต่าง ๆ.
--ภิกษุ ท. ! อุเบกขามีภาวะอย่างเดียว อาศัยภาวะอย่างเดียว เป็นอย่างไรเล่า ?
--ภิกษุ ท. ! อุเบกขาอาศัยอากาสานัญจายตนะมีอยู่,
อุเบกขาอาศัยวิญญาณัญจายตนะมีอยู่,
อุเบกขาอาศัยอากิญจัญญายตนะมีอยู่,
อุเบกขาอาศัยเนวสัญญานาสัญญายตนะมีอยู่.
--ภิกษุ ท. ! นี้คือ อุเบกขามีภาวะอย่างเดียว อาศัยภาวะอย่างเดียว.
--ภิกษุ ท. ! ในบรรดาอุเบกขาเหล่านั้น
เธอจง อาศัยแล้ว ๆ ซึ่งอุเบกขามีภาวะอย่างเดียว อาศัยภาวะอย่างเดียว
ละเสียก้าวล่วงเสียซึ่งอุเบกขามีภาวะต่าง ๆ อาศัยภาวะต่าง ๆ นั้น.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่งอุเบกขามีภาวะต่าง ๆ อาศัยภาวะต่าง ๆ นั้น
ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! เธอจง อาศัยแล้ว ๆ ซึ่ง #อตัมมยตา*--๑. ;
http://etipitaka.com/read/pali/14/407/?keywords=อตมฺมยต
ละเสียก้าวล่วงเสีย ซึ่งอุเบกขามีภาวะอย่างเดียว อาศัยภาวะอย่างเดียวนั้น.
การละเสียได้ การก้าวล่วงเสียได้ ซึ่งอุเบกขามีภาวะอย่างเดียว อาศัยภาวะอย่างเดียวกัน ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้.
--ภิกษุ ท. ! คำใดที่เรากล่าวว่า “จงอาศัยทางนี้ แล้วละทางนี้เสีย”ดังนี้ นั้น,
คำนั้นเรากล่าวอาศัยหลักเกณฑ์อย่างนี้แล.-
*--๑. อตัมมยตา คำนี้ ยากที่จะแปลออกมาตรง ๆ และไม่ควรจะแปลออกมา, ให้ใช้ทับศัพท์จนกลายเป็นคำในภาษาไทย เหมือนคำสำคัญอื่น ๆ เช่นคำว่า นิพพาน เป็นต้นก็แล้วกัน.
สำหรับความหมายของคำ ว่า อตัมมยตา นั้น หมายถึงภาวะที่ไม่ต้องเนื่องหรืออาศัยปัจจัยอะไร ๆ, ได้แก่อสัขตธรรมอันเป็นธรรมที่ปราศจากตัณหาเป็นต้น อันปัจจัยปรุงแต่งไม่ได้นั่นเอง.
(นี้แสดงว่า การอาศัยทางอย่างหนึ่งละทางอย่างหนึ่งเสียนั้น เป็นนิโรธอย่างหนึ่ง ๆ ซึ่งควรจะมองให้เห็นว่าเป็นนิโรธ ๗ ขั้นตอน ดังนี้คือ :-
๑.--อาศัย เนกขัมมสิตโสมนัส ละเคหสิตโสมนัส คู่หนึ่ง ;
๒.--อาศัย เนกขัมมสิตโสมนัส ละเนกขัมมสิตโทมนัส คู่หนึ่ง ;
๓.--อาศัย เนกขัมมสิตโทมนัส ละเคหสิตโทมนัส คู่หนึ่ง ;
๔.--อาศัย เนกขัมมสิตอุเบกขา ละเคหสิตอุเบกขา คู่หนึ่ง ;
๕.--อาศัย เนกขัมมสิตอุเบกขา ละเนกขัมมสิตโสมนัส คู่หนึ่ง ;
๖.--อาศัย เอกัตตอุเบกขา ละนานัตตอุเบกขา คู่หนึ่ง ;
๗.--อาศัย อตัมมยตา ละเอกัตตอุเบกขา คู่หนึ่ง ).
#ทุกขมรรค #อริยสัจสี่ #สุตันตปิฎก #บาลีสุตันตปิฎก #พุทธธัมมเจดีย์
อ้างอิงไทยสุตันตปิฎก : - อุปริ. ม. 14/306/631-632.
http://etipitaka.com/read/thai/14/306/?keywords=%E0%B9%96%E0%B9%93%E0%B9%91
อ้างอิงบาลีสุตันตปิฎก : - อุปริ. ม. ๑๔/๔๐๖/๖๓๑-๖๓๒.
http://etipitaka.com/read/pali/14/406/?keywords=%E0%B9%96%E0%B9%93%E0%B9%91
ถึง
http://etipitaka.com/read/pali/14/406/?keywords=%E0%B9%96%E0%B9%93%E0%B9%92
ศึกษาเพิ่มเติม...
https://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/AriyasajSearch/SinglePage.php?key=661
http://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/2015/checkForm.php?songno=46&id=661
หรือ
http://www.xn--n3ccdaca9awfta5nmbzd0nd.com/2015/checkForm.php?songno=46
ลำดับสาธยายธรรม : 46 ฟังเสียง...
http://www.manodham.com/sound/002/mp3/002_46.mp3
0 ความคิดเห็น
0 การแบ่งปัน
7 มุมมอง
0 รีวิว