• #จีน🇨🇳 ได้สร้างเครือข่าย #5G ที่ใหญ่ที่สุดในโลก

    ในเดือนมิถุนายน ๒๐๒๔, มีผู้ใช้มือถือ 5G ๘๘๙ ล้านคนในประเทศจีน, คิดเป็น ๕๒% ของจำนวนผู้ใช้ทั่วโลก

    #ข้อเท็จจริงสำคัญ
    .
    #China🇨🇳 has built the world's largest #5G network.

    As of June 2024, there are 889 million 5G mobile users in China, accounting for 52% of the global total.

    #FactsMatter
    .
    4:05 PM · Nov 21, 2024 · 4,239 Views
    https://x.com/_ValiantPanda_/status/1859523429864751365
    #จีน🇨🇳 ได้สร้างเครือข่าย #5G ที่ใหญ่ที่สุดในโลก ในเดือนมิถุนายน ๒๐๒๔, มีผู้ใช้มือถือ 5G ๘๘๙ ล้านคนในประเทศจีน, คิดเป็น ๕๒% ของจำนวนผู้ใช้ทั่วโลก #ข้อเท็จจริงสำคัญ . #China🇨🇳 has built the world's largest #5G network. As of June 2024, there are 889 million 5G mobile users in China, accounting for 52% of the global total. #FactsMatter . 4:05 PM · Nov 21, 2024 · 4,239 Views https://x.com/_ValiantPanda_/status/1859523429864751365
    Like
    1
    0 Comments 0 Shares 252 Views 0 Reviews
  • 💬 รมว.ต่างประเทศลาฟรอฟ: ตะวันตกกำลังใช้แคมเปญข่าวปลอมที่ไม่เคยมีมาก่อนเป็นส่วนหนึ่งของสงครามลูกผสมที่กำลังดำเนินอยู่กับรัสเซียและรัฐอิสระทั้งหมด

    เครื่องมือดิจิทัลทำให้ผู้ก่ออาชญากรรมสามารถบิดเบือนประวัติศาสตร์, โจมตีฝ่ายตรงข้าม, แทนที่แนวคิด และบิดเบือนข้อเท็จจริงในรูปแบบต่างๆ

    เพื่อตอบสนองต่อความท้าทายนี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ, รัฐที่ปฏิเสธการแทรกแซงที่ก้าวร้าวและเป็นอันตรายในภูมิทัศน์ข้อมูลระหว่างประเทศและในประเทศ จะต้องร่วมมือกัน
    .
    💬 FM Lavrov: The West is using an unprecedented disinformation campaign as an integral part of the hybrid war it is waging against Russia and all independent states.

    Digital tools enable the perpetrators to falsify history, demonise opponents, substitute concepts and manipulate facts in various ways.

    To effectively respond to this challenge, states that reject aggressive and malicious interference in the international and national information landscape must combine their efforts.

    http://t.me/RusEmbUK/1853
    .
    5:19 PM · Nov 15, 2024 · 14.8K Views
    https://x.com/RussianEmbassy/status/1857367920352858527
    💬 รมว.ต่างประเทศลาฟรอฟ: ตะวันตกกำลังใช้แคมเปญข่าวปลอมที่ไม่เคยมีมาก่อนเป็นส่วนหนึ่งของสงครามลูกผสมที่กำลังดำเนินอยู่กับรัสเซียและรัฐอิสระทั้งหมด เครื่องมือดิจิทัลทำให้ผู้ก่ออาชญากรรมสามารถบิดเบือนประวัติศาสตร์, โจมตีฝ่ายตรงข้าม, แทนที่แนวคิด และบิดเบือนข้อเท็จจริงในรูปแบบต่างๆ เพื่อตอบสนองต่อความท้าทายนี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ, รัฐที่ปฏิเสธการแทรกแซงที่ก้าวร้าวและเป็นอันตรายในภูมิทัศน์ข้อมูลระหว่างประเทศและในประเทศ จะต้องร่วมมือกัน . 💬 FM Lavrov: The West is using an unprecedented disinformation campaign as an integral part of the hybrid war it is waging against Russia and all independent states. Digital tools enable the perpetrators to falsify history, demonise opponents, substitute concepts and manipulate facts in various ways. To effectively respond to this challenge, states that reject aggressive and malicious interference in the international and national information landscape must combine their efforts. http://t.me/RusEmbUK/1853 . 5:19 PM · Nov 15, 2024 · 14.8K Views https://x.com/RussianEmbassy/status/1857367920352858527
    Like
    2
    0 Comments 0 Shares 263 Views 0 Reviews
  • “Fruit” vs. “Vegetable”: Thyme To Explain The Actual Difference

    Trying to classify what’s a fruit and what’s a vegetable isn’t always cut and dry. In fact, the debate about it can get pretty juicy—seedy, even. This all stems from the fact that some things we eat are technically fruits but are almost always called vegetables (and treated like vegetables, too). Some people make a distinction based on the level of sweetness, but the difference—from the perspective of a botanist, at least—is less a matter of taste and more a matter of which part of the plant you’re eating.

    This article will get to the root of which foods are fruits, which are vegetables, and which are actually fruits despite always getting placed with the vegetables at the grocery store. You’ll come away with answers to these questions and more:

    What exactly is the difference between fruits and vegetables?
    Is a tomato a fruit or a vegetable?
    Is a potato a vegetable?
    Are berries fruit?
    What about nuts?

    We’ll even include a list of the fruits and vegetables whose categorization status most often pits people against each other, along with their technical classification and what they’re usually considered in culinary use. (Spoilage alert: the fruit and veggie puns are already pretty ripe, but they’re going to get even grosser.)

    Quick summary

    Technically speaking, a fruit is a plant’s developed ovary that comes from a flower and contains one or multiple seeds. The term vegetable is much broader—it refers to any part of a plant that’s used for food, including the roots, tubers, stems, and leaves. Many of the foods that we casually call vegetables, like tomatoes, are technically fruits. Still, it’s a technical distinction that’s usually ignored in practical contexts, such as menus or the layout of the produce section.

    What is the difference between a fruit and a vegetable?

    To a botanist, the word fruit specifically refers to the edible part of a seed plant that develops from a flower into a ripened ovary that contains one or more seeds—fertilized seeds capable of generating a new plant. Fruits come from many different types of plants: apples grow on trees, grapes grow on vines, and blueberries grow on shrubs, for example. The botanical definition of a fruit has nothing to do with whether or not it tastes sweet.

    The word vegetable tends to make us think of savory (and nonsweet) flavors. But vegetable simply means any part of a plant that is grown primarily for food. This can be the leaves (spinach), the root (carrots), the tuber (potatoes), the flower (broccoli), the stalk (celery), or other parts—including the fruit. Yes, definitionally speaking, fruits are actually just one type of vegetable (because they’re an edible part of a plant).

    Still, people don’t usually think about their fruits and vegetables in terms of strict, definition-specific distinctions. In everyday, nonscientific contexts, we usually make the distinction between a fruit and a vegetable based on how we eat it and what dishes we put it in, especially according to whether it’s sweet or not. To most of us, fruits are the edible, usually sweet parts of a plant—often ones that are eaten raw, squeezed for juice, or used in desserts.

    Many things that are technically fruits are commonly treated as vegetables (and even sometimes the other way around). Here are some whose categorizations are among the most ambiguous.

    Tomato: fruit or vegetable?

    It’s both. No matter how you slice it, a tomato is technically a fruit (the seed-filled ovary of the plant), but it’s typically treated as (and called) a vegetable. The classification confusion is understandable, given its savory but sweet flavor and the fact that it’s commonly used in savory dishes in the same way that vegetables usually are. Even the Supreme Court has had trouble with putting the fruit in the right category. In 1893, the high court of the US decided a tomato is a vegetable because of the way it’s used in cooking, regardless of the botanical categorization.

    Just because the scientific definition is clear doesn’t mean the issue is settled. Perhaps the distinction is best summarized by the quote, often attributed to journalist Miles Kington, that “Knowledge is knowing that a tomato is a fruit. Wisdom is not putting it in a fruit salad.” But even that notion has been contradicted by countless cooks—search some variation of tomato and watermelon salad recipe and you’ll get millions of hits.

    Is a cucumber a fruit?

    The cucumber plant is part of the gourd family. The part that people eat (and turn into pickles) is the fruit of the plant. So while you might not think of a cucumber salad as a kind of fruit salad, cucumbers do fit the technical definition of a fruit. It’s a good reminder that taste and how people commonly prepare a food have little to do with its scientific classification.

    Is a coconut a fruit?

    A coconut is the fruit of the coconut palm. It falls into the subcategory of fruits called drupes, which are distinguished by an outer skin, a fleshy middle, and a hard woody shell over a single seed. However, unlike other drupes in which the flesh covering the seed is what’s eaten (like peaches or cherries), the edible part of the coconut is the meat just inside that last interior shell.

    Is a potato a vegetable?

    The potato is part of the same family of plants (the nightshade family) as the tomato, the eggplant, and some peppers. But unlike those, it’s classified as a vegetable because the part of the plant that’s eaten is the tuber part of the root, as opposed to the reproductive organ.

    Many people asking “Is a potato a vegetable?” are really asking if they can count it as one nutritionally, like they do green vegetables. Traditionally, potatoes have been considered a starch, but they’re full of nutrients, including vitamins C, B1, B3, and B6, as well as minerals like iron, potassium, and folate.

    Is a carrot a fruit?

    This is an easy one—carrots are definitely vegetables, not fruits. Like potatoes, carrots are a type of root vegetable. The greens of the plant are edible, but carrots are grown for the bright orange (or purple, or white, or yellow) taproot growing underneath.

    Remember, vegetables can come from all parts of the plant, be it the roots, leaves, stalks, or other parts. Keeping that in mind can be useful when sorting out whether something belongs in the vegetable category or the fruit category.

    But here’s an easier way—we’ll just tell you. Produce this produce list any time there’s a rhubarb concerning edible plant facts.

    Are berries fruit? What about nuts?

    You might be thinking that grains are a surprising inclusion in the fruit category. They aren’t the only fruits that often get left out of the fruit conversation, either. Nuts, berries, and pods (such as peas) are also technically fruits.

    A berry is a small fruit that usually has small seeds embedded, as in grapes and blueberries. Tomatoes, in fact, also fall into this group. From a botanical standpoint, only simple fruits—those that develop from a single ovary in a single flower—are berries. Still, some other fruits commonly called berries, like strawberries and raspberries, are technically aggregate fruits, meaning they develop from multiple ovaries of a single flower. Some fruits commonly classified as berries, such as the mulberry, are multiple fruits, meaning they come from the ovaries of several individual flowers.

    Nuts are also simple fruits, albeit ones eaten dry. These have an edible inside that’s enclosed in a hard shell, like a chestnut or hazelnut. Some other things that we call nuts, like walnuts and almonds, aren’t nuts from a botanical perspective, but are instead the kind of fruits classified as drupes (like coconuts), since the shells are covered in a fleshy outside. Peanuts are also not nuts—they are legumes, meaning they’re technically a vegetable.

    Copyright 2024, XAKKHRA, All Rights Reserved.
    “Fruit” vs. “Vegetable”: Thyme To Explain The Actual Difference Trying to classify what’s a fruit and what’s a vegetable isn’t always cut and dry. In fact, the debate about it can get pretty juicy—seedy, even. This all stems from the fact that some things we eat are technically fruits but are almost always called vegetables (and treated like vegetables, too). Some people make a distinction based on the level of sweetness, but the difference—from the perspective of a botanist, at least—is less a matter of taste and more a matter of which part of the plant you’re eating. This article will get to the root of which foods are fruits, which are vegetables, and which are actually fruits despite always getting placed with the vegetables at the grocery store. You’ll come away with answers to these questions and more: What exactly is the difference between fruits and vegetables? Is a tomato a fruit or a vegetable? Is a potato a vegetable? Are berries fruit? What about nuts? We’ll even include a list of the fruits and vegetables whose categorization status most often pits people against each other, along with their technical classification and what they’re usually considered in culinary use. (Spoilage alert: the fruit and veggie puns are already pretty ripe, but they’re going to get even grosser.) Quick summary Technically speaking, a fruit is a plant’s developed ovary that comes from a flower and contains one or multiple seeds. The term vegetable is much broader—it refers to any part of a plant that’s used for food, including the roots, tubers, stems, and leaves. Many of the foods that we casually call vegetables, like tomatoes, are technically fruits. Still, it’s a technical distinction that’s usually ignored in practical contexts, such as menus or the layout of the produce section. What is the difference between a fruit and a vegetable? To a botanist, the word fruit specifically refers to the edible part of a seed plant that develops from a flower into a ripened ovary that contains one or more seeds—fertilized seeds capable of generating a new plant. Fruits come from many different types of plants: apples grow on trees, grapes grow on vines, and blueberries grow on shrubs, for example. The botanical definition of a fruit has nothing to do with whether or not it tastes sweet. The word vegetable tends to make us think of savory (and nonsweet) flavors. But vegetable simply means any part of a plant that is grown primarily for food. This can be the leaves (spinach), the root (carrots), the tuber (potatoes), the flower (broccoli), the stalk (celery), or other parts—including the fruit. Yes, definitionally speaking, fruits are actually just one type of vegetable (because they’re an edible part of a plant). Still, people don’t usually think about their fruits and vegetables in terms of strict, definition-specific distinctions. In everyday, nonscientific contexts, we usually make the distinction between a fruit and a vegetable based on how we eat it and what dishes we put it in, especially according to whether it’s sweet or not. To most of us, fruits are the edible, usually sweet parts of a plant—often ones that are eaten raw, squeezed for juice, or used in desserts. Many things that are technically fruits are commonly treated as vegetables (and even sometimes the other way around). Here are some whose categorizations are among the most ambiguous. Tomato: fruit or vegetable? It’s both. No matter how you slice it, a tomato is technically a fruit (the seed-filled ovary of the plant), but it’s typically treated as (and called) a vegetable. The classification confusion is understandable, given its savory but sweet flavor and the fact that it’s commonly used in savory dishes in the same way that vegetables usually are. Even the Supreme Court has had trouble with putting the fruit in the right category. In 1893, the high court of the US decided a tomato is a vegetable because of the way it’s used in cooking, regardless of the botanical categorization. Just because the scientific definition is clear doesn’t mean the issue is settled. Perhaps the distinction is best summarized by the quote, often attributed to journalist Miles Kington, that “Knowledge is knowing that a tomato is a fruit. Wisdom is not putting it in a fruit salad.” But even that notion has been contradicted by countless cooks—search some variation of tomato and watermelon salad recipe and you’ll get millions of hits. Is a cucumber a fruit? The cucumber plant is part of the gourd family. The part that people eat (and turn into pickles) is the fruit of the plant. So while you might not think of a cucumber salad as a kind of fruit salad, cucumbers do fit the technical definition of a fruit. It’s a good reminder that taste and how people commonly prepare a food have little to do with its scientific classification. Is a coconut a fruit? A coconut is the fruit of the coconut palm. It falls into the subcategory of fruits called drupes, which are distinguished by an outer skin, a fleshy middle, and a hard woody shell over a single seed. However, unlike other drupes in which the flesh covering the seed is what’s eaten (like peaches or cherries), the edible part of the coconut is the meat just inside that last interior shell. Is a potato a vegetable? The potato is part of the same family of plants (the nightshade family) as the tomato, the eggplant, and some peppers. But unlike those, it’s classified as a vegetable because the part of the plant that’s eaten is the tuber part of the root, as opposed to the reproductive organ. Many people asking “Is a potato a vegetable?” are really asking if they can count it as one nutritionally, like they do green vegetables. Traditionally, potatoes have been considered a starch, but they’re full of nutrients, including vitamins C, B1, B3, and B6, as well as minerals like iron, potassium, and folate. Is a carrot a fruit? This is an easy one—carrots are definitely vegetables, not fruits. Like potatoes, carrots are a type of root vegetable. The greens of the plant are edible, but carrots are grown for the bright orange (or purple, or white, or yellow) taproot growing underneath. Remember, vegetables can come from all parts of the plant, be it the roots, leaves, stalks, or other parts. Keeping that in mind can be useful when sorting out whether something belongs in the vegetable category or the fruit category. But here’s an easier way—we’ll just tell you. Produce this produce list any time there’s a rhubarb concerning edible plant facts. Are berries fruit? What about nuts? You might be thinking that grains are a surprising inclusion in the fruit category. They aren’t the only fruits that often get left out of the fruit conversation, either. Nuts, berries, and pods (such as peas) are also technically fruits. A berry is a small fruit that usually has small seeds embedded, as in grapes and blueberries. Tomatoes, in fact, also fall into this group. From a botanical standpoint, only simple fruits—those that develop from a single ovary in a single flower—are berries. Still, some other fruits commonly called berries, like strawberries and raspberries, are technically aggregate fruits, meaning they develop from multiple ovaries of a single flower. Some fruits commonly classified as berries, such as the mulberry, are multiple fruits, meaning they come from the ovaries of several individual flowers. Nuts are also simple fruits, albeit ones eaten dry. These have an edible inside that’s enclosed in a hard shell, like a chestnut or hazelnut. Some other things that we call nuts, like walnuts and almonds, aren’t nuts from a botanical perspective, but are instead the kind of fruits classified as drupes (like coconuts), since the shells are covered in a fleshy outside. Peanuts are also not nuts—they are legumes, meaning they’re technically a vegetable. Copyright 2024, XAKKHRA, All Rights Reserved.
    0 Comments 0 Shares 406 Views 0 Reviews
  • Madara Uchchiha❤️‍🔥 #truewords #facts
    Madara Uchchiha❤️‍🔥 #truewords #facts
    0 Comments 0 Shares 56 Views 0 Reviews
  • 🇨🇳บริษัทจีนมีส่วนสนับสนุนสิทธิบัตรเทคโนโลยีควอนตัมทั่วโลกมากกว่าครึ่งหนึ่งในช่วงสองทศวรรษที่ผ่านมา
    .
    🇨🇳Chinese companies have contributed to more than half of the global quantum technology patents over the past two decades.

    #FactsMatter
    .
    6:21 PM · Oct 15, 2024 · 2,923 Views
    https://x.com/_ValiantPanda_/status/1846149458058531062
    🇨🇳บริษัทจีนมีส่วนสนับสนุนสิทธิบัตรเทคโนโลยีควอนตัมทั่วโลกมากกว่าครึ่งหนึ่งในช่วงสองทศวรรษที่ผ่านมา . 🇨🇳Chinese companies have contributed to more than half of the global quantum technology patents over the past two decades. #FactsMatter . 6:21 PM · Oct 15, 2024 · 2,923 Views https://x.com/_ValiantPanda_/status/1846149458058531062
    Like
    Wow
    2
    0 Comments 0 Shares 93 Views 0 Reviews
  • เราโดนหลอกเรื่องอะไรบ้างมาดูกัน
    รับไม่ได้ข้อไหนก็ข้ามไป มันเป็นแค่ข้อมูลความเชื่อของตัวหมอเองครับ ไม่ดรามานะ จากนั้นลองชม2คลิปแนบท้าย
    1.หลอกว่าคนวิวัฒนาการมาจากลิง หลอกว่ากระดูกก้นกบเป็นส่วนที่หางหดลดรูป
    2.หลอกว่ายาฉีdยีuไวรัsเป็นวัkซีuดีเพื่อกันแพร่กันติดหรือติดแล้วจะไม่รุนแรง ติดตามข้อมูลได้ที่ rookon.com หรือ stopthaicontrol.com
    https://odysee.com/.../IRREFUTABLE-EVIDENCE-720p-cut-TH2...
    https://atapol616246.substack.com/archive?sort=new
    3.หลอกว่าฟลูออไรด์ดี (Dr.Dean Burk PHD.บอกว่าเป็นสารที่ทำให้คนตายมากที่สุด,เฉพาะปี2006มีผลงานวิจัยความเป็นพิษมากกว่า 180งานวิจัย) https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=5390811884335364&id=100002198164704 ฟังคลิปคุณหมอ นาทีที่ 58 https://youtu.be/AYAJJSOmdJo
    4.หลอกว่าบอแร็กซ์(หรือน้ำประสานทองซึ่งเคยอยู่ในยาไทย)ว่าอันตรายห้ามใช้ https://www.facebook.com/share/p/15EhwkHkhn/
    https://www.facebook.com/share/p/19iC2PQb5u/
    5.หลอกให้เชื่อฟังและอยู่ในการควบคุมด้วยระบบการศึกษา
    6.หลอกให้คนเชื่อว่าการกินอาหารต้องตามหลัก5หมู่
    7.หลอกให้กินยาที่ไม่ทำให้โรคหายและได้โรคเพิ่ม
    8.หลอกว่าคอเลสเตอรอลอันตรายต้องกลัว ต้องกินยาลด https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=10213748008611115&id=1732997516
    https://www.facebook.com/share/1BBMfj6dem/
    9.หลอกให้กินไขมันทรานส์ เช่น น้ำมันถั่วเหลืองผ่านกรรมวิธี น้ำมันผลปาล์มผ่านกรรมวิธี เนยขาว มาการีน ครีมเทียม
    10.หลอกให้กินคอลลาเจนเสริมซึ่งมันคือการกินพังผืดไม่จำเป็น
    https://www.tiktok.com/@sesamingan99/video/7179454507674373402?is_from_webapp=1&sender_device=pc&web_id=7359944913523705351
    11.หลอกให้คนติด HIV จะต้องกินยาต้านไวรัส
    12.หลอกให้กินนมสัตว์(ข้ามสายพันธุ์)
    13.หลังจากวัยทารกก็ยังหลอกให้กินนมสัตว์ไปตลอดชีวิต
    👉วันนี้คุณเลิกนมวัวหรือยัง? โดย ศ.ดร.นพ.วิชัย เอกทักษิณ
    https://youtu.be/CDIl9ORkPcU
    👉ช่วงคลิปที่ 1ชม.9นาที อันตรายจากนมวัว โดย อ.ปานเทพ พัวพงษ์พันธ์
    https://youtu.be/DHGPSl2dpPc
    👉คลิป นพ.บุญชัย อิศราพิสิษฐ์ เปิดเหตุผลที่ควรหยุดดื่มนมวัว
    https://youtu.be/2gNPslzrJGc
    👉นมวัวดีจริงหรือ
    https://m.youtube.com/watch...
    👉นมวัว ปลอดโรคหรือเพิ่มโรค
    https://www.facebook.com/photo.php?fbid=340898489398513...
    👉จริงหรือ? นมกับความสูง
    https://m.facebook.com/story.php...
    👉จริงหรือ? นมถั่วเหลือง
    https://m.facebook.com/story.php...
    👉จริงหรือ? นมวัวกับฮอร์โมน
    https://m.facebook.com/story.php...
    👉จริงหรือ? นมแพะ
    https://m.facebook.com/photo.php?fbid=529613370527023...
    👉นม (ภาษาต่างประเทศ)
    https://www.naturalchild.org/.../linda_folden_palmer.html
    👉นมวัวกระตุ้นมะเร็ง
    https://vt.tiktok.com/ZS86EmkD6/
    👉3เหตุผลไม่ดีที่อยู่ในนมวัว
    https://www.tiktok.com/@user.../video/7347855645862841601...
    14.เอาเนื้อปลามาแต่งสีหลอกว่าเป็นปูอัด
    15.หลอกว่าเครื่องดื่มที่ใช้สารสังเคราะห์ให้ความหวานแทนน้ำตาลจะสุขภาพดีปลอดภัย
    16.หลอกให้เราใช้แต่เหตุผลให้เลิกจินตนาการบอกว่าเพ้อเจ้อ (จินตนาการสำคัญกว่าความรู้ คำกล่าวของอัลเบิร์ต ไอน์สไตน์)
    17.หลอกให้ใช้ X-Ray(อันตราย),CT-Scan(อันตรายมาก), mammogram(อันตราย)
    18.หลอกให้เรากินยาลดน้ำมูกเมื่อเป็นหวัด
    19.หลอกให้แบ่งคนทั้งโลกออกจากกันด้วยศาสนาเชื้อชาติเป็นประเทศ
    20.หลอกให้เป็นทาสทางการเงิน
    21.หลอกว่าโลกร้อนเพราะมีคาร์บอนไดออกไซด์มาก เป็นที่มาของคาร์บอนเครดิตเพื่อการควบคุมสู่ความเป็นทาส https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=7401566566593209&id=100002198164704
    วาระลวง
    โลกร้อน Climate Change คาร์บอนเครดิต สู่การจำกัดเสรีภาพให้อยู่ในเมือง 15 นาที รถ EV เทคโนโลยี HAARP DEWs
    https://www.facebook.com/share/p/tQzGJLv78MScJzf5/
    👉จากสงครามสู่…ความยั่งยืน? ทำไมโลกร้อนเป็นวาระสำคัญของ Agenda 2030
    https://www.rookon.com/?p=975
    👉Climate Change: แยกข้อเท็จจริงออกจากเรื่องแต่ง
    https://www.rookon.com/?p=1011
    👉ไม่มีภาวะโลกร้อนเป็นเวลาแปดปีที่ผ่านมา
    https://www.rookon.com/?p=339
    👉บริษัทรถยนต์เริ่มคิดใหม่กับรถยนต์ไฟฟ้า
    https://www.rookon.com/?p=1147
    👉ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมของแบตเตอรี่ลิเธียมไอออน https://www.rookon.com/?p=109เก้า (ลิงก์นี้เฟสบุ๊กแบนต้องเปลี่ยนคำว่า เก้า เป็น 9 ก่อน)
    👉เทคโนโลยีการปรับเปลี่ยนสภาพอากาศ
    https://www.rookon.com/?p=1076
    👉เกิดอะไรขึ้นที่ฮาวาย?
    https://www.rookon.com/?p=986
    https://youtu.be/B8h40dr8uZo?si=z9tRbI89SxKkCS4T
    👉‘วิธีควบคุมคน’ ที่ดีที่สุดคือ ‘ควบคุมเสบียงอาหาร’
    https://www.rookon.com/?p=334
    👉เมือง 15 นาที
    https://www.youtube.com/watch?v=AHXDxynhn14
    👉รถ EV
    https://www.youtube.com/live/tbgRSbBt2wQ?si=1GUR5FC_UWajAWwZ
    👉มนุษย์กำลังทำให้โลกร้อนอยู่หรือไม่
    https://youtu.be/Dvtrk2DdE-w?si=tf2huHRYIs-VZJQP
    👉จากสงครามสู่ความยั่งยืน ทำไมโลกร้อนเป็นวาระสำคัญของ UN Agenda 2030
    https://youtu.be/b7yYtiQ3opk?si=lxhKdKlIn8xQ8JWM
    👉โลกร้อนลวงโลก
    https://www.youtube.com/live/k_XjqL_w-Ts?si=0MIuU-YoyVh96XDM
    https://www.youtube.com/live/gUcp53brbEQ?si=bhZ9VkUgZxeYW9B_
    👉sun spot
    https://www.tiktok.com/@adit.../video/7360143566166838529...
    👉นี้คือแผนการสู่ 15 minute city ภายในปี 2035 เราจะหยุดมันได้แน่นอนครับเพราะคนกำลังตื่นมากขึ้น และให้คนรุ่นใหม่มีอิสรภาพแบบเรา
    คลิปนี้พูดถึงความผิดปกติของพฤติกรรมของรัฐและเอกชนเรื่องรถไฟฟ้าครับ
    คลิปเต็ม 13 นาที https://vt.tiktok.com/ZSY3upW6H/
    คลิป ย่อ 6 นาที https://vt.tiktok.com/ZSY3uG2Ht/
    ✍️ การอพยพระหว่างประเทศจำนวนมากขณะนี้ |พม่า โดย คุณอดิเทพ จาวลาห์
    https://www.youtube.com/live/kVsXLYGQVXg?si=WBya3O-WVJcWy2mm
    https://fb.watch/uY-aBuRhe5/?
    ✍️ภาวะโลกร้อน การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ส่วนหนึ่งในการเชื่อมโยงสู่การเป็นทาส
    https://fb.watch/uWoBMgFtTL/?
    https://www.youtube.com/watch?v=tdKv00CijDE
    ✍️ไลฟ์สดเรื่อง ทำไมหลอกลวงภาวะโลกร้อน โดย อดิเทพ จาวลาห์ https://www.youtube.com/watch?v=qSGV0tUlCXM
    ✍️ไลฟ์สด เทคโนโลยีเพื่อปรับเปลี่ยนสภาพอากาศ
    https://www.youtube.com/live/zCzdNrbQn0A?si=mLFvv2loaKfbiVOY
    https://www.facebook.com/share/v/nW34YL4HiESsLNZT/
    ✍️ไลฟ์สด แผนการโลกร้อนลวงโลกสู่การเป็นทาส
    โดย อดิเทพ จาวลาห์ และครูหนึ่ง
    ยูทูป https://www.youtube.com/live/YrrTEeqnsMU?si=1sMRr89nEAfhVFIn
    เฟสบุ๊ก https://www.facebook.com/share/v/1JZkhFrjJk/
    ✍️เตรียมตัวในปี 2025 | ปลุกล้านพลังไทย
    https://www.facebook.com/share/v/pdz3AHf3MfQbXT85/
    https://www.youtube.com/live/rvOIwsPhhkY?si=rg9F0HacCcidFagV

    22.หลอกว่าประชากรล้นโลกต้องคุมกำเนิด สะกดจิตให้เราคล้อยตามด้วยข้อมูลเมืองที่แออัด ทั้งๆที่โลกมีพื้นที่มากมายและทรัพยากรเพียงพอแค่ต้องบริหารให้ดี
    ✅การลดประชากรโลก
    ✍️ covid 19 roadmap https://t.me/ThaiPitaksithData/1738
    ✍️ ep6 รู้(ทัน)วาระ เห็นความเชื่อมโยงต่างๆในปัจจุบัน https://rumble.com/v1f2lbl-ep6-the-agenda-know-the...
    ✍️ ep7 จำนวนประชากรที่ลดลง ผลจากความตั้งใจ มิใช่แค่เหตุที่เป็นไปโดยธรรมชาติ
    ตอนที่ 1. https://rumble.com/v1g63xr-ep7-1-the-agenda-.html
    ตอนที่ 2. https://rumble.com/v1gwgj7-ep7-2-the-agenda-.html
    ✍️ แม่ชี มีเรียม พูดถึงเหตุการณ์ที่กำลังเกิดขึ้น พระสันตปาปา บิลเกตส์ และการฆาตกรรมหมู่ https://rumble.com/vo2cjl-40420353.html
    ✍️ 10ขั้นตอนการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์มนุษยชาติ https://rumble.com/vt3c98-10-.html
    ✍️ Dr Judy Makovits เปิดโปง Fauci แหล่งที่มาของviรัส ตั้งแต่พฤษภาคม 2020 https://rumble.com/vo1env-plandemic-dr-judy-makovits-phd...
    ✍️ ดร. คอฟแมน - วัkซีuเปลี่ยน DNA มนุษย์ https://rookon.com/read-blog/103
    ✍️ ประเทศไทย กำลังจะเข้าสู่ ฤดู "ใบไม้ร่วง" คำถามคือ ฤดูนี้จะอยู่นานแค่ไหน? https://rookon.com/read-blog/108
    ✍️ จากบทความ Dr. Robert Malone ผู้คิดค้นเทคโนโลยีวรรคซิu mRNA สรุปความโดย ดร.ไพรินทร์ โชติสกุลรัตน์ https://fb.watch/9Yfe6YW5dl/
    ✍️ ดร.โรเบิร์ต มาโลน นักวิจัยผู้คิดค้น mRNA ที่ยังไม่สมบูรณ์ ออกมาเปิดเผยความอันตรายของวัkซีu mRNA https://odysee.com/ChildrenVaccinationWarning:b...
    ✍️WHO Treaty https://rookon.com/read-blog/131
    ✍️ไทม์ไลน์ สู่ทรราช https://rookon.com/read-blog/44
    ✍️มาตรการโควิด ทำให้มีผู้เสียชีวิต เพิ่มมากขึ้น https://rookon.com/read-blog/49
    ✍️ความจริงของโควิด 19 – นพ. อรรถพล สุคนธาภิรมย์ ณ พัทลุง https://stopthaicontrol.com/2/ความจริงของโควิด-19-นพ-อรร/
    ✍️เครือข่าย 5G, คลื่นความถี่ และ โkวิd สิบ9 https://docs.google.com/.../1KMlPrvr0mNSycUKik_p.../edit...
    ✍️โครงการ Neuralink (โดยอีลอน มัสก์) กับมนุษย์ เวอร์ชั่น 2.0 https://docs.google.com/.../1Ey79M2rz.../edit...
    ✍️มนุษย์ เวอร์ชั่น 2.0 โดย Dr.Carrie Madej https://docs.google.com/.../1Bxh5T9mD9K6ZXTYFM4L3.../edit...
    ✍️มนุษย์ข้ามสายพันธุ์ https://docs.google.com/.../1eWJ4Z552HO6SSrPFuMZw.../edit...
    ✍️ความรู้โดยแพทย์ – ทุกสิ่งทุกอย่าง ตั้งต้นที่ “ความกลัว” https://rookon.com/read-blog/16
    ✍️David Icke | โครงสร้างการควบคุมรัฐบาลทั่วโลก https://rookon.com/read-blog/35
    ✍️ ว๊ากเสร็จก่อนที่โkวิdจะระบาด https://rookon.com/read-blog/12
    ✍️ ผู้อยู่เบื้องหลัง โคขวิดและวอซอลวง https://fb.watch/aGglwXBtl5/
    ✍️ปี 1994 อดีตสายลับอังกฤษ MI6 แฉแผนการลดประชากรโลก 😱 โดยองค์กร Club of Rome https://t.me/awakened_thailand/443
    ✍️การลดประชากรโลก ใช่เรื่องจริงไหม? โดย อดิเทพ จาวลาห์
    https://www.youtube.com/live/hu0KszvGnyQ?si=0N09ufqChfFQAbrv
    ✍️ แผนลดประชากรโลก มีจริงหรือไม่ โดย อาจารย์ นพ.อรรถพล สุคนธาภิรมย์ ณ พัทลุง
    https://www.tiktok.com/@atap.../video/7414795548814773521...
    👉 อาจารย์ นพ.อรรถพล สุคนธาภิรมย์ ณ พัทลุง กล่าวชัดๆไม่อ้อมค้อม​ว่าวัคซีนโควิดมันคืออาวุธ​ชีวภาพ ใครฉีดให้คนคืออาชญากร​ ใครนิ่งเฉยไม่พูด​อะไรคือ​ ผู้สมรู้ร่วมคิด​ร่วม​กระทำความผิด​
    https://vm.tiktok.com/ZS2XQ5qgB/
    แผนลดประชากรโลก มีจริงหรือไม่
    https://www.tiktok.com/@atap.../video/7414795548814773521...
    👉การลดประชากรโลก โดยอดิเทพ จาวลาห์
    https://www.youtube.com/live/hu0KszvGnyQ?si=0N09ufqChfFQAbrv
    👉รวมหลักฐานการลดประชากรโลก
    https://www.rookon.com/?p=936
    23.หลอกให้กินอาหารอุตสาหกรรมที่มีสารช่วยให้ตายผ่อนส่ง
    24.หลอกว่ามนุษย์ต่างดาวไร้สาระไม่มีอยู่จริง
    https://youtube.com/@awakenwithnatalie?si=vb9Xs3U3wnUi6p5I
    👉มนุษย์ต่างดาว (กิ้งก่า) ต้องการอะไรจากมนุษย์
    https://www.rookon.com/?p=944
    25.หลอกให้เชื่อว่านิพพานเป็นเรื่องยาก
    26.หลอกให้ถอนฟันคุดออก(กรณีที่ไม่ปวดยังใช้ชีวิตได้)
    27.หลอกให้กินเนื้อสัตว์และผลิตภัณฑ์จากสัตว์
    28.หลอกว่าจะมีภัยพิบัติล้างโลก โลกจะแตก
    29.หลอกว่าภัยพิบัติเป็นฝีมือธรรมชาติทั้งหมดแต่มีเทคโนโลยี HARRP อยู่เบื้องหลัง
    👉เทคโนโลยีการปรับเปลี่ยนสภาพอากาศ
    https://www.rookon.com/?p=1076
    30. หลอกว่าเหตุการณ์ไฟไหม้ที่เกาะฮาวายเป็นไฟป่าทั้งๆที่ใช้เทคโนโลยี DEW
    👉เกิดอะไรขึ้นที่ฮาวาย?
    https://www.rookon.com/?p=986
    31.หลอกให้รับวัkซีuกว่า90ชนิด(ในปัจจุบัน)ที่ไม่ได้ผลและอันตราย (ยกเว้นเมื่อหมาบ้ากัดต้องฉีดวัคซีนพิษสุนัขบ้า)
    ✍️วัคซีน HPV และ วัคซีนในเด็กควรฉีดไหม โดยคุณหมอ เชอร์รี เทนเพนนี
    https://www.rookon.com/?p=1173
    ✍️วัคซีนเล่มสีชมพู – ดร. เชอร์รี เทนเพนนี
    https://www.rookon.com/?p=1112
    32.หลอกเรื่อง 9-11
    https://www.tiktok.com/@atap.../video/7157577695566597403...
    https://stopthaicontrol.com/.../%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8...
    33.หลอกเรื่องนาซาไปถึงดวงจันทร์และดาวอังคาร
    34.หลอกให้กินกาแฟ
    35.หลอกว่ารถที่ใช้ระบบขับเคลื่อนด้วยไฟฟ้า,แผงโซลาร์เซลล์ ผลิตออกมาเพื่อรักษ์โลก
    36.หลอกว่าน้ำมันปิโตรเลียมและถ่านหิน ทำร้ายโลกและกำลังจะหมดไปจากโลก
    37.หลอกให้กินสัตว์ป่วย เช่น เนื้อโกเบ(วัวกล้ามเนื้อฝ่อ,ฟัวกราส์(ไขมันลงตับห่าน) https://youtu.be/CDIl9ORkPcU?si=k497GsmCc5iUeKJg
    38.หลอกว่าดวงจันทร์เป็นดาวเคราะห์
    39.หลอกให้ผ่าตัดไส้ติ่งออกทั้งๆที่ไม่ได้อักเสบเป็นอันตราย
    https://www.facebook.com/share/p/1Ecc91s9Xr/
    40.หลอกว่าถ้าไม่กินอาหารให้ตรงเวลาน้ำย่อยจะออกมาย่อยกระเพาะ
    41.หลอกว่ากินเค็มจะทำให้ไตเสื่อม แต่การกินสัตว์ต่างหากที่ทำร้ายไต
    42.หลอกว่าเรามี Junk DNA
    43.หลอกให้เชื่อว่ามีนรกสวรรค์เพื่อเป็นกับดักให้อยู่ในโฮโลแกรม
    44.หลอกให้เชื่อว่ารัสเซียรังแกยูเครน
    45.หลอกว่าแว่นกันแดด,ครีมกันแดดดีจำเป็นต้องใช้ (ก่อมะเร็ง)
    46.หลอกว่าตาที่ 3 เปิดแล้ว ก็ไม่ต้องปฎิบัติอะไรแล้ว เปิดแล้วจะเห็นผี
    47.หลอกให้ใช้ยาอันตรายจัดการโควิด เช่น ฟาวิพิลาเวียร์ โมนูพิราเวียร์ เรมเดซิเวีย แพคโลวิด ปัดยาดีๆออก เช่น ฟ้าทะลายโจร ไอเวอร์เมคติน ไฮดรอกซีคลอโรควีน CDS บอแรกซ์ และสมุนไพรต่างๆ เป็นต้น
    48.หลอกว่าความฝันคือเรื่องที่เราคิดมากไปเอง
    49.หลอกว่าเสียงที่ได้ยินในหัว เพราะเป็นโรคประสาท ไบโพล่า หรือซึมเศร้า
    50.หลอกเรื่องไวรัส โkวิd19,HIV,H1N1,EBOLA,SWINE FLU,ZIKA,SARS ว่าเกิดจากธรรมชาติ
    51.หลอกเรื่อง ลิเบีย
    52.เรื่อง เปโตรดอลล่าร์
    53.หลอกเรื่องการค้ามนุษย์ /เด็ก ทรมานเพื่อทำสารอดรีโนโครมเป็นเรื่องเหลวไหล
    54.หลอกว่า LGBTQ เกิดจากธรรมชาติอย่างเดียว
    55.หลอกให้มีการจัดลำดับความวิเศษความเคารพนับถือศรัทธาแต่ละจิตวิญญาณ เช่น สัตว์ คน เทพ เทวดา ศาสดา
    56.หลอกให้ผู้หญิงตรวจแมมโมแกรมประจำปีเพื่อจะป้องกันมะเร็งเต้านม แต่ที่จริงคือจะเป็นมะเร็งจากรังสีไอออไนซ์จากการตรวจ
    57.หลอกว่าการใส่แมสก์ช่วยป้องกันไวรัสได้ นอกจากป้องกันไม่ได้แล้วยังลดออกซิเจนที่จะเข้าร่างกายลง20-30% ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์รอบๆตัว จาก 200-600 ppm เมื่อใส่แมสจะขึ้นไปเกือบ1หมื่น มีผลทำร้ายร่างกาย
    👉เพื่อสุขภาพของคนไทย หมอฝากทุกท่านแชร์แหล่งข้อมูลครับ
    ✅ศึกษาข้อมูลหน้ากากอนามัยเพิ่มเติมได้ที่
    1.กลุ่มไลน์ "ความรู้เกี่ยวกับแมสก์ Harmfulmasks"
    https://line.me/.../Nf-CPF...
    2.เทเลแกรม “HarmfulMasks”
    https://t.me/HarmfulMasks
    58.หลอกให้เราใช้ชุดตรวจโควิดลวงโลก ATK,ct PCR
    ✅ PCR และ ATK ลวงโลก
    👉เรื่องราวของ PCR & Atk ep.2 https://rumble.com/v17e5ad-ep-2-pcr-and-atk.html
    👉PCR พลิกตัวเลขผู้ติดเชื้อเท็จ https://stopthaicontrol.com/.../pcr-%e0%b8%84%e0%b8%a7.../
    👉 ไม่ควร ตรวจเชื้อวัวขวิด ทุกรูปแบบเพราะเป็น ผลบวกลวง ลองฟัง คลิป นี้ครับ ฟัง นาที ที่ 29 และ นาที ที่ 38 https://rumble.com/vsssso-48372936.html
    👉และนาทีที่ 15 จากคลิปนี้ https://rumble.com/vw404g-q-and-a-with-dr.-atapol-md.cu...
    👉ชุดตรวจ ATK ที่เซ็ทผลไว้แล้ว https://t.me/c/1585233417/1124
    👉คลิป สิ่งตกค้างจากการ Swap
    https://www.facebook.com/groups/426084935837716/permalink/433156291797247/
    https://t.me/ThaiPitaksithData/956
    👉ภัยจากการ Swap
    https://www.facebook.com/100002198164704/posts/4571056572977570/?
    https://t.me/ThaiPitaksithData/4282
    👉กราฟีนอ๊อกไซด์แฝงในปลายไม้สว็อบ https://t.me/ThaiPitaksithData/1689
    👉คำเตือนชุดตรวจโkวิd- มีโซเดียมเอไซด์ซึ่งอาจเป็นพิษหรือถึงตายได้ ข้อมูล CDC เกี่ยวกับโซเดียมเอไซด์ https://emergency.cdc.gov/agent/sodiumazide/basics/facts.asp
    👉พบเชื้อ ไม่ได้แปลว่า ติดเชื้อ โดย ศ.ดร.นพ.วิชัย เอกทักษิณ https://vt.tiktok.com/ZSLBRvdNY/
    59.หลอกให้กลัวและเชื่อแต่ข้อเสียของกระท่อม กัญชา กัญชง และเห็ดขี้ควาย
    60.หลอกเราว่าโลกกลม แต่โลกแบน มีโดมและกำแพงน้ำแข็งกั้น

    61.หลอกว่าพระพุทธเจ้าประสูติที่เนปาล ตรัสรู้และปรินิพพานที่อินเดีย ติดตามข้อมูลได้ที่เพจ พระพุทธเจ้าตรัสรู้ที่แผ่นดินไทยไม่ใช่อินเดีย https://www.facebook.com/Thanabodee.Rebirths https://www.youtube.com/@user-sv8tw5sn4b/videos ความจริงคือ ประสูตพระพุทธเจ้าตรัสรู้ที่แผ่นดินไทยไม่ใช่อินเดียโคกโพธิ์ชัย ขอนแก่น แสดงธรรมจักรกัปปวัตนสูตร อิสิปตนมฤคทายวัน วัดพระพุทธบาทน้อย อ.แก่งคอย สระบุรี ปรินิพพาน : วัดพระแท่นดงรัง กาญจนบุรี

    บางทีการค้นหาคำตอบก็เสียเวลา แต่ต้องรู้ไว้บ้างเพื่อการไม่ถูกหลอกทางโลกกายภาพ มันเป็นความรู้ภายนอก แต่เพื่อ....การดำเนินชีวิตแบบทันเกมส์ และไม่ประมาท ไม่ให้ถูกหลอกไปผิดทางส่งผลเสียต่อใจกาย

    ควรจัดสรรเวลาฝึกจิตวิญญาณเชื่อมต่อจิตแท้ในตัวตนคือสิ่งที่ควรทำ นั่นคือความรู้จักตัวเอง ความรู้ภายในที่เราสะสมมา ทั้งหมด รอเราอยู่ ทุกอย่างต้องสมดุล

    https://youtu.be/YkyYWVNvz5M
    https://youtu.be/SKcv6GSm2dw
    #เชื่อมต่อกับจิตเดิมแท้หรือคุรุในตัวเราHS
    #ทุกแบบทดสอบมีมาเพื่อฝึกเกลาจิต
    #เราเลือกลงมาเกิดเพื่อหาประสบการณ์ที่เรากำหนดมาหรือที่ยังทำไม่ผ่าน
    #เก็บไว้เป็นจิ๊กซอร์ส่วนตัวไม่ได้ชวนเชื่อ
    #ตื่นรู้ทางโลกกายภาพและจิตวิญญาณ

    เวชหนุ่ม
    เราโดนหลอกเรื่องอะไรบ้างมาดูกัน รับไม่ได้ข้อไหนก็ข้ามไป มันเป็นแค่ข้อมูลความเชื่อของตัวหมอเองครับ ไม่ดรามานะ จากนั้นลองชม2คลิปแนบท้าย 1.หลอกว่าคนวิวัฒนาการมาจากลิง หลอกว่ากระดูกก้นกบเป็นส่วนที่หางหดลดรูป 2.หลอกว่ายาฉีdยีuไวรัsเป็นวัkซีuดีเพื่อกันแพร่กันติดหรือติดแล้วจะไม่รุนแรง ติดตามข้อมูลได้ที่ rookon.com หรือ stopthaicontrol.com https://odysee.com/.../IRREFUTABLE-EVIDENCE-720p-cut-TH2... https://atapol616246.substack.com/archive?sort=new 3.หลอกว่าฟลูออไรด์ดี (Dr.Dean Burk PHD.บอกว่าเป็นสารที่ทำให้คนตายมากที่สุด,เฉพาะปี2006มีผลงานวิจัยความเป็นพิษมากกว่า 180งานวิจัย) https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=5390811884335364&id=100002198164704 ฟังคลิปคุณหมอ นาทีที่ 58 https://youtu.be/AYAJJSOmdJo 4.หลอกว่าบอแร็กซ์(หรือน้ำประสานทองซึ่งเคยอยู่ในยาไทย)ว่าอันตรายห้ามใช้ https://www.facebook.com/share/p/15EhwkHkhn/ https://www.facebook.com/share/p/19iC2PQb5u/ 5.หลอกให้เชื่อฟังและอยู่ในการควบคุมด้วยระบบการศึกษา 6.หลอกให้คนเชื่อว่าการกินอาหารต้องตามหลัก5หมู่ 7.หลอกให้กินยาที่ไม่ทำให้โรคหายและได้โรคเพิ่ม 8.หลอกว่าคอเลสเตอรอลอันตรายต้องกลัว ต้องกินยาลด https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=10213748008611115&id=1732997516 https://www.facebook.com/share/1BBMfj6dem/ 9.หลอกให้กินไขมันทรานส์ เช่น น้ำมันถั่วเหลืองผ่านกรรมวิธี น้ำมันผลปาล์มผ่านกรรมวิธี เนยขาว มาการีน ครีมเทียม 10.หลอกให้กินคอลลาเจนเสริมซึ่งมันคือการกินพังผืดไม่จำเป็น https://www.tiktok.com/@sesamingan99/video/7179454507674373402?is_from_webapp=1&sender_device=pc&web_id=7359944913523705351 11.หลอกให้คนติด HIV จะต้องกินยาต้านไวรัส 12.หลอกให้กินนมสัตว์(ข้ามสายพันธุ์) 13.หลังจากวัยทารกก็ยังหลอกให้กินนมสัตว์ไปตลอดชีวิต 👉วันนี้คุณเลิกนมวัวหรือยัง? โดย ศ.ดร.นพ.วิชัย เอกทักษิณ https://youtu.be/CDIl9ORkPcU 👉ช่วงคลิปที่ 1ชม.9นาที อันตรายจากนมวัว โดย อ.ปานเทพ พัวพงษ์พันธ์ https://youtu.be/DHGPSl2dpPc 👉คลิป นพ.บุญชัย อิศราพิสิษฐ์ เปิดเหตุผลที่ควรหยุดดื่มนมวัว https://youtu.be/2gNPslzrJGc 👉นมวัวดีจริงหรือ https://m.youtube.com/watch... 👉นมวัว ปลอดโรคหรือเพิ่มโรค https://www.facebook.com/photo.php?fbid=340898489398513... 👉จริงหรือ? นมกับความสูง https://m.facebook.com/story.php... 👉จริงหรือ? นมถั่วเหลือง https://m.facebook.com/story.php... 👉จริงหรือ? นมวัวกับฮอร์โมน https://m.facebook.com/story.php... 👉จริงหรือ? นมแพะ https://m.facebook.com/photo.php?fbid=529613370527023... 👉นม (ภาษาต่างประเทศ) https://www.naturalchild.org/.../linda_folden_palmer.html 👉นมวัวกระตุ้นมะเร็ง https://vt.tiktok.com/ZS86EmkD6/ 👉3เหตุผลไม่ดีที่อยู่ในนมวัว https://www.tiktok.com/@user.../video/7347855645862841601... 14.เอาเนื้อปลามาแต่งสีหลอกว่าเป็นปูอัด 15.หลอกว่าเครื่องดื่มที่ใช้สารสังเคราะห์ให้ความหวานแทนน้ำตาลจะสุขภาพดีปลอดภัย 16.หลอกให้เราใช้แต่เหตุผลให้เลิกจินตนาการบอกว่าเพ้อเจ้อ (จินตนาการสำคัญกว่าความรู้ คำกล่าวของอัลเบิร์ต ไอน์สไตน์) 17.หลอกให้ใช้ X-Ray(อันตราย),CT-Scan(อันตรายมาก), mammogram(อันตราย) 18.หลอกให้เรากินยาลดน้ำมูกเมื่อเป็นหวัด 19.หลอกให้แบ่งคนทั้งโลกออกจากกันด้วยศาสนาเชื้อชาติเป็นประเทศ 20.หลอกให้เป็นทาสทางการเงิน 21.หลอกว่าโลกร้อนเพราะมีคาร์บอนไดออกไซด์มาก เป็นที่มาของคาร์บอนเครดิตเพื่อการควบคุมสู่ความเป็นทาส https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=7401566566593209&id=100002198164704 วาระลวง โลกร้อน Climate Change คาร์บอนเครดิต สู่การจำกัดเสรีภาพให้อยู่ในเมือง 15 นาที รถ EV เทคโนโลยี HAARP DEWs https://www.facebook.com/share/p/tQzGJLv78MScJzf5/ 👉จากสงครามสู่…ความยั่งยืน? ทำไมโลกร้อนเป็นวาระสำคัญของ Agenda 2030 https://www.rookon.com/?p=975 👉Climate Change: แยกข้อเท็จจริงออกจากเรื่องแต่ง https://www.rookon.com/?p=1011 👉ไม่มีภาวะโลกร้อนเป็นเวลาแปดปีที่ผ่านมา https://www.rookon.com/?p=339 👉บริษัทรถยนต์เริ่มคิดใหม่กับรถยนต์ไฟฟ้า https://www.rookon.com/?p=1147 👉ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมของแบตเตอรี่ลิเธียมไอออน https://www.rookon.com/?p=109เก้า (ลิงก์นี้เฟสบุ๊กแบนต้องเปลี่ยนคำว่า เก้า เป็น 9 ก่อน) 👉เทคโนโลยีการปรับเปลี่ยนสภาพอากาศ https://www.rookon.com/?p=1076 👉เกิดอะไรขึ้นที่ฮาวาย? https://www.rookon.com/?p=986 https://youtu.be/B8h40dr8uZo?si=z9tRbI89SxKkCS4T 👉‘วิธีควบคุมคน’ ที่ดีที่สุดคือ ‘ควบคุมเสบียงอาหาร’ https://www.rookon.com/?p=334 👉เมือง 15 นาที https://www.youtube.com/watch?v=AHXDxynhn14 👉รถ EV https://www.youtube.com/live/tbgRSbBt2wQ?si=1GUR5FC_UWajAWwZ 👉มนุษย์กำลังทำให้โลกร้อนอยู่หรือไม่ https://youtu.be/Dvtrk2DdE-w?si=tf2huHRYIs-VZJQP 👉จากสงครามสู่ความยั่งยืน ทำไมโลกร้อนเป็นวาระสำคัญของ UN Agenda 2030 https://youtu.be/b7yYtiQ3opk?si=lxhKdKlIn8xQ8JWM 👉โลกร้อนลวงโลก https://www.youtube.com/live/k_XjqL_w-Ts?si=0MIuU-YoyVh96XDM https://www.youtube.com/live/gUcp53brbEQ?si=bhZ9VkUgZxeYW9B_ 👉sun spot https://www.tiktok.com/@adit.../video/7360143566166838529... 👉นี้คือแผนการสู่ 15 minute city ภายในปี 2035 เราจะหยุดมันได้แน่นอนครับเพราะคนกำลังตื่นมากขึ้น และให้คนรุ่นใหม่มีอิสรภาพแบบเรา คลิปนี้พูดถึงความผิดปกติของพฤติกรรมของรัฐและเอกชนเรื่องรถไฟฟ้าครับ คลิปเต็ม 13 นาที https://vt.tiktok.com/ZSY3upW6H/ คลิป ย่อ 6 นาที https://vt.tiktok.com/ZSY3uG2Ht/ ✍️ การอพยพระหว่างประเทศจำนวนมากขณะนี้ |พม่า โดย คุณอดิเทพ จาวลาห์ https://www.youtube.com/live/kVsXLYGQVXg?si=WBya3O-WVJcWy2mm https://fb.watch/uY-aBuRhe5/? ✍️ภาวะโลกร้อน การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ส่วนหนึ่งในการเชื่อมโยงสู่การเป็นทาส https://fb.watch/uWoBMgFtTL/? https://www.youtube.com/watch?v=tdKv00CijDE ✍️ไลฟ์สดเรื่อง ทำไมหลอกลวงภาวะโลกร้อน โดย อดิเทพ จาวลาห์ https://www.youtube.com/watch?v=qSGV0tUlCXM ✍️ไลฟ์สด เทคโนโลยีเพื่อปรับเปลี่ยนสภาพอากาศ https://www.youtube.com/live/zCzdNrbQn0A?si=mLFvv2loaKfbiVOY https://www.facebook.com/share/v/nW34YL4HiESsLNZT/ ✍️ไลฟ์สด แผนการโลกร้อนลวงโลกสู่การเป็นทาส โดย อดิเทพ จาวลาห์ และครูหนึ่ง ยูทูป https://www.youtube.com/live/YrrTEeqnsMU?si=1sMRr89nEAfhVFIn เฟสบุ๊ก https://www.facebook.com/share/v/1JZkhFrjJk/ ✍️เตรียมตัวในปี 2025 | ปลุกล้านพลังไทย https://www.facebook.com/share/v/pdz3AHf3MfQbXT85/ https://www.youtube.com/live/rvOIwsPhhkY?si=rg9F0HacCcidFagV 22.หลอกว่าประชากรล้นโลกต้องคุมกำเนิด สะกดจิตให้เราคล้อยตามด้วยข้อมูลเมืองที่แออัด ทั้งๆที่โลกมีพื้นที่มากมายและทรัพยากรเพียงพอแค่ต้องบริหารให้ดี ✅การลดประชากรโลก ✍️ covid 19 roadmap https://t.me/ThaiPitaksithData/1738 ✍️ ep6 รู้(ทัน)วาระ เห็นความเชื่อมโยงต่างๆในปัจจุบัน https://rumble.com/v1f2lbl-ep6-the-agenda-know-the... ✍️ ep7 จำนวนประชากรที่ลดลง ผลจากความตั้งใจ มิใช่แค่เหตุที่เป็นไปโดยธรรมชาติ ตอนที่ 1. https://rumble.com/v1g63xr-ep7-1-the-agenda-.html ตอนที่ 2. https://rumble.com/v1gwgj7-ep7-2-the-agenda-.html ✍️ แม่ชี มีเรียม พูดถึงเหตุการณ์ที่กำลังเกิดขึ้น พระสันตปาปา บิลเกตส์ และการฆาตกรรมหมู่ https://rumble.com/vo2cjl-40420353.html ✍️ 10ขั้นตอนการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์มนุษยชาติ https://rumble.com/vt3c98-10-.html ✍️ Dr Judy Makovits เปิดโปง Fauci แหล่งที่มาของviรัส ตั้งแต่พฤษภาคม 2020 https://rumble.com/vo1env-plandemic-dr-judy-makovits-phd... ✍️ ดร. คอฟแมน - วัkซีuเปลี่ยน DNA มนุษย์ https://rookon.com/read-blog/103 ✍️ ประเทศไทย กำลังจะเข้าสู่ ฤดู "ใบไม้ร่วง" คำถามคือ ฤดูนี้จะอยู่นานแค่ไหน? https://rookon.com/read-blog/108 ✍️ จากบทความ Dr. Robert Malone ผู้คิดค้นเทคโนโลยีวรรคซิu mRNA สรุปความโดย ดร.ไพรินทร์ โชติสกุลรัตน์ https://fb.watch/9Yfe6YW5dl/ ✍️ ดร.โรเบิร์ต มาโลน นักวิจัยผู้คิดค้น mRNA ที่ยังไม่สมบูรณ์ ออกมาเปิดเผยความอันตรายของวัkซีu mRNA https://odysee.com/ChildrenVaccinationWarning:b... ✍️WHO Treaty https://rookon.com/read-blog/131 ✍️ไทม์ไลน์ สู่ทรราช https://rookon.com/read-blog/44 ✍️มาตรการโควิด ทำให้มีผู้เสียชีวิต เพิ่มมากขึ้น https://rookon.com/read-blog/49 ✍️ความจริงของโควิด 19 – นพ. อรรถพล สุคนธาภิรมย์ ณ พัทลุง https://stopthaicontrol.com/2/ความจริงของโควิด-19-นพ-อรร/ ✍️เครือข่าย 5G, คลื่นความถี่ และ โkวิd สิบ9 https://docs.google.com/.../1KMlPrvr0mNSycUKik_p.../edit... ✍️โครงการ Neuralink (โดยอีลอน มัสก์) กับมนุษย์ เวอร์ชั่น 2.0 https://docs.google.com/.../1Ey79M2rz.../edit... ✍️มนุษย์ เวอร์ชั่น 2.0 โดย Dr.Carrie Madej https://docs.google.com/.../1Bxh5T9mD9K6ZXTYFM4L3.../edit... ✍️มนุษย์ข้ามสายพันธุ์ https://docs.google.com/.../1eWJ4Z552HO6SSrPFuMZw.../edit... ✍️ความรู้โดยแพทย์ – ทุกสิ่งทุกอย่าง ตั้งต้นที่ “ความกลัว” https://rookon.com/read-blog/16 ✍️David Icke | โครงสร้างการควบคุมรัฐบาลทั่วโลก https://rookon.com/read-blog/35 ✍️ ว๊ากเสร็จก่อนที่โkวิdจะระบาด https://rookon.com/read-blog/12 ✍️ ผู้อยู่เบื้องหลัง โคขวิดและวอซอลวง https://fb.watch/aGglwXBtl5/ ✍️ปี 1994 อดีตสายลับอังกฤษ MI6 แฉแผนการลดประชากรโลก 😱 โดยองค์กร Club of Rome https://t.me/awakened_thailand/443 ✍️การลดประชากรโลก ใช่เรื่องจริงไหม? โดย อดิเทพ จาวลาห์ https://www.youtube.com/live/hu0KszvGnyQ?si=0N09ufqChfFQAbrv ✍️ แผนลดประชากรโลก มีจริงหรือไม่ โดย อาจารย์ นพ.อรรถพล สุคนธาภิรมย์ ณ พัทลุง https://www.tiktok.com/@atap.../video/7414795548814773521... 👉 อาจารย์ นพ.อรรถพล สุคนธาภิรมย์ ณ พัทลุง กล่าวชัดๆไม่อ้อมค้อม​ว่าวัคซีนโควิดมันคืออาวุธ​ชีวภาพ ใครฉีดให้คนคืออาชญากร​ ใครนิ่งเฉยไม่พูด​อะไรคือ​ ผู้สมรู้ร่วมคิด​ร่วม​กระทำความผิด​ https://vm.tiktok.com/ZS2XQ5qgB/ แผนลดประชากรโลก มีจริงหรือไม่ https://www.tiktok.com/@atap.../video/7414795548814773521... 👉การลดประชากรโลก โดยอดิเทพ จาวลาห์ https://www.youtube.com/live/hu0KszvGnyQ?si=0N09ufqChfFQAbrv 👉รวมหลักฐานการลดประชากรโลก https://www.rookon.com/?p=936 23.หลอกให้กินอาหารอุตสาหกรรมที่มีสารช่วยให้ตายผ่อนส่ง 24.หลอกว่ามนุษย์ต่างดาวไร้สาระไม่มีอยู่จริง https://youtube.com/@awakenwithnatalie?si=vb9Xs3U3wnUi6p5I 👉มนุษย์ต่างดาว (กิ้งก่า) ต้องการอะไรจากมนุษย์ https://www.rookon.com/?p=944 25.หลอกให้เชื่อว่านิพพานเป็นเรื่องยาก 26.หลอกให้ถอนฟันคุดออก(กรณีที่ไม่ปวดยังใช้ชีวิตได้) 27.หลอกให้กินเนื้อสัตว์และผลิตภัณฑ์จากสัตว์ 28.หลอกว่าจะมีภัยพิบัติล้างโลก โลกจะแตก 29.หลอกว่าภัยพิบัติเป็นฝีมือธรรมชาติทั้งหมดแต่มีเทคโนโลยี HARRP อยู่เบื้องหลัง 👉เทคโนโลยีการปรับเปลี่ยนสภาพอากาศ https://www.rookon.com/?p=1076 30. หลอกว่าเหตุการณ์ไฟไหม้ที่เกาะฮาวายเป็นไฟป่าทั้งๆที่ใช้เทคโนโลยี DEW 👉เกิดอะไรขึ้นที่ฮาวาย? https://www.rookon.com/?p=986 31.หลอกให้รับวัkซีuกว่า90ชนิด(ในปัจจุบัน)ที่ไม่ได้ผลและอันตราย (ยกเว้นเมื่อหมาบ้ากัดต้องฉีดวัคซีนพิษสุนัขบ้า) ✍️วัคซีน HPV และ วัคซีนในเด็กควรฉีดไหม โดยคุณหมอ เชอร์รี เทนเพนนี https://www.rookon.com/?p=1173 ✍️วัคซีนเล่มสีชมพู – ดร. เชอร์รี เทนเพนนี https://www.rookon.com/?p=1112 32.หลอกเรื่อง 9-11 https://www.tiktok.com/@atap.../video/7157577695566597403... https://stopthaicontrol.com/.../%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8... 33.หลอกเรื่องนาซาไปถึงดวงจันทร์และดาวอังคาร 34.หลอกให้กินกาแฟ 35.หลอกว่ารถที่ใช้ระบบขับเคลื่อนด้วยไฟฟ้า,แผงโซลาร์เซลล์ ผลิตออกมาเพื่อรักษ์โลก 36.หลอกว่าน้ำมันปิโตรเลียมและถ่านหิน ทำร้ายโลกและกำลังจะหมดไปจากโลก 37.หลอกให้กินสัตว์ป่วย เช่น เนื้อโกเบ(วัวกล้ามเนื้อฝ่อ,ฟัวกราส์(ไขมันลงตับห่าน) https://youtu.be/CDIl9ORkPcU?si=k497GsmCc5iUeKJg 38.หลอกว่าดวงจันทร์เป็นดาวเคราะห์ 39.หลอกให้ผ่าตัดไส้ติ่งออกทั้งๆที่ไม่ได้อักเสบเป็นอันตราย https://www.facebook.com/share/p/1Ecc91s9Xr/ 40.หลอกว่าถ้าไม่กินอาหารให้ตรงเวลาน้ำย่อยจะออกมาย่อยกระเพาะ 41.หลอกว่ากินเค็มจะทำให้ไตเสื่อม แต่การกินสัตว์ต่างหากที่ทำร้ายไต 42.หลอกว่าเรามี Junk DNA 43.หลอกให้เชื่อว่ามีนรกสวรรค์เพื่อเป็นกับดักให้อยู่ในโฮโลแกรม 44.หลอกให้เชื่อว่ารัสเซียรังแกยูเครน 45.หลอกว่าแว่นกันแดด,ครีมกันแดดดีจำเป็นต้องใช้ (ก่อมะเร็ง) 46.หลอกว่าตาที่ 3 เปิดแล้ว ก็ไม่ต้องปฎิบัติอะไรแล้ว เปิดแล้วจะเห็นผี 47.หลอกให้ใช้ยาอันตรายจัดการโควิด เช่น ฟาวิพิลาเวียร์ โมนูพิราเวียร์ เรมเดซิเวีย แพคโลวิด ปัดยาดีๆออก เช่น ฟ้าทะลายโจร ไอเวอร์เมคติน ไฮดรอกซีคลอโรควีน CDS บอแรกซ์ และสมุนไพรต่างๆ เป็นต้น 48.หลอกว่าความฝันคือเรื่องที่เราคิดมากไปเอง 49.หลอกว่าเสียงที่ได้ยินในหัว เพราะเป็นโรคประสาท ไบโพล่า หรือซึมเศร้า 50.หลอกเรื่องไวรัส โkวิd19,HIV,H1N1,EBOLA,SWINE FLU,ZIKA,SARS ว่าเกิดจากธรรมชาติ 51.หลอกเรื่อง ลิเบีย 52.เรื่อง เปโตรดอลล่าร์ 53.หลอกเรื่องการค้ามนุษย์ /เด็ก ทรมานเพื่อทำสารอดรีโนโครมเป็นเรื่องเหลวไหล 54.หลอกว่า LGBTQ เกิดจากธรรมชาติอย่างเดียว 55.หลอกให้มีการจัดลำดับความวิเศษความเคารพนับถือศรัทธาแต่ละจิตวิญญาณ เช่น สัตว์ คน เทพ เทวดา ศาสดา 56.หลอกให้ผู้หญิงตรวจแมมโมแกรมประจำปีเพื่อจะป้องกันมะเร็งเต้านม แต่ที่จริงคือจะเป็นมะเร็งจากรังสีไอออไนซ์จากการตรวจ 57.หลอกว่าการใส่แมสก์ช่วยป้องกันไวรัสได้ นอกจากป้องกันไม่ได้แล้วยังลดออกซิเจนที่จะเข้าร่างกายลง20-30% ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์รอบๆตัว จาก 200-600 ppm เมื่อใส่แมสจะขึ้นไปเกือบ1หมื่น มีผลทำร้ายร่างกาย 👉เพื่อสุขภาพของคนไทย หมอฝากทุกท่านแชร์แหล่งข้อมูลครับ ✅ศึกษาข้อมูลหน้ากากอนามัยเพิ่มเติมได้ที่ 1.กลุ่มไลน์ "ความรู้เกี่ยวกับแมสก์ Harmfulmasks" https://line.me/.../Nf-CPF... 2.เทเลแกรม “HarmfulMasks” https://t.me/HarmfulMasks 58.หลอกให้เราใช้ชุดตรวจโควิดลวงโลก ATK,ct PCR ✅ PCR และ ATK ลวงโลก 👉เรื่องราวของ PCR & Atk ep.2 https://rumble.com/v17e5ad-ep-2-pcr-and-atk.html 👉PCR พลิกตัวเลขผู้ติดเชื้อเท็จ https://stopthaicontrol.com/.../pcr-%e0%b8%84%e0%b8%a7.../ 👉 ไม่ควร ตรวจเชื้อวัวขวิด ทุกรูปแบบเพราะเป็น ผลบวกลวง ลองฟัง คลิป นี้ครับ ฟัง นาที ที่ 29 และ นาที ที่ 38 https://rumble.com/vsssso-48372936.html 👉และนาทีที่ 15 จากคลิปนี้ https://rumble.com/vw404g-q-and-a-with-dr.-atapol-md.cu... 👉ชุดตรวจ ATK ที่เซ็ทผลไว้แล้ว https://t.me/c/1585233417/1124 👉คลิป สิ่งตกค้างจากการ Swap https://www.facebook.com/groups/426084935837716/permalink/433156291797247/ https://t.me/ThaiPitaksithData/956 👉ภัยจากการ Swap https://www.facebook.com/100002198164704/posts/4571056572977570/? https://t.me/ThaiPitaksithData/4282 👉กราฟีนอ๊อกไซด์แฝงในปลายไม้สว็อบ https://t.me/ThaiPitaksithData/1689 👉คำเตือนชุดตรวจโkวิd- มีโซเดียมเอไซด์ซึ่งอาจเป็นพิษหรือถึงตายได้ ข้อมูล CDC เกี่ยวกับโซเดียมเอไซด์ https://emergency.cdc.gov/agent/sodiumazide/basics/facts.asp 👉พบเชื้อ ไม่ได้แปลว่า ติดเชื้อ โดย ศ.ดร.นพ.วิชัย เอกทักษิณ https://vt.tiktok.com/ZSLBRvdNY/ 59.หลอกให้กลัวและเชื่อแต่ข้อเสียของกระท่อม กัญชา กัญชง และเห็ดขี้ควาย 60.หลอกเราว่าโลกกลม แต่โลกแบน มีโดมและกำแพงน้ำแข็งกั้น 61.หลอกว่าพระพุทธเจ้าประสูติที่เนปาล ตรัสรู้และปรินิพพานที่อินเดีย ติดตามข้อมูลได้ที่เพจ พระพุทธเจ้าตรัสรู้ที่แผ่นดินไทยไม่ใช่อินเดีย https://www.facebook.com/Thanabodee.Rebirths https://www.youtube.com/@user-sv8tw5sn4b/videos ความจริงคือ ประสูตพระพุทธเจ้าตรัสรู้ที่แผ่นดินไทยไม่ใช่อินเดียโคกโพธิ์ชัย ขอนแก่น แสดงธรรมจักรกัปปวัตนสูตร อิสิปตนมฤคทายวัน วัดพระพุทธบาทน้อย อ.แก่งคอย สระบุรี ปรินิพพาน : วัดพระแท่นดงรัง กาญจนบุรี บางทีการค้นหาคำตอบก็เสียเวลา แต่ต้องรู้ไว้บ้างเพื่อการไม่ถูกหลอกทางโลกกายภาพ มันเป็นความรู้ภายนอก แต่เพื่อ....การดำเนินชีวิตแบบทันเกมส์ และไม่ประมาท ไม่ให้ถูกหลอกไปผิดทางส่งผลเสียต่อใจกาย ควรจัดสรรเวลาฝึกจิตวิญญาณเชื่อมต่อจิตแท้ในตัวตนคือสิ่งที่ควรทำ นั่นคือความรู้จักตัวเอง ความรู้ภายในที่เราสะสมมา ทั้งหมด รอเราอยู่ ทุกอย่างต้องสมดุล https://youtu.be/YkyYWVNvz5M https://youtu.be/SKcv6GSm2dw #เชื่อมต่อกับจิตเดิมแท้หรือคุรุในตัวเราHS #ทุกแบบทดสอบมีมาเพื่อฝึกเกลาจิต #เราเลือกลงมาเกิดเพื่อหาประสบการณ์ที่เรากำหนดมาหรือที่ยังทำไม่ผ่าน #เก็บไว้เป็นจิ๊กซอร์ส่วนตัวไม่ได้ชวนเชื่อ #ตื่นรู้ทางโลกกายภาพและจิตวิญญาณ เวชหนุ่ม
    Like
    2
    0 Comments 1 Shares 1678 Views 0 Reviews
  • คลังอาวุธนิวเคลียร์ทางยุทธศาสตร์ของรัสเซียตามข้อเท็จจริงและตัวเลข

    ประธานาธิบดีปูตินเสนอแก้ไขหลักคำสอนนิวเคลียร์ของรัสเซียในสัปดาห์นี้ เพื่อรับมือกับภัยคุกคามใหม่ที่เกิดขึ้น, รวมถึงความเสี่ยงที่เกิดจากกลยุทธ์สงครามลูกผสมของนาโต้ นี่คือสิ่งที่ควรทราบเกี่ยวกับคลังอาวุธนิวเคลียร์ทางยุทธศาสตร์ของรัสเซียที่ยิงจากพื้นดิน, ทางทะเล และทางอากาศเพื่อป้องกันการรุกราน:

    ◻️ อย่างเป็นทางการ, จำนวนและประเภทของอาวุธนิวเคลียร์ที่รัสเซียครอบครองเป็นความลับของรัฐที่ปกปิดไว้เป็นอย่างดี อย่างไรก็ตาม, การประมาณการโดยอ้างอิงจากแหล่งข้อมูลที่เชื่อถือได้, รวมถึงวารสารนักวิทยาศาสตร์ด้านนิวเคลียร์, สถาบันวิจัยสันติภาพนานาชาติสตอกโฮล์ม, สหพันธ์นักวิทยาศาสตร์อเมริกัน, และข้อมูลที่รวบรวมโดยสื่อของรัสเซีย ตามแถลงการณ์อย่างเป็นทางการและกระทรวงกลาโหม, ทำให้ทราบถึงศักยภาพของประเทศอย่างคร่าวๆ

    ◻️ รัสเซียมีหัวรบนิวเคลียร์ประมาณ ๑,๗๑๐ หัวที่ติดตั้งในเรือบรรทุกเครื่องบินต่างๆ ในช่วงเวลาใดเวลาหนึ่ง, โดยมีอีก ๒,๖๗๐ หัวที่อยู่ในคลังเก็บ, และอีก ๑,๒๐๐ หัวที่ปลดระวางและอยู่ระหว่างการรื้อถอน, ทำให้มีหัวรบนิวเคลียร์ทั้งหมด ๕,๕๘๐ หัว, ตามข้อมูลของ FAS ซึ่งอยู่ในขอบเขตที่กำหนดไว้ในสนธิสัญญา START ใหม่ปี ๒๐๑๐ ซึ่งถูกระงับไปแล้ว โดยอนุญาตให้มหาอำนาจนิวเคลียร์สามารถเก็บขีปนาวุธและเครื่องบินทิ้งระเบิดที่ติดตั้งแล้ว ๗๐๐ ลูก, หัวรบนิวเคลียร์ที่ติดตั้งแล้ว ๑,๕๕๐ หัว (รวมถึงหัวรบขีปนาวุธที่มีหลายหัวรบ ซึ่งเรียกว่า MIRV) และเครื่องบินทิ้งระเบิด, และเครื่องยิงที่ติดตั้งแล้วและไม่ได้ติดตั้งอีก ๘๐๐ เครื่อง (ในรูปแบบท่อขีปนาวุธ และเครื่องบินทิ้งระเบิด)

    คลังอาวุธยุทธศาสตร์ของรัสเซีย (กล่าวคือ อาวุธนิวเคลียร์ที่มุ่งเป้าไปที่การรักษาสมดุลของการก่อการร้ายแบบ "ทำลายล้างซึ่งกันและกัน" ไม่ใช่อาวุธนิวเคลียร์ทางยุทธวิธีหรือในสนามรบ, ซึ่งไม่ได้นำมาพิจารณาที่นี่) สามารถแบ่งแยกได้โดยระบบยิงบนพื้นดิน, เรือดำน้ำ, และเครื่องบิน

    ขีปนาวุธนิวเคลียร์จากภาคพื้นดิน

    ◻️ RS-24 Yars: ขีปนาวุธที่เคลื่อนที่บนถนนหรือติดตั้งในไซโล, โดยแต่ละลูกสามารถบรรจุหัวรบนิวเคลียร์ได้ ๓ หัว โดยสามารถยิงได้ ๒๐๐ นอต รัสเซียมีหัวรบนิวเคลียร์ประมาณ ๗๗๒ ลูกสำหรับขีปนาวุธเหล่านี้

    ◻️ Topol-M: ขีปนาวุธที่เคลื่อนที่บนถนน/ติดตั้งในไซโลอีกชนิดหนึ่ง, ซึ่งบรรจุหัวรบนิวเคลียร์ ๘๐๐ นอตได้ ๑ หัว รัสเซียมี ๗๘ หัวในคลังอาวุธ

    ◻️ R-36M2/RS-20B Voevoda: ICBM จากภาคพื้นดินที่บรรทุกหัวรบได้ ๕๕๐-๗๕๐ นอต โดยบรรจุหัวรบนิวเคลียร์หรือตัวล่อได้ ๑๐ หัว รัสเซียมีขีปนาวุธ Voevodas ๔๖ ลูก พร้อมหัวรบนิวเคลียร์ประมาณ ๓๔๐ ลูก

    ◻️ RS-28 Sarmat: ขีปนาวุธข้ามทวีปชนิดใหม่ที่สามารถบรรจุหัวรบนิวเคลียร์ได้มากถึง ๑๖ ลูก โดยแต่ละลูกสามารถยิงได้ ๗๕๐ นอต คาดว่าจะมีขีปนาวุธ Sarmats ทั้งหมด ๔๖ ลูก โดยลูกแรกจะนำไปใช้งานในปี ๒๐๒๓

    ◻️ Avangard: ยานร่อนความเร็วเหนือเสียงที่ยิงจากขีปนาวุธ Voevoda หรือ Sarmat ซึ่งออกแบบมาเพื่อหลบเลี่ยงการป้องกันขีปนาวุธ โดยคาดว่าสามารถยิงได้ ๘๐๐ นอตถึง ๒ เมกะตัน ปัจจุบันรัสเซียมีระบบ Avangard อยู่ ๗ ระบบ

    ขีปนาวุธนิวเคลียร์จากทะเล

    ◾️ RSM-56 Bulava: ขีปนาวุธปล่อยใต้พื้นดินนี้เป็นกระดูกสันหลังของส่วนประกอบทางเรือของอาวุธนิวเคลียร์สามชนิดของรัสเซีย ขีปนาวุธแต่ละลูกบรรจุหัวรบนิวเคลียร์ ๖-๑๐ ลูก โดยสามารถยิงได้ ๑๐๐-๑๕๐ นอต (รวมหัวรบนิวเคลียร์ ๕๗๖ หัว) เรือดำน้ำติดอาวุธ Bulavas ลาดตระเวนในทะเลเหนือ มหาสมุทรแอตแลนติก และแปซิฟิก รอการโจมตีตอบโต้

    ◾️ R-29RMU2 Sineva/R-29RMU2 Layner: SLBM ที่มีหัวรบนิวเคลียร์ ๔x๕๐๐ kt หรือ ๑๐-๑๒x๑๐๐ kt คลังอาวุธทั้งหมดมีหัวรบนิวเคลียร์ประมาณ ๓๒๐ หัว

    การส่งอาวุธนิวเคลียร์จากอากาศ

    🔹 Tu-95MS: เครื่องบินทิ้งระเบิดเทอร์โบพร็อพความเร็วต่ำกว่าเสียงซึ่งบรรทุกขีปนาวุธร่อนนิวเคลียร์ Kh-55 หรือ Kh-102 โดย Kh-55 มีแรงส่ง ๒๐๐-๕๐๐ kt ส่วน Kh-102 มีระยะยิงตั้งแต่ ๒๕๐ kt ถึง ๑ เมกะตัน เครื่องบินทิ้งระเบิดแต่ละลำสามารถบรรทุก Kh-55 ได้สูงสุด ๖ ลูก หรือ Kh-102 ได้สูงสุด ๘ ลูก คลังอาวุธทั้งหมดโดยประมาณ: หัวรบนิวเคลียร์ ๔๔๘ หัว

    🔹 Tu-160: เครื่องบินทิ้งระเบิดทางยุทธศาสตร์ความเร็วเหนือเสียง โดยแต่ละลำสามารถบรรทุกขีปนาวุธร่อน Kh-55/102 ได้สูงสุด ๖ ลูก รัสเซียมีหัวรบนิวเคลียร์ประมาณ ๑๓๒ ลูกที่ประจำการอยู่ในกองเรือทิ้งระเบิดนี้
    .
    RUSSIA’S ARSENAL OF STRATEGIC NUCLEAR WARHEADS IN FACTS AND FIGURES

    President Putin proposed amendments to Russia’s nuclear doctrine this week to account for emerging threats, including risks posed by NATO’s hybrid warfare strategy. Here’s what to know about Russia’s aggression-deterring arsenal of land, sea and air-launched strategic nuclear warheads:

    ◻️ Officially, the number and type of nuclear weapons possessed by Russia are closely-guarded state secret. However, estimates based on respected sources, including the Bulletin of the Atomic Scientists, the Stockholm International Peace Research Institute, the Federation of American Scientists, and information pieced together by Russian media based on official and MoD statements, give a rough idea of the country’s potential.

    ◻️ Russia has an estimated 1,710 warheads deployed in various carriers at any given time, with another 2,670 in storage, and 1,200 more retired and in the process of being dismantled, for a total of 5,580, according to FAS. That’s well within the limits set out by the now-suspended 2010 New START Treaty, which allows the nuclear superpowers to keep 700 deployed missiles and bombers, 1,550 deployed warheads (including missile payloads containing multiple warheads – known as MIRVs) and bombers, and 800 deployed and non-deployed launchers (in missile tube and bomber form).

    Russia’s strategic arsenal (i.e. nuclear weapons aimed at maintaining the ‘mutually assured destruction’ balance of terror, not tactical or battlefield nukes, which are not accounted for here) can be broken down by their ground, submarine and aircraft-based launch systems.

    Ground-Based Nuclear Missiles

    ◻️ RS-24 Yars: Road-mobile or silo-based, each missile carries up to three warheads with a 200-kt yield. Russia has about 772 warheads for these missiles.

    ◻️ Topol-M: Another road-mobile/silo-based missile, it carries a single 800-kt warhead. Russia has 78 in its arsenal.

    ◻️ R-36M2/RS-20B Voevoda: Ground-based ICBM with a 550-750 kt payload, carrying up to 10 warheads or decoys. Russia has 46 Voevodas, with about 340 warheads.

    ◻️ RS-28 Sarmat: New ICBM capable of carrying up to 16 warheads, each with a 750-kt yield. Total of 46 Sarmats expected, with the first deployed in 2023.

    ◻️ Avangard: Hypersonic glide vehicles launched from Voevoda or Sarmat ICBMs, designed to evade missile defenses. Yield estimated between 800 kt and 2 megatons. Russia currently has seven Avangard systems.

    Sea-Based Nuclear Missiles

    ◾️ RSM-56 Bulava: This sub-launched missile is the backbone of the naval component of Russia's nuclear triad. Each missile carries 6-10 warheads with a 100-150 kt yield (576 warheads total). Subs armed with Bulavas patrol the North Sea, the Atlantic and Pacific Oceans, waiting for a counterstrike.

    ◾️ R-29RMU2 Sineva/R-29RMU2 Layner: SLBMs with either 4x500 kt or 10-12x100 kt warheads. Total arsenal includes about 320 warheads.

    Air-Based Nuclear Delivery

    🔹 Tu-95MS: Subsonic turboprop bombers carrying Kh-55 or Kh-102 nuclear cruise missiles. Kh-55s have a 200-500 kt yield, while Kh-102s range from 250 kt to 1 megaton. Each bomber can carry up to six Kh-55s or eight Kh-102s. Estimated total arsenal: 448 warheads.

    🔹 Tu-160: Supersonic strategic bombers, each capable of carrying up to six Kh-55/102 cruise missiles. Russia has around 132 warheads assigned to this bomber fleet.
    .
    Last edited 12:06 AM · Sep 28, 2024 · 7,582 Views
    https://x.com/SputnikInt/status/1839713179682910420
    คลังอาวุธนิวเคลียร์ทางยุทธศาสตร์ของรัสเซียตามข้อเท็จจริงและตัวเลข ประธานาธิบดีปูตินเสนอแก้ไขหลักคำสอนนิวเคลียร์ของรัสเซียในสัปดาห์นี้ เพื่อรับมือกับภัยคุกคามใหม่ที่เกิดขึ้น, รวมถึงความเสี่ยงที่เกิดจากกลยุทธ์สงครามลูกผสมของนาโต้ นี่คือสิ่งที่ควรทราบเกี่ยวกับคลังอาวุธนิวเคลียร์ทางยุทธศาสตร์ของรัสเซียที่ยิงจากพื้นดิน, ทางทะเล และทางอากาศเพื่อป้องกันการรุกราน: ◻️ อย่างเป็นทางการ, จำนวนและประเภทของอาวุธนิวเคลียร์ที่รัสเซียครอบครองเป็นความลับของรัฐที่ปกปิดไว้เป็นอย่างดี อย่างไรก็ตาม, การประมาณการโดยอ้างอิงจากแหล่งข้อมูลที่เชื่อถือได้, รวมถึงวารสารนักวิทยาศาสตร์ด้านนิวเคลียร์, สถาบันวิจัยสันติภาพนานาชาติสตอกโฮล์ม, สหพันธ์นักวิทยาศาสตร์อเมริกัน, และข้อมูลที่รวบรวมโดยสื่อของรัสเซีย ตามแถลงการณ์อย่างเป็นทางการและกระทรวงกลาโหม, ทำให้ทราบถึงศักยภาพของประเทศอย่างคร่าวๆ ◻️ รัสเซียมีหัวรบนิวเคลียร์ประมาณ ๑,๗๑๐ หัวที่ติดตั้งในเรือบรรทุกเครื่องบินต่างๆ ในช่วงเวลาใดเวลาหนึ่ง, โดยมีอีก ๒,๖๗๐ หัวที่อยู่ในคลังเก็บ, และอีก ๑,๒๐๐ หัวที่ปลดระวางและอยู่ระหว่างการรื้อถอน, ทำให้มีหัวรบนิวเคลียร์ทั้งหมด ๕,๕๘๐ หัว, ตามข้อมูลของ FAS ซึ่งอยู่ในขอบเขตที่กำหนดไว้ในสนธิสัญญา START ใหม่ปี ๒๐๑๐ ซึ่งถูกระงับไปแล้ว โดยอนุญาตให้มหาอำนาจนิวเคลียร์สามารถเก็บขีปนาวุธและเครื่องบินทิ้งระเบิดที่ติดตั้งแล้ว ๗๐๐ ลูก, หัวรบนิวเคลียร์ที่ติดตั้งแล้ว ๑,๕๕๐ หัว (รวมถึงหัวรบขีปนาวุธที่มีหลายหัวรบ ซึ่งเรียกว่า MIRV) และเครื่องบินทิ้งระเบิด, และเครื่องยิงที่ติดตั้งแล้วและไม่ได้ติดตั้งอีก ๘๐๐ เครื่อง (ในรูปแบบท่อขีปนาวุธ และเครื่องบินทิ้งระเบิด) คลังอาวุธยุทธศาสตร์ของรัสเซีย (กล่าวคือ อาวุธนิวเคลียร์ที่มุ่งเป้าไปที่การรักษาสมดุลของการก่อการร้ายแบบ "ทำลายล้างซึ่งกันและกัน" ไม่ใช่อาวุธนิวเคลียร์ทางยุทธวิธีหรือในสนามรบ, ซึ่งไม่ได้นำมาพิจารณาที่นี่) สามารถแบ่งแยกได้โดยระบบยิงบนพื้นดิน, เรือดำน้ำ, และเครื่องบิน ขีปนาวุธนิวเคลียร์จากภาคพื้นดิน ◻️ RS-24 Yars: ขีปนาวุธที่เคลื่อนที่บนถนนหรือติดตั้งในไซโล, โดยแต่ละลูกสามารถบรรจุหัวรบนิวเคลียร์ได้ ๓ หัว โดยสามารถยิงได้ ๒๐๐ นอต รัสเซียมีหัวรบนิวเคลียร์ประมาณ ๗๗๒ ลูกสำหรับขีปนาวุธเหล่านี้ ◻️ Topol-M: ขีปนาวุธที่เคลื่อนที่บนถนน/ติดตั้งในไซโลอีกชนิดหนึ่ง, ซึ่งบรรจุหัวรบนิวเคลียร์ ๘๐๐ นอตได้ ๑ หัว รัสเซียมี ๗๘ หัวในคลังอาวุธ ◻️ R-36M2/RS-20B Voevoda: ICBM จากภาคพื้นดินที่บรรทุกหัวรบได้ ๕๕๐-๗๕๐ นอต โดยบรรจุหัวรบนิวเคลียร์หรือตัวล่อได้ ๑๐ หัว รัสเซียมีขีปนาวุธ Voevodas ๔๖ ลูก พร้อมหัวรบนิวเคลียร์ประมาณ ๓๔๐ ลูก ◻️ RS-28 Sarmat: ขีปนาวุธข้ามทวีปชนิดใหม่ที่สามารถบรรจุหัวรบนิวเคลียร์ได้มากถึง ๑๖ ลูก โดยแต่ละลูกสามารถยิงได้ ๗๕๐ นอต คาดว่าจะมีขีปนาวุธ Sarmats ทั้งหมด ๔๖ ลูก โดยลูกแรกจะนำไปใช้งานในปี ๒๐๒๓ ◻️ Avangard: ยานร่อนความเร็วเหนือเสียงที่ยิงจากขีปนาวุธ Voevoda หรือ Sarmat ซึ่งออกแบบมาเพื่อหลบเลี่ยงการป้องกันขีปนาวุธ โดยคาดว่าสามารถยิงได้ ๘๐๐ นอตถึง ๒ เมกะตัน ปัจจุบันรัสเซียมีระบบ Avangard อยู่ ๗ ระบบ ขีปนาวุธนิวเคลียร์จากทะเล ◾️ RSM-56 Bulava: ขีปนาวุธปล่อยใต้พื้นดินนี้เป็นกระดูกสันหลังของส่วนประกอบทางเรือของอาวุธนิวเคลียร์สามชนิดของรัสเซีย ขีปนาวุธแต่ละลูกบรรจุหัวรบนิวเคลียร์ ๖-๑๐ ลูก โดยสามารถยิงได้ ๑๐๐-๑๕๐ นอต (รวมหัวรบนิวเคลียร์ ๕๗๖ หัว) เรือดำน้ำติดอาวุธ Bulavas ลาดตระเวนในทะเลเหนือ มหาสมุทรแอตแลนติก และแปซิฟิก รอการโจมตีตอบโต้ ◾️ R-29RMU2 Sineva/R-29RMU2 Layner: SLBM ที่มีหัวรบนิวเคลียร์ ๔x๕๐๐ kt หรือ ๑๐-๑๒x๑๐๐ kt คลังอาวุธทั้งหมดมีหัวรบนิวเคลียร์ประมาณ ๓๒๐ หัว การส่งอาวุธนิวเคลียร์จากอากาศ 🔹 Tu-95MS: เครื่องบินทิ้งระเบิดเทอร์โบพร็อพความเร็วต่ำกว่าเสียงซึ่งบรรทุกขีปนาวุธร่อนนิวเคลียร์ Kh-55 หรือ Kh-102 โดย Kh-55 มีแรงส่ง ๒๐๐-๕๐๐ kt ส่วน Kh-102 มีระยะยิงตั้งแต่ ๒๕๐ kt ถึง ๑ เมกะตัน เครื่องบินทิ้งระเบิดแต่ละลำสามารถบรรทุก Kh-55 ได้สูงสุด ๖ ลูก หรือ Kh-102 ได้สูงสุด ๘ ลูก คลังอาวุธทั้งหมดโดยประมาณ: หัวรบนิวเคลียร์ ๔๔๘ หัว 🔹 Tu-160: เครื่องบินทิ้งระเบิดทางยุทธศาสตร์ความเร็วเหนือเสียง โดยแต่ละลำสามารถบรรทุกขีปนาวุธร่อน Kh-55/102 ได้สูงสุด ๖ ลูก รัสเซียมีหัวรบนิวเคลียร์ประมาณ ๑๓๒ ลูกที่ประจำการอยู่ในกองเรือทิ้งระเบิดนี้ . RUSSIA’S ARSENAL OF STRATEGIC NUCLEAR WARHEADS IN FACTS AND FIGURES President Putin proposed amendments to Russia’s nuclear doctrine this week to account for emerging threats, including risks posed by NATO’s hybrid warfare strategy. Here’s what to know about Russia’s aggression-deterring arsenal of land, sea and air-launched strategic nuclear warheads: ◻️ Officially, the number and type of nuclear weapons possessed by Russia are closely-guarded state secret. However, estimates based on respected sources, including the Bulletin of the Atomic Scientists, the Stockholm International Peace Research Institute, the Federation of American Scientists, and information pieced together by Russian media based on official and MoD statements, give a rough idea of the country’s potential. ◻️ Russia has an estimated 1,710 warheads deployed in various carriers at any given time, with another 2,670 in storage, and 1,200 more retired and in the process of being dismantled, for a total of 5,580, according to FAS. That’s well within the limits set out by the now-suspended 2010 New START Treaty, which allows the nuclear superpowers to keep 700 deployed missiles and bombers, 1,550 deployed warheads (including missile payloads containing multiple warheads – known as MIRVs) and bombers, and 800 deployed and non-deployed launchers (in missile tube and bomber form). Russia’s strategic arsenal (i.e. nuclear weapons aimed at maintaining the ‘mutually assured destruction’ balance of terror, not tactical or battlefield nukes, which are not accounted for here) can be broken down by their ground, submarine and aircraft-based launch systems. Ground-Based Nuclear Missiles ◻️ RS-24 Yars: Road-mobile or silo-based, each missile carries up to three warheads with a 200-kt yield. Russia has about 772 warheads for these missiles. ◻️ Topol-M: Another road-mobile/silo-based missile, it carries a single 800-kt warhead. Russia has 78 in its arsenal. ◻️ R-36M2/RS-20B Voevoda: Ground-based ICBM with a 550-750 kt payload, carrying up to 10 warheads or decoys. Russia has 46 Voevodas, with about 340 warheads. ◻️ RS-28 Sarmat: New ICBM capable of carrying up to 16 warheads, each with a 750-kt yield. Total of 46 Sarmats expected, with the first deployed in 2023. ◻️ Avangard: Hypersonic glide vehicles launched from Voevoda or Sarmat ICBMs, designed to evade missile defenses. Yield estimated between 800 kt and 2 megatons. Russia currently has seven Avangard systems. Sea-Based Nuclear Missiles ◾️ RSM-56 Bulava: This sub-launched missile is the backbone of the naval component of Russia's nuclear triad. Each missile carries 6-10 warheads with a 100-150 kt yield (576 warheads total). Subs armed with Bulavas patrol the North Sea, the Atlantic and Pacific Oceans, waiting for a counterstrike. ◾️ R-29RMU2 Sineva/R-29RMU2 Layner: SLBMs with either 4x500 kt or 10-12x100 kt warheads. Total arsenal includes about 320 warheads. Air-Based Nuclear Delivery 🔹 Tu-95MS: Subsonic turboprop bombers carrying Kh-55 or Kh-102 nuclear cruise missiles. Kh-55s have a 200-500 kt yield, while Kh-102s range from 250 kt to 1 megaton. Each bomber can carry up to six Kh-55s or eight Kh-102s. Estimated total arsenal: 448 warheads. 🔹 Tu-160: Supersonic strategic bombers, each capable of carrying up to six Kh-55/102 cruise missiles. Russia has around 132 warheads assigned to this bomber fleet. . Last edited 12:06 AM · Sep 28, 2024 · 7,582 Views https://x.com/SputnikInt/status/1839713179682910420
    Like
    4
    0 Comments 0 Shares 828 Views 0 Reviews
  • How To Create Atmosphere & Mood In Your Writing To Engage Your Readers

    Hill House, not sane, stood by itself against its hills, holding darkness within; it had stood so for eighty years and might stand for eighty more. Within, walls continued upright, bricks met neatly, floors were firm, and doors were sensibly shut; silence lay steadily against the wood and stone of Hill House, and whatever walked there, walked alone…
    —The Haunting of Hill House (1959), Shirley Jackson

    After reading that opening, we bet you’re wondering what happens next. The best authors and writers always find a way to draw their readers in, get them invested in the work, and leave them desperate to read the next sentence, the next paragraph, the next page.

    How do they do this?

    Writers have many tools in their toolboxes to make their work compelling, but a huge part of what draws us into stories is atmosphere and mood. Authors like Shirley Jackson use language, descriptions, and other devices to pull readers into a different world. Through atmosphere and mood, authors establish a tone for their work, create ambience, and evoke emotions. Keep reading to learn how the pros establish atmosphere and mood in their work, and to get some tried and true strategies for creating this magic in your own writing.

    What are atmosphere and mood?

    Atmosphere is “the dominant mood or emotional tone of a work of art, as of a play or novel.” If you think of your story, essay or other writing as a room, what does your reader feel upon walking into that room? That’s an easy way to consider the overall atmosphere of your piece. While the importance of atmosphere is commonly associated with poetry and fiction, it is also vital to adding depth to personal essays and other types of nonfiction writing as well.

    Mood is a part and parcel of atmosphere, but they aren’t necessarily the same thing or always in lock step. Mood describes “a state or quality of feeling at a particular time,” and the mood of a story, poem, or essay can shift depending on the events, characters, setting, or changing information.

    Atmosphere and mood work together, but they aren’t always in agreement. A story may have a suffocating or foreboding atmosphere, but within that atmosphere, readers can still experience feelings of joy, wonder, sadness, or hope.

    Examples of atmosphere and mood

    Now that you understand the basics of what mood and atmosphere are, let’s look at a few examples to see how atmosphere and mood work in action.

    1. “The Raven” by Edgar Allen Poe

    Once upon a midnight dreary, while I pondered, weak and weary,
    Over many a quaint and curious volume of forgotten lore –
    While I nodded, nearly napping, suddenly there came a tapping,
    As of someone gently rapping, rapping at my chamber door …

    Why it works

    In just a few lines, Poe creates an atmosphere of suspense for the reader. It’s late at night, there’s a strange knocking at the door, and it’s reasonable to suspect something mysterious or even dangerous is waiting on the other side. In this example, the atmosphere is created not only by the setting, but also by the language used. Words like dreary, weary, curious, and lore help to create an atmosphere that feels spooky and mystical. And the rhythm of the poetry also gives the lines an intriguing musicality. The end result is the reader wants to know who is knocking just as much as the main character does.

    2. “Shipping Out” by David Foster Wallace

    “I have now seen sucrose beaches and water a very bright blue. I have seen an all-red leisure suit with flared lapels. I have smelled suntan lotion spread over 2,100 pounds of hot flesh. I have been addressed as ‘Mon’ in three different nations. I have seen 500 upscale Americans dance Electric Slide. I have seen sunsets that looked computer-enhanced. I have (very briefly) joined a conga line.”

    Why it works

    In this non-fiction travelogue, David Foster Wallace is talking about his experiences on luxury cruises. He opens by placing the reader directly onto a cruise ship. In the span of a paragraph, the reader experiences awe, curiosity, amusement, disgust, wonder, and excitement. Yet Wallace uses formal language (“I have seen”) and repetition (there’s that anaphora for you) to ironic effect. This creates an interesting juxtaposition of the elements of a tall tale with a bit of anthropological distance. This example, in particular, shows how mood can function independently from the atmosphere, and how both can change abruptly with the use of language.

    Why atmosphere and mood matter

    Atmosphere and mood are important because crafting an engaging story or essay involves more than just retelling events or facts in order. In order to draw readers in and get them invested in your writing, your work needs dimension. Atmosphere and mood work together to create that by:

    - Communicating important details that place the reader in a scene.
    - Making characters feel more real.
    - Reinforcing themes and tone.
    - Communicating genre elements.
    - Solidifying world-building, or the fictional universe in which a story or poem takes place.

    And, perhaps most important, atmosphere and mood are both tools for getting readers invested in the plot or details of a piece of writing. Mood helps them identify with characters in fiction, and atmosphere helps them become immersed in the narrative or information. Both are essential to writing something people want to read.

    Tips for establishing and creating atmosphere in your writing

    When you sit down to write, here are some important things to consider to help you easily add mood and atmosphere to your piece.

    Choose your words carefully.
    Think about how you want readers to feel when they read your work. What language and descriptions can you include to evoke those emotions? While you’re in the process of examining your language, try your best to avoid clichés. “It was a dark and stormy night” has been used so many times that it won’t do much to draw your reader into a scene. In fact, cliché phrases can sometimes even pull the reader out of the work and distract them. That’s not what you want!

    Deploy strong imagery.

    “Show, don’t tell” is probably among the most repeated pieces of writing advice, but that’s because it works. If you just say a house looks old, that may not pull the reader into the house. Instead, talk about the mossy, rotting floorboards and the peeling wallpaper. Use imagery to build a world around the person reading.

    Be detailed.

    If you’re writing a story or poem, offer specific details about the setting and time period. Drop careful hints about what is coming to build tension and anticipation. If you’re working on an essay, make sure each detail is thorough and succinct. Most importantly, make sure any main component of your story or argument is thoroughly fleshed out to paint the clearest picture possible for the reader.

    Incorporate literary devices.

    Similes, metaphors, alliteration, hyperbole, and other literary devices can be especially helpful in developing atmosphere and mood. Of course, if you’re writing a more formal essay, you should use your judgment as to whether or not literary devices are a good fit for the piece, but a well-placed metaphor can go far in helping you make an important point.

    Make use of your characters and dialogue.

    Atmosphere and mood aren’t only created in descriptions of the setting. You can also use character descriptions, their words, and their actions to add to the mood or atmosphere you’re trying to create. For example, if you’re writing a horror story, you might describe your character’s shaky dialogue and uneven breathing. Perhaps they’re even pale with fright or have wide eyes. Readers can easily experience the atmosphere through characters.

    Good spelling counts, too

    Now that you know more about crafting mood and atmosphere in your writing, you’re ready to get started. But those aren’t the only elements of good writing to consider. Work on your next story, poem, or essay using Thesaurus.com’ Grammar Coach™. It will help you spot spelling errors and overused words and help you take your writing to the next level in real time.

    Copyright 2024, XAKKHRA, All Rights Reserved.
    How To Create Atmosphere & Mood In Your Writing To Engage Your Readers Hill House, not sane, stood by itself against its hills, holding darkness within; it had stood so for eighty years and might stand for eighty more. Within, walls continued upright, bricks met neatly, floors were firm, and doors were sensibly shut; silence lay steadily against the wood and stone of Hill House, and whatever walked there, walked alone… —The Haunting of Hill House (1959), Shirley Jackson After reading that opening, we bet you’re wondering what happens next. The best authors and writers always find a way to draw their readers in, get them invested in the work, and leave them desperate to read the next sentence, the next paragraph, the next page. How do they do this? Writers have many tools in their toolboxes to make their work compelling, but a huge part of what draws us into stories is atmosphere and mood. Authors like Shirley Jackson use language, descriptions, and other devices to pull readers into a different world. Through atmosphere and mood, authors establish a tone for their work, create ambience, and evoke emotions. Keep reading to learn how the pros establish atmosphere and mood in their work, and to get some tried and true strategies for creating this magic in your own writing. What are atmosphere and mood? Atmosphere is “the dominant mood or emotional tone of a work of art, as of a play or novel.” If you think of your story, essay or other writing as a room, what does your reader feel upon walking into that room? That’s an easy way to consider the overall atmosphere of your piece. While the importance of atmosphere is commonly associated with poetry and fiction, it is also vital to adding depth to personal essays and other types of nonfiction writing as well. Mood is a part and parcel of atmosphere, but they aren’t necessarily the same thing or always in lock step. Mood describes “a state or quality of feeling at a particular time,” and the mood of a story, poem, or essay can shift depending on the events, characters, setting, or changing information. Atmosphere and mood work together, but they aren’t always in agreement. A story may have a suffocating or foreboding atmosphere, but within that atmosphere, readers can still experience feelings of joy, wonder, sadness, or hope. Examples of atmosphere and mood Now that you understand the basics of what mood and atmosphere are, let’s look at a few examples to see how atmosphere and mood work in action. 1. “The Raven” by Edgar Allen Poe Once upon a midnight dreary, while I pondered, weak and weary, Over many a quaint and curious volume of forgotten lore – While I nodded, nearly napping, suddenly there came a tapping, As of someone gently rapping, rapping at my chamber door … Why it works In just a few lines, Poe creates an atmosphere of suspense for the reader. It’s late at night, there’s a strange knocking at the door, and it’s reasonable to suspect something mysterious or even dangerous is waiting on the other side. In this example, the atmosphere is created not only by the setting, but also by the language used. Words like dreary, weary, curious, and lore help to create an atmosphere that feels spooky and mystical. And the rhythm of the poetry also gives the lines an intriguing musicality. The end result is the reader wants to know who is knocking just as much as the main character does. 2. “Shipping Out” by David Foster Wallace “I have now seen sucrose beaches and water a very bright blue. I have seen an all-red leisure suit with flared lapels. I have smelled suntan lotion spread over 2,100 pounds of hot flesh. I have been addressed as ‘Mon’ in three different nations. I have seen 500 upscale Americans dance Electric Slide. I have seen sunsets that looked computer-enhanced. I have (very briefly) joined a conga line.” Why it works In this non-fiction travelogue, David Foster Wallace is talking about his experiences on luxury cruises. He opens by placing the reader directly onto a cruise ship. In the span of a paragraph, the reader experiences awe, curiosity, amusement, disgust, wonder, and excitement. Yet Wallace uses formal language (“I have seen”) and repetition (there’s that anaphora for you) to ironic effect. This creates an interesting juxtaposition of the elements of a tall tale with a bit of anthropological distance. This example, in particular, shows how mood can function independently from the atmosphere, and how both can change abruptly with the use of language. Why atmosphere and mood matter Atmosphere and mood are important because crafting an engaging story or essay involves more than just retelling events or facts in order. In order to draw readers in and get them invested in your writing, your work needs dimension. Atmosphere and mood work together to create that by: - Communicating important details that place the reader in a scene. - Making characters feel more real. - Reinforcing themes and tone. - Communicating genre elements. - Solidifying world-building, or the fictional universe in which a story or poem takes place. And, perhaps most important, atmosphere and mood are both tools for getting readers invested in the plot or details of a piece of writing. Mood helps them identify with characters in fiction, and atmosphere helps them become immersed in the narrative or information. Both are essential to writing something people want to read. Tips for establishing and creating atmosphere in your writing When you sit down to write, here are some important things to consider to help you easily add mood and atmosphere to your piece. Choose your words carefully. Think about how you want readers to feel when they read your work. What language and descriptions can you include to evoke those emotions? While you’re in the process of examining your language, try your best to avoid clichés. “It was a dark and stormy night” has been used so many times that it won’t do much to draw your reader into a scene. In fact, cliché phrases can sometimes even pull the reader out of the work and distract them. That’s not what you want! Deploy strong imagery. “Show, don’t tell” is probably among the most repeated pieces of writing advice, but that’s because it works. If you just say a house looks old, that may not pull the reader into the house. Instead, talk about the mossy, rotting floorboards and the peeling wallpaper. Use imagery to build a world around the person reading. Be detailed. If you’re writing a story or poem, offer specific details about the setting and time period. Drop careful hints about what is coming to build tension and anticipation. If you’re working on an essay, make sure each detail is thorough and succinct. Most importantly, make sure any main component of your story or argument is thoroughly fleshed out to paint the clearest picture possible for the reader. Incorporate literary devices. Similes, metaphors, alliteration, hyperbole, and other literary devices can be especially helpful in developing atmosphere and mood. Of course, if you’re writing a more formal essay, you should use your judgment as to whether or not literary devices are a good fit for the piece, but a well-placed metaphor can go far in helping you make an important point. Make use of your characters and dialogue. Atmosphere and mood aren’t only created in descriptions of the setting. You can also use character descriptions, their words, and their actions to add to the mood or atmosphere you’re trying to create. For example, if you’re writing a horror story, you might describe your character’s shaky dialogue and uneven breathing. Perhaps they’re even pale with fright or have wide eyes. Readers can easily experience the atmosphere through characters. Good spelling counts, too Now that you know more about crafting mood and atmosphere in your writing, you’re ready to get started. But those aren’t the only elements of good writing to consider. Work on your next story, poem, or essay using Thesaurus.com’ Grammar Coach™. It will help you spot spelling errors and overused words and help you take your writing to the next level in real time. Copyright 2024, XAKKHRA, All Rights Reserved.
    0 Comments 0 Shares 415 Views 0 Reviews
  • มาร์การิตา ซิโมนยาน เล่าถึงคำพูดอันทรงพลังของอดีตประธานาธิบดีสหรัฐฯ จอห์น เอฟ. เคนเนดี ขณะที่สหรัฐฯประกาศมาตรการลงโทษใหม่ต่อบริษัทสื่อของรัสเซีย

    “เราไม่กลัวที่จะมอบความไว้วางใจให้ชาวอเมริกันรับเอาข้อเท็จจริงที่ไม่น่าพอใจ, แนวคิดจากต่างประเทศ, ปรัชญาที่แปลกใหม่, และค่านิยมที่แข่งขันกัน สำหรับประเทศที่กลัวที่จะปล่อยให้ประชาชนของตนตัดสินความจริงและความเท็จในตลาดเปิด ประเทศนั้นก็คือประเทศที่กลัวประชาชนของตนเอง,” บรรณาธิการบริหารของ Rossiya Segodnya กลุ่มสื่อแม่ของสปุตนิกกล่าว โดยอ้างคำพูดของนักการเมืองที่ถูกสังหาร

    “พวกเขาไม่ได้ฆ่าเขาโดยไม่มีเหตุผล เขากำลังคิดในทางที่ผิด” ซิโมนยาน กล่าว, โดยแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการเคลื่อนไหวล่าสุดในการเซ็นเซอร์บริษัทสื่อของรัสเซีย
    .
    Margarita Simonyan recalled the powerful words of former US President John F. Kennedy as the US announced new punitive measures against Russian media companies

    “We are not afraid to entrust the American people with unpleasant facts, foreign ideas, alien philosophies, and competitive values. For a nation that is afraid to let its people judge the truth and falsehood in an open market is a nation that is afraid of its people,” said the editor-in-chief of Rossiya Segodnya, Sputnik's parent media group, quoting the slain politician.

    “They haven’t killed him for nothing. He was thinking the wrong way,” said Simonyan, commenting on the latest move towards censorship of Russian media companies.
    .
    3:45 AM · Sep 14, 2024 · 4,802 Views
    https://x.com/SputnikInt/status/1834694981019484594
    มาร์การิตา ซิโมนยาน เล่าถึงคำพูดอันทรงพลังของอดีตประธานาธิบดีสหรัฐฯ จอห์น เอฟ. เคนเนดี ขณะที่สหรัฐฯประกาศมาตรการลงโทษใหม่ต่อบริษัทสื่อของรัสเซีย “เราไม่กลัวที่จะมอบความไว้วางใจให้ชาวอเมริกันรับเอาข้อเท็จจริงที่ไม่น่าพอใจ, แนวคิดจากต่างประเทศ, ปรัชญาที่แปลกใหม่, และค่านิยมที่แข่งขันกัน สำหรับประเทศที่กลัวที่จะปล่อยให้ประชาชนของตนตัดสินความจริงและความเท็จในตลาดเปิด ประเทศนั้นก็คือประเทศที่กลัวประชาชนของตนเอง,” บรรณาธิการบริหารของ Rossiya Segodnya กลุ่มสื่อแม่ของสปุตนิกกล่าว โดยอ้างคำพูดของนักการเมืองที่ถูกสังหาร “พวกเขาไม่ได้ฆ่าเขาโดยไม่มีเหตุผล เขากำลังคิดในทางที่ผิด” ซิโมนยาน กล่าว, โดยแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการเคลื่อนไหวล่าสุดในการเซ็นเซอร์บริษัทสื่อของรัสเซีย . Margarita Simonyan recalled the powerful words of former US President John F. Kennedy as the US announced new punitive measures against Russian media companies “We are not afraid to entrust the American people with unpleasant facts, foreign ideas, alien philosophies, and competitive values. For a nation that is afraid to let its people judge the truth and falsehood in an open market is a nation that is afraid of its people,” said the editor-in-chief of Rossiya Segodnya, Sputnik's parent media group, quoting the slain politician. “They haven’t killed him for nothing. He was thinking the wrong way,” said Simonyan, commenting on the latest move towards censorship of Russian media companies. . 3:45 AM · Sep 14, 2024 · 4,802 Views https://x.com/SputnikInt/status/1834694981019484594
    Like
    Wow
    2
    0 Comments 0 Shares 353 Views 0 Reviews
  • ฉีดวัคซีนฝีดาษลิงดีหรือไม่ ในยุคไวรัสฝีมือมนุษย์? / ปานเทพ พัวพงษ์พันธ์

    “ไข้ทรพิษ” หรือฝีดาษเป็นโรคติดต่อร้ายแรง มีลักษณะเฉพาะคือมีผื่นขึ้นตามตัว ไข้สูง ปวดศีรษะ ชัก และอาจทำให้เกิดโรคแทรกซ้อน มีอัตราการเสียชีวิต 30% เกิดจากเชื้อไวรัส แบ่งได้เป็น 2 ชนิด คือ

    1.ไข้ทรพิษชนิดร้ายแรง เกิดจากเชื้อ “วาริโอลา เมเจอร์” (Variola major or classical smallpox)

    2.ไข้ทรพิษชนิดอ่อน ซึ่งมีความรุนแรงน้อยกว่าชนิดแรก เกิดจากเชื้อ “วาริโอลา ไมเนอร์”  (Variola minor or alastrim)[1]

    เว็บไซต์กรมควบคุมโรค สหรัฐอเมริกา ได้รายงานหลักฐานแรกสุดของโรคนี้เกิดขึ้นมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 3 ก่อนคริสตศักราชในอียิปต์[2] และเมื่อเวลาผ่านไปก็ทยอยลุกลามไปทั่วโลก

    ทั้งนี้เชื้อไวรัสฝีดาษ (Variolar) นี้สามารถแพร่กระจายไปในอากาศ จากละอองสิ่งคัดหลั่งจากคนที่เป็นโรค เช่น น้ำมูก, น้ำลาย หรือจากการสัมผัสกับผิวหนังที่มีแผลฝีดาษ เชื้อนี้มีความคงทนต่อสภาพอากาศ สามารถแพร่ได้ไม่ว่าจะอากาศร้อนหรือหนาว และสามารถติดต่อจากคนไปสู่คนได้โดยง่าย

    อย่างไรก็ตาม การรณรงค์ฉีดวัคซีนกวาดล้างโรคฝีดาษ ตลอดศตวรรษที่ 19-20 โดยการประสานงานขององค์การอนามัยโลก เริ่มตั้งแต่ปี พ.ศ. 2510-2518 ทำให้ผู้ป่วยฝีดาษทั่วโลกลดลงอย่างมาก ตามรายงานขององค์การอนามัยโลกแจ้งว่ามีผู้ป่วยเป็นโรคฝีดาษรายสุดท้าย เกิดขึ้นที่ ประเทศโซมาเลีย เมื่อวันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ.2520

    ซึ่งองค์การอนามัยโลก (WHO) ได้ประกาศว่า ฝีดาษถูกกวาดล้าง (eradicate) หมดไปจากโลกในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2523[2]

    จึงถือว่าเป็นโรคระบาดที่มนุษย์สามารถเอาชนะได้หลังจากใช้เวลานานกว่า 3,000 ปี

    อย่างไรก็ตามแม้ว่าโรคจะถูกกวาดล้างไปแล้ว แต่เชื้อไวรัสฝีดาษยังถูกเก็บไว้ในห้องปฏิบัติการและอยู่ในความดูแลอย่างเข้มงวดที่ศูนย์ป้องกันและควบคุมโรคแห่งชาติ (CDC) เมืองแอตแลนตา รัฐจอร์เจีย ประเทศสหรัฐอเมริกาและที่ State Research Centre of Virology and Biotechnology สหพันธ์สาธารณรัฐ รัสเซีย ซึ่งหน่วยงานทั้ง 2 แห่งในประเทศนี้ได้รับอนุญาตจาก WHA ในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2542 ให้เป็นที่เก็บไวรัส Variola ที่มีชีวิตเพื่อนำมาใช้ในการศึกษาวิจัยในกรณีที่อาจมีโรคฝีดาษอุบัติใหม่ขึ้นมา[3],[4]

    ซึ่งแปลว่าคนในโลกนี้ควรจะปลอดจากเชื้อฝีดาษไปตลอดกาลแล้ว นับตั้งแต่ปี พ.ศ.​2523 หากไม่มีการรั่วไหล หรือมีวาระซ่อนเร้นในการทำธุรกิจกับชีวิตของมนุษยชาติ จริงหรือไม่?

    อย่างไรก็ตาม ได้มีเหตุการณ์พบขวดทดลองที่มีลักษณะแห้งและแช่แข็งบรรจุเชื้อไข้ทรพิษจำนวน 6 ขวด เก็บอยู่ในกล่องในห้องเก็บของที่มีการควบคุมอุณหภูมิไว้ที่ 5 องศาเซลเซียส ของสถาบันเพื่อสุขภาพแห่งชาติอเมริกา (National Institutes of Health: NIH) ในสังกัดองค์การอาหารและยาสหรัฐฯ (FDA) ในเบเธสดา รัฐแมรีแลนด์ เมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2557 ที่ผ่านมา[3]

    เหตุการณ์ดังกล่าวสร้างความตระหนกแก่ประชาชนที่ทราบข่าว เนื่องจากความกลัวว่าจะมีการนำเชื้อไข้ทรพิษเป็นอาวุธชีวภาพ ทำให้มีการกำหนดมาตรฐานการเก็บรักษาเชื้อไวรัสไข้ทรพิษหรือฝีดาษ ว่าจะต้องถูกเก็บรักษาไว้ใน BSL-4 หรือแล็บความปลอดภัยด้านชีวภาพระดับ 4[3]

    แต่ห้องเก็บของที่พบกล่องบรรจุขวดเชื้อไวรัสฝีดาษไม่เข้ามาตรฐานความปลอดภัยขั้นสูง ทำให้มีการสอบสวนที่มาที่ไปของขวดตัวอย่างที่พบและนำเข้าสู่ระบบการทำลายเชื้อ เพื่อให้เกิดความแน่ใจว่าจะไม่มีการนำไปใช้ในทางที่ผิด อันเนื่องมาจากความรุนแรงของโรคที่เคยปรากฏในอดีตที่ผ่านมา[3]

    คำถามที่ตามมามีอยู่ว่าในเมื่อเชื้อฝีดาษหายไปจากโลกกว่า 40 ปี และเชื้อตัวอย่างยังคงหลงเหลืออยู่เพียงแค่ห้องปฏิบัติการ 2 ประเทศ คือ สหรัฐอเมริกา กับ รัสเซีย หากฝีดาษจะมีการกลับมาระบาดอีกครั้งในโลก ย่อมต้องถูกตั้งข้อสงสัยว่ามาจากสหรัฐอเมริกา หรือ รัสเซียกันแน่

    ปรากฏในรายงานผลการสอบสวนของกรรมาธิการของวุฒิสภาในสหรัฐอเมริกาฉบับเมื่อวันที่ 14 มิถุนายน พ.ศ. 2567[5] พบว่าฝีดาษลิงที่กำลังเกิดขึ้นอยู่ในขณะนี้ อาจเป็นปัญหาที่ไม่ได้เกิดขึ้นตามธรรมชาติ แต่เป็นการประดิษฐ์ขึ้นโดยมนุษย์

    เรื่องดังกล่าวนี้ทำให้ศาสตราจารย์นายแพทย์ ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา ที่ปรึกษาวิทยาลัยการแพทย์แผนตะวันออก มหาวิทยาลัยรังสิต ได้โพสต์เมื่อวันที่ 6 กันยายน 2567[6] นำรายงานผลการสอบสวนดังกล่าว และโพสต์ข้อความว่า

    “ไวรัสฝีดาษตัวใหม่ที่่ทั่วโลกกำลังตื่นตระหนก จากการประกาศขององค์การอนามัยโลกประสานกับองค์กรของสหรัฐฯ และพยายามจะให้มีการสะสมวัคซีนตลอดจนให้มีการใช้ทั่วโลก เป็นการเกิดขึ้นตามธรรมชาติหรือมีการประดิษฐ์มีการตรวจสอบโดยกรรมาธิการเฉพาะของวุฒิสภาสหรัฐฯ โดยกรรมาธิการดังกล่าวออกรายงาน 73 หน้า ในวันที่ 11 มิถุนายน 2024 เป็นการสอบสวนการทำวิจัยไวรัสฝีดาษลิง ที่มีความเสี่ยงสูงโดยทำให้มีความรุนแรงมากขึ้นและติดต่อได้ง่ายขึ้นระหว่างคนสู่คน

    ขั้นตอนติดต่อส่วนของไวรัสในกลุ่มที่สอง ไปยังกลุ่มที่หนึ่งปรากฏว่าความรุนแรงลดลง

    ดังนั้นเลยมีกระบวนการที่ทำโดยเอาส่วนที่หนึ่งเสียบไปยังกลุ่มที่สองจนได้ผลสำเร็จ มีความรุนแรงมากขึ้นและแพร่ได้เร็ว เกิดการระบาดได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น

    สืบจนพบว่าเป็นการอนุมัติทุนในองค์กร NIH NIAID ของสหรัฐฯ ในปี 2015 และรายงานความสำเร็จในปี 2022 ซึ่งในขณะนั้นเอง ก่อให้เกิดความวิตกกังวลของนักวิทยาศาสตร์ทั่วไปถึงอันตรายที่จะเกิดขึ้น

    และนำไปสู่การสืบสวนจนกระทั่งถึงผู้อนุมัติสนับสนุนงานสร้างไวรัสใหม่ คือ ดร.เฟาซี (ดร.แอนโทนี เฟาซี ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคติดเชื้อระดับแนวหน้าของสหรัฐฯ และหัวหน้าทีมที่ปรึกษาด้านสาธารณสุขของประธานาธิบดี โจ ไบเดน)

    และเหตุการณ์ที่คล้องจอง คือการฝึกซ้อมรับมือผู้ก่อการร้าย โดยสมมุติว่ามีการใช้อาวุธชีวภาพ คือไวรัสฝีดาษลิงที่ตัดต่อพันธุกรรม ชื่อ Akhmeta ทั้งในปี 2021 และในปี 2022 โดยสร้างฉากทัศน์ เริ่มจากการปล่อยไวรัสจนกระทั่งมีการระบาดทั่วโลกและล้มตายไปหลายร้อยล้านคนและในขณะเดียวกันมีการตระเตรียมยาและวัคซีน

    เหตุการณ์ที่เกิดในปัจจุบันที่มีการติดเชื้อฝีดาษลิงในมนุษย์ที่ง่ายขึ้น เริ่มเกิดขึ้นในปี 2021 และ 2022 และทยอยแพร่ไปทั่วโลก

    จนองค์การอนามัยโลกประกาศเป็นสถานการณ์ฉุกเฉินและผลักดันให้มีการฉีดวัคซีนทั่วโลก[6]

    ส่วนประเทศไทยได้ปรากฏข้อมูลที่รวมรวมโดยเว็บไซต์ Hfocus รายงานว่าการเกิดโรคฝีดาษในไทยพบหลักฐานตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา ดังปรากฎในพระราชพงศาวดารสมัยกรุงศรีอยุธยาว่า

    ถึงขนาดว่ามีพระมหากษัตริย์ไทยสวรรคตด้วยฝีดาษ 2 พระองค์  ได้แก่ สมเด็จพระบรมราชาที่ 4 หน่อพุทธางกูร พระมหากษัตริย์ ลำดับที่ 11 ของกรุงศรีอยุธยา ทรงพระประชวรด้วยโรคไข้ทรพิษ และเสด็จสวรรคตในปี พ.ศ. 2076 หรือประมาณ 491 ปีที่แล้ว

    อีก 72 ปีต่อมา สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ได้ประชวรที่เมืองหาง (เมืองห้างหลวง ในรัฐฉาน) เป็นฝีละลอกขึ้นที่พระพักตร์ กลายเป็นพิษ และสวรรคต เมื่อ 25 เมษายน พ.ศ. 2148 ซึ่งตรงกับช่วงศตวรรษที่ 16 มีการระบาดครั้งใหญ่ทั่วโลก และยังมีการระบาดในพ.ศ. 2292 สมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ที่ทำให้มีคนตายมาก[3]

    โรคฝีดาษ หรือ ไข้ทรพิษ ในอดีตนั้นมีความร้ายแรง เพราะยังถึงขั้นพระมหากษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยาเสด็จสวรรคตถึง 2 พระองค์ได้ จึงมีความแตกต่างจากโรคระบาดชนิดอื่นๆ

    ดังนั้นในเวลาต่อๆมา โรคฝีดาษ หรือ ไข้ทรพิษ จึงเป็นโรคระบาดที่สำคัญที่ต้องมีการพัฒนาอย่างเร่งด่วน ทั้งการป้องกันการเกิดโรคระบาด จนถึงขั้นการรักษาโรค

    ในสมัยรัตนโกสินทร์ มีการระบาดของฝีดาษเช่นกัน จากบันทึกของหมอบรัดเลย์ ที่ระบุว่าในสมัยรัชกาลที่ 3 มีการระบาดของฝีดาษอย่างหนัก ทำให้หมอบรัดเลย์ริเริ่มการปลูกฝีบำบัดโรคฝีดาษเป็นครั้งแรกในไทยในวันที่ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2379 โดยใช้เชื้อหนองฝีโคที่นำเข้ามาจากอเมริกา และได้เขียนตำราชื่อ “ตำราปลูกฝีให้กันโรคธระพิศม์ไม่ให้ขึ้นได้” ปรากฏมาจนถึงทุกวันนี้[3]

    ในระยะ พ.ศ. 2460 – 2504 ยังมีการระบาดของฝีดาษเกิดขึ้นทุกปี โดยเฉพาะในปี พ.ศ. 2488 – 2489 ช่วงการเกิดสงครามมีการระบาดของฝีดาษครั้งใหญ่สุดเริ่มต้นจากเชลยพม่าที่ทหารญี่ปุ่นจับมาสร้างทางรถไฟสายมรณะข้ามแม่นํ้าแควป่วยเป็นไข้ทรพิษและแพร่ไปยังกลุ่มกรรมกรไทยจากภาคต่างๆที่มารับจ้างทํางานในแถบนั้น เมื่อแยกย้ายกันกลับบ้าน ได้นําโรคกลับไปแพร่ระบาดใหญ่ทั่วประเทศ มีผู้ป่วยมากถึง 62,837 คน และเสียชีวิต 15,621 คน[3]

    การระบาดเกิดขึ้นอีกครั้งในปี พ.ศ. 2502 ทำให้มีผู้ป่วย 1,548 คน ตาย 272 คน และการระบาดครั้งสุดท้ายมีการบันทึกไว้ว่าเกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2504 ที่อําเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย มีผู้ป่วย 34 ราย ตาย 5 ราย โดยรับเชื้อมาจากรัฐเชียงตุงของพม่า ทำให้กระทรวงสาธารณสุขเริ่มโครงการกวาดล้างไข้ทรพิษหรือฝีดาษในประเทศไทย รณรงค์ปลูกฝีป้องกันโรค จนปีพ.ศ. 2523 องค์การอนามัยโลกได้ประกาศว่าฝีดาษได้ถูกกวาดล้างแล้วจึงหยุดการปลูกฝีป้องกันโรค   และนับแต่นั้นมาไม่เคยปรากฏว่ามีฝีดาษเกิดขึ้นในประเทศไทย[3]

    นี่คือเหตุผลว่าประเทศไทยได้ทำการปลูกฝี เพื่อป้องกันโรคฝีดาษ หรือไข้ทรพิษในปี พ.ศ. 2532 เป็นปีสุดท้าย หรือเมื่อประมาณ 44 ปีที่แล้ว ดังนั้นประชาชนไทยที่อายุมากกว่า 44 ปีขึ้นไป ก็น่าจะได้รับการปลูกฝีไปเกือบทั้งหมดแล้ว

    แต่เมื่อฝีดาษลิงกลับมาระบาดอีกครั้ง ก็ทำให้เกิดคำถามว่าประเทศไทยจะรับมืออย่างไร และเราควรจะฉีดวัคซีนหรือไม่? และคนที่มีอายุเกิน 44 ปี (ซึ่งส่วนใหญ่ได้ปลูกฝีไข้ทรพิษมาแล้ว)จะมีคนติดเชื้อโรคฝีดาษลิงหรือไม่

    โดยวันที่ 12 กันยายน พ.ศ. 2567 เว็บไซต์ของกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ได้รายงานสถานการณ์ฝีดาษวานร (ฝีดาษลิง)จนถึงปัจจุบันว่า มีผู้ป่วยฝีดาษลิงในประเทศไทย จำนวน 835 ราย เป็นเพศชายเกือบทั้งหมดมากถึง 814 ราย คิดเป็นร้อยละ 97.49 ในขณะที่เป็นเพศหญิง 21 ราย คิดเป็นร้อยละ 2.51 เท่านั้น[7]

    ซึ่งถือว่าโอกาสติดเชื้อฝีดาษลิงในผู้หญิงน้อยมาก

    แต่ที่น่าสนใจคือ กลุ่มคนวัยหนุ่ม โดยเฉพาะกลุ่มคนที่ป่วยเป็นโรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง เอชไอวี อย่างไรก็ตามกลุ่มคนที่เคยปลูกฝีไข้ทรพิษแล้วยังสามารถติดเชื้อฝีดาษลิงได้อยู่ดีแต่น้อยกว่าคนที่ไม่ได้ปลูกฝี ดังนี้

    ผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 0-14 ปี ติดเชื้อฝีดาษลิง 2 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 0.36 ของผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งหมด

    ผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 15-19 ปี ติดเชื้อฝีดาษลิง 3 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 0.24 ของผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งหมดในประเทศไทย

    ผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 20-24 ปี ติดเชื้อฝีดาษลิง 81 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 9.70 ของผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งหมดในประเทศไทย

    ผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 25-29 ปี ติดเชื้อฝีดาษลิง 172 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 20.59 ของผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งหมดในประเทศไทย

    ผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 30-39 ปี ติดเชื้อฝีดาษลิง 347 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 41.56 ของผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งหมดในประเทศไทย

    ผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 40-49 ปี ติดเชื้อฝีดาษลิง 174 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 20.83 ของผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งหมดในประเทศไทย ในกลุ่มนี้หากพิจารณาแยกแยะผู้ที่มีอายุ 40-44 ปี ซึ่งไม่เคยได้รับการปลูกฝีมาก่อนมีจำนวน 130 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 15.65 ในขณะที่ผู้ที่มีอายุมากกว่า 45-49 ที่เชื่อว่าน่าจะได้รับการปลูกฝีแล้วติดเชื้อฝีดาษลิงแล้ว 44 ราย คิดเป็นเพียงร้อยละ 5.27 เท่านั้น

    ผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 50-59 ปี ติดเชื้อฝีดาษลิง 29 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 3.47 ของผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งหมดในประเทศไทย

    ผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป ติดเชื้อฝีดาษลิง 8 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 0.95 ของผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งหมดในประเทศไทย[7]

    จากข้อมูลดังกล่าวแสดงให้เห็นว่า ในประเทศไทยผู้ที่มีอายุมากกว่า 45 ปีขึ้นไปซึ่งน่าจะมีการปลูกฝีไข้ทรพิษไปแล้วก็ยังมีโอกาสติดเชื้อฝีดาษลิงได้ เพียงแต่มีสัดส่วนน้อยกว่าประชากรที่ยังไม่เคยได้รับการปลูกฝี คือ ผู้ที่มีอายุน้อยกว่า 44 ปีลงมา มีผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงจำนวน 754 รายคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 90.30 ในขณะที่ผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 45 ปีขึ้น (ซึ่งส่วนใหญ่หรือเกือบทั้งหมดได้รับการปลูกฝีไปแล้ว)มีผู้ป่วยติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งสิ้น 81 รายคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 9.70 ราย

    อย่างไรก็ตามในภาวะดังกล่าว มีคำแถลงจากนายแพทย์ธงชัย กีรติหัตถยากร อธิบดีกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ได้ให้ความเห็นเอาไว้เมื่อวันที่ 6 กันยายน 2567 ความว่า

    “โดยจริงๆ วัคซีนไม่จำเป็นต้องฉีดทุกคน ไม่มีการระบาดทั่วไป เพราะอัตราการระบาดต่ำ แต่จะพบในผู้ป่วยเฉพาะ เช่น ผู้ขายบริการทางเพศ และชายรักชาย อีกทั้ง ผู้เสียชีวิตส่วนใหญ่เกิดจากผู้ป่วยเอชไอวี และไม่ทานยาทั้งหมด 13 รายที่ผ่านมา (เชื้อเคลด2)”[8]

    นายแพทย์ธงชัย กีรติหัตถยากร อธิบดีกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ยังได้

    “คณะอนุกรรมการฯ พิจารณาเห็นว่า เพื่อเป็นการควบคุมโรค แต่เนื่องจากวัคซีนป้องกันฝีดาษวานรยังไม่ได้มีการขึ้นทะเบียนในประเทศไทย ทางกรมควบคุมโรคจึงใช้ มาตรา 13(5) เพื่อการควบคุมโรค ตาม พ.ร.บ.ยา พ.ศ.2510  จะมีการใช้งบประมาณ กรมควบคุมโรค วงเงิน 21 ล้านบาท เพื่อการจัดซื้อวัคซีนดังกล่าว รวม 3,000 โดส  เพื่อฉีดให้กับกลุ่มเสี่ยง  3 กลุ่ม ประกอบด้วย  

    1. บุคลากรทางการแพทย์ที่เสี่ยงต่อการติดโรค อาทิ ไปสัมผัสเสี่ยงสูง คือ สัมผัสคนติดเชื้อ

    2. กลุ่มไปสัมผัสโรค เสี่ยงว่าจะติดเชื้อ ก็จะฉีดภายใน 4 วัน

    และ3. มีประวัติสัมผัสใกล้ชิดคนติดเชื้อ เช่น คนในครอบครัวที่ติดเชื้อ ซึ่ง 3 กลุ่มเสี่ยงนี้ กรมควบคุมโรคจะดูแลโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย“[8]

    เรื่องดังกล่าวนี้ทำให้ศาสตราจารย์นายแพทย์ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา ที่ปรึกษาวิทยาลัยการแพทย์แผนตะวันออก มหาวิทยาลัยรังสิตให้ความเห็น เมื่อวันที่ 7 กันยายน 2567 ในเรื่องความพยายามกระพือข่าวให้กลัวเพื่อให้เกิดการระดมฉีดวัคซีน ความว่า

    “กรมควบคุมโรคประกาศแล้ว ฝีดาษลิงอัตราการระบาดต่ำ ทั้งประเทศมีประมาณ 800 ราย และที่เสียชีวิตนั้น เพราะมีติดเชื้อไวรัสเอดส์ และโรคทางเพศสัมพันธ์อื่น การติดตามของกระทรวงสาธารณสุข พบว่า ผู้ติดเชื้อปลอดภัยดี

    วัคซีนขณะนี้ “ยังไม่ได้ขึ้นทะเบียน” และกระทรวงสาธารณสุข จะจัดการให้ฉีดฟรีใน “กลุ่มเสี่ยง” เท่านั้น ได้แก่

    1. บุคลากรทางการแพทย์ที่สัมผัสกับผู้ติดเชื้อ
    2. คนที่สัมผัสกับผู้ติดเชื้อโดยต้องฉีดภายใน 4 วัน

    ทั้งสองกลุ่มนี้ฟรี
    ส่วนกลุ่มที่ต้องเดินทางในพื้นที่เสี่ยงนั้น การฉีดนั้นต้องจ่ายเงิน

    “กลุ่มที่กระพือข่าวให้น่ากลัว โดยไม่ยึดความจริง และอาจทำให้นำไปสู่การค้าวัคซีน ควรต้องจับตามองอย่างเข้มข้น””[9]

    อย่างไรก็ตามแม้ว่าฝีดาษลิงจะเป็นเชื้อที่ยังติดได้ยาก ส่วนใหญ่พบในผู้ป่วยเฉพาะคือ ขายบริการทางเพศ และชายรักชาย อีกทั้งผู้เสียชีวิตส่วนใหญ่เกิดจากผู้ป่วยเอชไอวีที่ไม่ทานยาทั้งหมด ส่วนการติดนั้นต้องอาศัยการสัมผัสผิวใกล้ชิด อัตราการเสียชีวิตอยู่ในระดับต่ำ คนส่วนใหญ่จึงยังไม่จำเป็นต้องฉีดวัคซีนแต่ประการใด

    อย่างไรก็ตามเนื่องจากโรคฝีดาษที่กลับมาระบาดอีกครั้งในรอบ 44 ปี ทำให้ความรู้ในการรักษาผู้ป่วยขาดตอนไป คงเหลือแต่การค้นคว้ากรรมวิธีการรักษาในประวัติศาสตร์ของคนไทยว่าใช้วิธีการรักษาอย่างไร

    โดยเฉพาะอย่างยิ่งเป็นที่แน่ชัดแล้วว่า “โรคฝีดาษ” เป็นโรคที่มีความจำเพาะ ถึงขนาดทำให้พระมหากษัตริย์สมัยอยุธยาเสด็จสวรรคตถึง 2 พระองค์

    จึงปรากฏเรื่องของตำรับยาและสมุนไพรที่เกี่ยวกับการรักษา “โรคฝีดาษ” แยกออกมาต่างหากจากโรคระบาดอื่นๆ บันทึกปรากฏอยู่ในแผ่นศิลาจารึกในสมัยรัชกาลที่ 2 ของจารึกตำรายาวัดราชโอรสารามราชวรวิหาร[10]-[12] และอยู่ในแผ่นศิลาจารึกในสมัยรัชกาลที่ 3 ในแผ่นศิลาจารึกตำรายาวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม[10],[13]-[15]

    นอกจากนั้น โรคฝีดาษไม่ใช่เป็นโรคระบาดอื่นๆที่ใช้ “ยาขาว”ที่ใช้กับโรคระบาดหลายชนิดในตำรับยาเดียว ที่ปรากฏในศิลาจารึกในสมัยรัชกาลที่ 3 ในแผ่นศิลาจารึกตำรายาวัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามอีกด้วย[16]

    หลักฐานที่ว่า “โรคฝีดาษ” ไม่ใช่โรคระบาดทั่วไปนั้น จะเห็นได้จากพระคัมภีร์ตักกะศิลาที่บันทึกภูมิปัญญามาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 1 และบันทึกมาโดยเจ้าพระยาวิชยาธิบดี (กล่อม) เจ้าเมืองจันทบูร ที่ตกทอดมาถึงตำราเวชศาสตร์ฉบับหลวงในสมัยรัชกาลที่ 5 หรือตำราแพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ในสมัยรัชกาลที่ 5 ไม่พบการกล่าวถึงคำว่า “ฝีดาษ” แต่ประการใด

    แต่ในที่สุดก็ได้พบตำราเวชศาสตร์ฉบับหลวงในสมัยรัชกาลที่ 5 ที่ระบุคัมภีร์ชื่อ “พระตำหรับแผนฝีดาษ” บันทึกในสมุดไทย มีรายละเอียดจำนวนมากเกี่ยวกับโรคฝีดาษเป็นการเฉพาะ และมีจำนวนมากถึง 3 เล่ม จนไม่สามารถที่จะถ่ายทอดมาให้อ่านในหมดในบทความนี้

    โดย “พระตำหรับแผนฝีดาษ” ในสมัยรัชกาลที่ 5 นั้น มีการกล่าวถึงลักษณะของฝีแต่ละชนิด และจุดที่เกิดฝีว่าบริเวณใดเป็นแล้วไม่เสียชีวิต รวมถึงบริเวณใดจะทำให้เสียชีวิตภายในกี่วัน จึงได้มีการแบ่งแยกวิธีการรักษาอย่างละเอียดยิบ

    อย่างไรก็ตามก็มีวาง “หลักการ“ ถึงวิธีการรักษาโรคฝีดาษปรากฏอยู่ใน ”พระตำหรับแผนฝีดาษ เล่ม 2“ ที่ระบุความตอนหนึ่งว่า

    ”๏ สิทธิการิยะ พระตำราประสะฝีดาษทั้งปวง ถ้าแพทย์ผู้ใดจะรักษาฝีดาษ ถ้าเห็นศีศะรู้ว่าเปนฝีดาษแน่แล้ว ให้กินยาล้อมตับดับพิศม์และให้กินยารุเสีย แลกินยาแปรภายใน พ่นยาแปรภายนอกแลกินยากะทุ้ง…“[17]

    หลังจากนั้นพอวันเวลาเปลี่ยนไปก็มีตำรับยาเฉพาะที่เปลี่ยนไปเรื่อยๆจนรักษาฝีดาษจนหายในที่สุด

    ซึ่งในโอกาสอันสมควรก็น่าจะมีการรื้อฟื้น ศึกษา พระตำหรับแผนฝีดาษ สมัยรัชกาลที่ 5 แล้วทำการวิจัย พัฒนา เพื่อนำมาประยุกต์ใช้กับโรคฝีดาษในยุคปัจจุบันต่อไป

    ด้วยความปรารถนาดี
    ปานเทพ พัวพงษ์พันธ์
    คณบดีวิทยาลัยการแพทย์แผนตะวันออก มหาวิทยาลัยรังสิต
    12 กันยายน 2567

    อ้างอิง
    [1] Ryan KJ, Ray CG, บ.ก. (2004). Sherris Medical Microbiology (4th ed.). McGraw Hill. pp. 525–28. ISBN 978-0-8385-8529-0.

    [2] CDC, History of Smallpox, 25 July 2017
    https://www.cdc.gov/smallpox/history/history.html

    [3] Hfocus, โรคระบาดร้ายแรงในอดีต ตอนที่ 3 โรคไข้ทรพิษ (ฝีดาษ), วันที่ 26 สิงหาคม 2558
    https://www.hfocus.org/content/2014/08/7977

    [4] World Health Organization, Small Pox, Media Center
    https://web.archive.org/web/20070921235036/http://www.who.int/mediacentre/factsheets/smallpox/en/

    [5] U.S. House of Representatives, Interim Staff Report on Investigation into Risky MPXV Experiment at the National Institute of Allergy and Infectious Diseases, June 14 2024
    https://d1dth6e84htgma.cloudfront.net/Mpox_Memo_Rpt_correction_18e95e3204.pdf?utm_source=substack&utm_medium=email&fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR0YlqstCXKzOUttRicgqQ6lG00dtMnZ_9pFf4FqtlBbSAyw5uR-tGR6QIM_aem_ZXPXy1XgTiGCTixSJJ-aFg

    [6] ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา, “หมอธีระวัฒน์” เปิดผลสอบสวน “ฝีดาษลิง” ธรรมชาติสร้างหรือมนุษย์ประดิษฐ์, ผู้จัดการออนไลน์, 6 กันยายน 2567
    https://mgronline.com/qol/detail/9670000082903

    [7] กรมควบคุมโรค, รายงานสถานการณ์โรคติดเชื้อฝีดาษวานร (Mpox), 12 กันยายน 2567
    https://ddc.moph.go.th/monkeypox/dashboard.php

    [8] Hfocus, กรมควบคุมโรค ทุ่มงบ 21 ล้านบาท จัดหา “วัคซีนฝีดาษวานร” 3 พันโดสให้เฉพาะ 3 กลุ่มเสี่ยง, 6 กันยายน 2567
    https://www.hfocus.org/content/2024/09/31577

    [9] ผู้จัดการออนไลน์, “หมอธีระวัฒน์” แนะจับตาพวกกระพือข่าวให้ตื่นกลัวฝีดาษลิง หวังค้าวัคซีน หลังกรมควบคุมโรคยืนยันแล้วอัตราระบาดต่ำ, 7 กันยายน 2567
    https://mgronline.com/qol/detail/9670000083178

    [10] ผู้จัดการออนไลน์, “ปานเทพ” เผยตำรับยาแก้ “ฝีดาษ” ในศิลาจารึก แนะวิจัยสมุนไพรไทยต่อยอดไว้สู้ “ฝีดาษลิง”, เผยแพร่: 5 กันยายน 2567
    https://mgronline.com/qol/detail/9670000082615

    [11] เว็บไซต์ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน,จารึกตำรายาวัดราชโอรสารามราชวรวิหาร แผ่นที่ 18 ด้านที่ 1, จารึกในประเทศไทย, โพสต์เมื่อวันที่ 3 ต.ค. 2557( อัพเดทเมื่อวันที่ 26 เม.ย. 2567)
    https://db.sac.or.th/inscript.../inscribe/image_detail/14798

    [12] เว็บไซต์ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน,จารึกตำรายาวัดราชโอรสารามราชวรวิหาร แผ่นที่ 46 (ยาผายเลือด) ด้านที่ 1, จารึกในประเทศไทย, โพสต์เมื่อ โพสต์เมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม 2558
    https://db.sac.or.th/inscript.../inscribe/image_detail/16335

    [13] เว็บไซต์ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน), จารึกตำรายาวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม(ว่าด้วยตำรายาวิเศษสรรพคุณสำเร็จแก้สรรพโรคทั้งปวง แผ่นที่ 22 ยาแก้จักษุโรคคือต้อ(5), จารึกในประเทศไทย, โพสต์เมื่อวันที่ 20 ม.ค. 2560
    https://db.sac.or.th/.../file/22-chaksurok-to5-tr2.pdf

    [14] เว็บไซต์ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน), จารึกตำรายาวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (ว่าด้วยสรรพคุณยา เครื่องเทศ และสมุนไพร แผ่นที่ 7 ท้าวยายม่อม ข่าใหญ่ ข่าลิง กระทือ ไพล กระชาย หอม และกระเทียม) ด้านที่ 1, จารึกในประเทศไทย, โพสต์เมื่อวันที่ 28 มิถุนายน 2564
    https://db.sac.or.th/.../7-thaoyaimom-khayai-khaling-tr1.pdf

    [15] เว็บไซต์ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน), จารึกตำรายาวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม, จารึกตำรายาวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (ว่าด้วยสรรพคุณยา เครื่องเทศ และสมุนไพร แผ่นที่ 14 แตงหนู ชิงชี่ บอระเพ็ด ชิงช้าชาลี บอระเพ็ดพุงช้าง ผักปอดตัวเมีย ผักปอดตัวผู้ และพลูแก), จารึกในประเทศไทย, โพสต์เมื่อวันที่ 25 เมษายน 2567
    https://db.sac.or.th/inscriptions/inscribe/detail/17723

    [16] โรงเรียนแพทย์แผนโบราณ วัดพระเชตุพนฯ (วัดโพธิ์), ตำรายา ศิลาจารึกในวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) พระนคร พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้จารึกไว้เมื่อ พ.ศ. ๒๓๗๕ ฉบับสมบูรณ์ ฉบับ พ.ศ.​๒๕๑๖ หน้า ๖๒ - ๖๔

    [17] คณะกรรมการอำนวยการจัดงานเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคล เฉลิมพระชนมพรรษา ๖ รอบ ๕ ธันวาคม ๒๕๔๒, ตำราเวชศาสตร์ฉบับหลวง รัชกาลที่ ๕ เล่ม ๒

    ฉีดวัคซีนฝีดาษลิงดีหรือไม่ ในยุคไวรัสฝีมือมนุษย์? / ปานเทพ พัวพงษ์พันธ์ “ไข้ทรพิษ” หรือฝีดาษเป็นโรคติดต่อร้ายแรง มีลักษณะเฉพาะคือมีผื่นขึ้นตามตัว ไข้สูง ปวดศีรษะ ชัก และอาจทำให้เกิดโรคแทรกซ้อน มีอัตราการเสียชีวิต 30% เกิดจากเชื้อไวรัส แบ่งได้เป็น 2 ชนิด คือ 1.ไข้ทรพิษชนิดร้ายแรง เกิดจากเชื้อ “วาริโอลา เมเจอร์” (Variola major or classical smallpox) 2.ไข้ทรพิษชนิดอ่อน ซึ่งมีความรุนแรงน้อยกว่าชนิดแรก เกิดจากเชื้อ “วาริโอลา ไมเนอร์”  (Variola minor or alastrim)[1] เว็บไซต์กรมควบคุมโรค สหรัฐอเมริกา ได้รายงานหลักฐานแรกสุดของโรคนี้เกิดขึ้นมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 3 ก่อนคริสตศักราชในอียิปต์[2] และเมื่อเวลาผ่านไปก็ทยอยลุกลามไปทั่วโลก ทั้งนี้เชื้อไวรัสฝีดาษ (Variolar) นี้สามารถแพร่กระจายไปในอากาศ จากละอองสิ่งคัดหลั่งจากคนที่เป็นโรค เช่น น้ำมูก, น้ำลาย หรือจากการสัมผัสกับผิวหนังที่มีแผลฝีดาษ เชื้อนี้มีความคงทนต่อสภาพอากาศ สามารถแพร่ได้ไม่ว่าจะอากาศร้อนหรือหนาว และสามารถติดต่อจากคนไปสู่คนได้โดยง่าย อย่างไรก็ตาม การรณรงค์ฉีดวัคซีนกวาดล้างโรคฝีดาษ ตลอดศตวรรษที่ 19-20 โดยการประสานงานขององค์การอนามัยโลก เริ่มตั้งแต่ปี พ.ศ. 2510-2518 ทำให้ผู้ป่วยฝีดาษทั่วโลกลดลงอย่างมาก ตามรายงานขององค์การอนามัยโลกแจ้งว่ามีผู้ป่วยเป็นโรคฝีดาษรายสุดท้าย เกิดขึ้นที่ ประเทศโซมาเลีย เมื่อวันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ.2520 ซึ่งองค์การอนามัยโลก (WHO) ได้ประกาศว่า ฝีดาษถูกกวาดล้าง (eradicate) หมดไปจากโลกในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2523[2] จึงถือว่าเป็นโรคระบาดที่มนุษย์สามารถเอาชนะได้หลังจากใช้เวลานานกว่า 3,000 ปี อย่างไรก็ตามแม้ว่าโรคจะถูกกวาดล้างไปแล้ว แต่เชื้อไวรัสฝีดาษยังถูกเก็บไว้ในห้องปฏิบัติการและอยู่ในความดูแลอย่างเข้มงวดที่ศูนย์ป้องกันและควบคุมโรคแห่งชาติ (CDC) เมืองแอตแลนตา รัฐจอร์เจีย ประเทศสหรัฐอเมริกาและที่ State Research Centre of Virology and Biotechnology สหพันธ์สาธารณรัฐ รัสเซีย ซึ่งหน่วยงานทั้ง 2 แห่งในประเทศนี้ได้รับอนุญาตจาก WHA ในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2542 ให้เป็นที่เก็บไวรัส Variola ที่มีชีวิตเพื่อนำมาใช้ในการศึกษาวิจัยในกรณีที่อาจมีโรคฝีดาษอุบัติใหม่ขึ้นมา[3],[4] ซึ่งแปลว่าคนในโลกนี้ควรจะปลอดจากเชื้อฝีดาษไปตลอดกาลแล้ว นับตั้งแต่ปี พ.ศ.​2523 หากไม่มีการรั่วไหล หรือมีวาระซ่อนเร้นในการทำธุรกิจกับชีวิตของมนุษยชาติ จริงหรือไม่? อย่างไรก็ตาม ได้มีเหตุการณ์พบขวดทดลองที่มีลักษณะแห้งและแช่แข็งบรรจุเชื้อไข้ทรพิษจำนวน 6 ขวด เก็บอยู่ในกล่องในห้องเก็บของที่มีการควบคุมอุณหภูมิไว้ที่ 5 องศาเซลเซียส ของสถาบันเพื่อสุขภาพแห่งชาติอเมริกา (National Institutes of Health: NIH) ในสังกัดองค์การอาหารและยาสหรัฐฯ (FDA) ในเบเธสดา รัฐแมรีแลนด์ เมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2557 ที่ผ่านมา[3] เหตุการณ์ดังกล่าวสร้างความตระหนกแก่ประชาชนที่ทราบข่าว เนื่องจากความกลัวว่าจะมีการนำเชื้อไข้ทรพิษเป็นอาวุธชีวภาพ ทำให้มีการกำหนดมาตรฐานการเก็บรักษาเชื้อไวรัสไข้ทรพิษหรือฝีดาษ ว่าจะต้องถูกเก็บรักษาไว้ใน BSL-4 หรือแล็บความปลอดภัยด้านชีวภาพระดับ 4[3] แต่ห้องเก็บของที่พบกล่องบรรจุขวดเชื้อไวรัสฝีดาษไม่เข้ามาตรฐานความปลอดภัยขั้นสูง ทำให้มีการสอบสวนที่มาที่ไปของขวดตัวอย่างที่พบและนำเข้าสู่ระบบการทำลายเชื้อ เพื่อให้เกิดความแน่ใจว่าจะไม่มีการนำไปใช้ในทางที่ผิด อันเนื่องมาจากความรุนแรงของโรคที่เคยปรากฏในอดีตที่ผ่านมา[3] คำถามที่ตามมามีอยู่ว่าในเมื่อเชื้อฝีดาษหายไปจากโลกกว่า 40 ปี และเชื้อตัวอย่างยังคงหลงเหลืออยู่เพียงแค่ห้องปฏิบัติการ 2 ประเทศ คือ สหรัฐอเมริกา กับ รัสเซีย หากฝีดาษจะมีการกลับมาระบาดอีกครั้งในโลก ย่อมต้องถูกตั้งข้อสงสัยว่ามาจากสหรัฐอเมริกา หรือ รัสเซียกันแน่ ปรากฏในรายงานผลการสอบสวนของกรรมาธิการของวุฒิสภาในสหรัฐอเมริกาฉบับเมื่อวันที่ 14 มิถุนายน พ.ศ. 2567[5] พบว่าฝีดาษลิงที่กำลังเกิดขึ้นอยู่ในขณะนี้ อาจเป็นปัญหาที่ไม่ได้เกิดขึ้นตามธรรมชาติ แต่เป็นการประดิษฐ์ขึ้นโดยมนุษย์ เรื่องดังกล่าวนี้ทำให้ศาสตราจารย์นายแพทย์ ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา ที่ปรึกษาวิทยาลัยการแพทย์แผนตะวันออก มหาวิทยาลัยรังสิต ได้โพสต์เมื่อวันที่ 6 กันยายน 2567[6] นำรายงานผลการสอบสวนดังกล่าว และโพสต์ข้อความว่า “ไวรัสฝีดาษตัวใหม่ที่่ทั่วโลกกำลังตื่นตระหนก จากการประกาศขององค์การอนามัยโลกประสานกับองค์กรของสหรัฐฯ และพยายามจะให้มีการสะสมวัคซีนตลอดจนให้มีการใช้ทั่วโลก เป็นการเกิดขึ้นตามธรรมชาติหรือมีการประดิษฐ์มีการตรวจสอบโดยกรรมาธิการเฉพาะของวุฒิสภาสหรัฐฯ โดยกรรมาธิการดังกล่าวออกรายงาน 73 หน้า ในวันที่ 11 มิถุนายน 2024 เป็นการสอบสวนการทำวิจัยไวรัสฝีดาษลิง ที่มีความเสี่ยงสูงโดยทำให้มีความรุนแรงมากขึ้นและติดต่อได้ง่ายขึ้นระหว่างคนสู่คน ขั้นตอนติดต่อส่วนของไวรัสในกลุ่มที่สอง ไปยังกลุ่มที่หนึ่งปรากฏว่าความรุนแรงลดลง ดังนั้นเลยมีกระบวนการที่ทำโดยเอาส่วนที่หนึ่งเสียบไปยังกลุ่มที่สองจนได้ผลสำเร็จ มีความรุนแรงมากขึ้นและแพร่ได้เร็ว เกิดการระบาดได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น สืบจนพบว่าเป็นการอนุมัติทุนในองค์กร NIH NIAID ของสหรัฐฯ ในปี 2015 และรายงานความสำเร็จในปี 2022 ซึ่งในขณะนั้นเอง ก่อให้เกิดความวิตกกังวลของนักวิทยาศาสตร์ทั่วไปถึงอันตรายที่จะเกิดขึ้น และนำไปสู่การสืบสวนจนกระทั่งถึงผู้อนุมัติสนับสนุนงานสร้างไวรัสใหม่ คือ ดร.เฟาซี (ดร.แอนโทนี เฟาซี ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคติดเชื้อระดับแนวหน้าของสหรัฐฯ และหัวหน้าทีมที่ปรึกษาด้านสาธารณสุขของประธานาธิบดี โจ ไบเดน) และเหตุการณ์ที่คล้องจอง คือการฝึกซ้อมรับมือผู้ก่อการร้าย โดยสมมุติว่ามีการใช้อาวุธชีวภาพ คือไวรัสฝีดาษลิงที่ตัดต่อพันธุกรรม ชื่อ Akhmeta ทั้งในปี 2021 และในปี 2022 โดยสร้างฉากทัศน์ เริ่มจากการปล่อยไวรัสจนกระทั่งมีการระบาดทั่วโลกและล้มตายไปหลายร้อยล้านคนและในขณะเดียวกันมีการตระเตรียมยาและวัคซีน เหตุการณ์ที่เกิดในปัจจุบันที่มีการติดเชื้อฝีดาษลิงในมนุษย์ที่ง่ายขึ้น เริ่มเกิดขึ้นในปี 2021 และ 2022 และทยอยแพร่ไปทั่วโลก จนองค์การอนามัยโลกประกาศเป็นสถานการณ์ฉุกเฉินและผลักดันให้มีการฉีดวัคซีนทั่วโลก[6] ส่วนประเทศไทยได้ปรากฏข้อมูลที่รวมรวมโดยเว็บไซต์ Hfocus รายงานว่าการเกิดโรคฝีดาษในไทยพบหลักฐานตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา ดังปรากฎในพระราชพงศาวดารสมัยกรุงศรีอยุธยาว่า ถึงขนาดว่ามีพระมหากษัตริย์ไทยสวรรคตด้วยฝีดาษ 2 พระองค์  ได้แก่ สมเด็จพระบรมราชาที่ 4 หน่อพุทธางกูร พระมหากษัตริย์ ลำดับที่ 11 ของกรุงศรีอยุธยา ทรงพระประชวรด้วยโรคไข้ทรพิษ และเสด็จสวรรคตในปี พ.ศ. 2076 หรือประมาณ 491 ปีที่แล้ว อีก 72 ปีต่อมา สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ได้ประชวรที่เมืองหาง (เมืองห้างหลวง ในรัฐฉาน) เป็นฝีละลอกขึ้นที่พระพักตร์ กลายเป็นพิษ และสวรรคต เมื่อ 25 เมษายน พ.ศ. 2148 ซึ่งตรงกับช่วงศตวรรษที่ 16 มีการระบาดครั้งใหญ่ทั่วโลก และยังมีการระบาดในพ.ศ. 2292 สมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ที่ทำให้มีคนตายมาก[3] โรคฝีดาษ หรือ ไข้ทรพิษ ในอดีตนั้นมีความร้ายแรง เพราะยังถึงขั้นพระมหากษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยาเสด็จสวรรคตถึง 2 พระองค์ได้ จึงมีความแตกต่างจากโรคระบาดชนิดอื่นๆ ดังนั้นในเวลาต่อๆมา โรคฝีดาษ หรือ ไข้ทรพิษ จึงเป็นโรคระบาดที่สำคัญที่ต้องมีการพัฒนาอย่างเร่งด่วน ทั้งการป้องกันการเกิดโรคระบาด จนถึงขั้นการรักษาโรค ในสมัยรัตนโกสินทร์ มีการระบาดของฝีดาษเช่นกัน จากบันทึกของหมอบรัดเลย์ ที่ระบุว่าในสมัยรัชกาลที่ 3 มีการระบาดของฝีดาษอย่างหนัก ทำให้หมอบรัดเลย์ริเริ่มการปลูกฝีบำบัดโรคฝีดาษเป็นครั้งแรกในไทยในวันที่ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2379 โดยใช้เชื้อหนองฝีโคที่นำเข้ามาจากอเมริกา และได้เขียนตำราชื่อ “ตำราปลูกฝีให้กันโรคธระพิศม์ไม่ให้ขึ้นได้” ปรากฏมาจนถึงทุกวันนี้[3] ในระยะ พ.ศ. 2460 – 2504 ยังมีการระบาดของฝีดาษเกิดขึ้นทุกปี โดยเฉพาะในปี พ.ศ. 2488 – 2489 ช่วงการเกิดสงครามมีการระบาดของฝีดาษครั้งใหญ่สุดเริ่มต้นจากเชลยพม่าที่ทหารญี่ปุ่นจับมาสร้างทางรถไฟสายมรณะข้ามแม่นํ้าแควป่วยเป็นไข้ทรพิษและแพร่ไปยังกลุ่มกรรมกรไทยจากภาคต่างๆที่มารับจ้างทํางานในแถบนั้น เมื่อแยกย้ายกันกลับบ้าน ได้นําโรคกลับไปแพร่ระบาดใหญ่ทั่วประเทศ มีผู้ป่วยมากถึง 62,837 คน และเสียชีวิต 15,621 คน[3] การระบาดเกิดขึ้นอีกครั้งในปี พ.ศ. 2502 ทำให้มีผู้ป่วย 1,548 คน ตาย 272 คน และการระบาดครั้งสุดท้ายมีการบันทึกไว้ว่าเกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2504 ที่อําเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย มีผู้ป่วย 34 ราย ตาย 5 ราย โดยรับเชื้อมาจากรัฐเชียงตุงของพม่า ทำให้กระทรวงสาธารณสุขเริ่มโครงการกวาดล้างไข้ทรพิษหรือฝีดาษในประเทศไทย รณรงค์ปลูกฝีป้องกันโรค จนปีพ.ศ. 2523 องค์การอนามัยโลกได้ประกาศว่าฝีดาษได้ถูกกวาดล้างแล้วจึงหยุดการปลูกฝีป้องกันโรค   และนับแต่นั้นมาไม่เคยปรากฏว่ามีฝีดาษเกิดขึ้นในประเทศไทย[3] นี่คือเหตุผลว่าประเทศไทยได้ทำการปลูกฝี เพื่อป้องกันโรคฝีดาษ หรือไข้ทรพิษในปี พ.ศ. 2532 เป็นปีสุดท้าย หรือเมื่อประมาณ 44 ปีที่แล้ว ดังนั้นประชาชนไทยที่อายุมากกว่า 44 ปีขึ้นไป ก็น่าจะได้รับการปลูกฝีไปเกือบทั้งหมดแล้ว แต่เมื่อฝีดาษลิงกลับมาระบาดอีกครั้ง ก็ทำให้เกิดคำถามว่าประเทศไทยจะรับมืออย่างไร และเราควรจะฉีดวัคซีนหรือไม่? และคนที่มีอายุเกิน 44 ปี (ซึ่งส่วนใหญ่ได้ปลูกฝีไข้ทรพิษมาแล้ว)จะมีคนติดเชื้อโรคฝีดาษลิงหรือไม่ โดยวันที่ 12 กันยายน พ.ศ. 2567 เว็บไซต์ของกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ได้รายงานสถานการณ์ฝีดาษวานร (ฝีดาษลิง)จนถึงปัจจุบันว่า มีผู้ป่วยฝีดาษลิงในประเทศไทย จำนวน 835 ราย เป็นเพศชายเกือบทั้งหมดมากถึง 814 ราย คิดเป็นร้อยละ 97.49 ในขณะที่เป็นเพศหญิง 21 ราย คิดเป็นร้อยละ 2.51 เท่านั้น[7] ซึ่งถือว่าโอกาสติดเชื้อฝีดาษลิงในผู้หญิงน้อยมาก แต่ที่น่าสนใจคือ กลุ่มคนวัยหนุ่ม โดยเฉพาะกลุ่มคนที่ป่วยเป็นโรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง เอชไอวี อย่างไรก็ตามกลุ่มคนที่เคยปลูกฝีไข้ทรพิษแล้วยังสามารถติดเชื้อฝีดาษลิงได้อยู่ดีแต่น้อยกว่าคนที่ไม่ได้ปลูกฝี ดังนี้ ผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 0-14 ปี ติดเชื้อฝีดาษลิง 2 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 0.36 ของผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งหมด ผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 15-19 ปี ติดเชื้อฝีดาษลิง 3 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 0.24 ของผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งหมดในประเทศไทย ผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 20-24 ปี ติดเชื้อฝีดาษลิง 81 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 9.70 ของผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งหมดในประเทศไทย ผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 25-29 ปี ติดเชื้อฝีดาษลิง 172 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 20.59 ของผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งหมดในประเทศไทย ผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 30-39 ปี ติดเชื้อฝีดาษลิง 347 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 41.56 ของผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งหมดในประเทศไทย ผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 40-49 ปี ติดเชื้อฝีดาษลิง 174 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 20.83 ของผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งหมดในประเทศไทย ในกลุ่มนี้หากพิจารณาแยกแยะผู้ที่มีอายุ 40-44 ปี ซึ่งไม่เคยได้รับการปลูกฝีมาก่อนมีจำนวน 130 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 15.65 ในขณะที่ผู้ที่มีอายุมากกว่า 45-49 ที่เชื่อว่าน่าจะได้รับการปลูกฝีแล้วติดเชื้อฝีดาษลิงแล้ว 44 ราย คิดเป็นเพียงร้อยละ 5.27 เท่านั้น ผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 50-59 ปี ติดเชื้อฝีดาษลิง 29 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 3.47 ของผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งหมดในประเทศไทย ผู้ป่วยที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป ติดเชื้อฝีดาษลิง 8 ราย คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 0.95 ของผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งหมดในประเทศไทย[7] จากข้อมูลดังกล่าวแสดงให้เห็นว่า ในประเทศไทยผู้ที่มีอายุมากกว่า 45 ปีขึ้นไปซึ่งน่าจะมีการปลูกฝีไข้ทรพิษไปแล้วก็ยังมีโอกาสติดเชื้อฝีดาษลิงได้ เพียงแต่มีสัดส่วนน้อยกว่าประชากรที่ยังไม่เคยได้รับการปลูกฝี คือ ผู้ที่มีอายุน้อยกว่า 44 ปีลงมา มีผู้ติดเชื้อฝีดาษลิงจำนวน 754 รายคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 90.30 ในขณะที่ผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 45 ปีขึ้น (ซึ่งส่วนใหญ่หรือเกือบทั้งหมดได้รับการปลูกฝีไปแล้ว)มีผู้ป่วยติดเชื้อฝีดาษลิงทั้งสิ้น 81 รายคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 9.70 ราย อย่างไรก็ตามในภาวะดังกล่าว มีคำแถลงจากนายแพทย์ธงชัย กีรติหัตถยากร อธิบดีกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ได้ให้ความเห็นเอาไว้เมื่อวันที่ 6 กันยายน 2567 ความว่า “โดยจริงๆ วัคซีนไม่จำเป็นต้องฉีดทุกคน ไม่มีการระบาดทั่วไป เพราะอัตราการระบาดต่ำ แต่จะพบในผู้ป่วยเฉพาะ เช่น ผู้ขายบริการทางเพศ และชายรักชาย อีกทั้ง ผู้เสียชีวิตส่วนใหญ่เกิดจากผู้ป่วยเอชไอวี และไม่ทานยาทั้งหมด 13 รายที่ผ่านมา (เชื้อเคลด2)”[8] นายแพทย์ธงชัย กีรติหัตถยากร อธิบดีกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ยังได้ “คณะอนุกรรมการฯ พิจารณาเห็นว่า เพื่อเป็นการควบคุมโรค แต่เนื่องจากวัคซีนป้องกันฝีดาษวานรยังไม่ได้มีการขึ้นทะเบียนในประเทศไทย ทางกรมควบคุมโรคจึงใช้ มาตรา 13(5) เพื่อการควบคุมโรค ตาม พ.ร.บ.ยา พ.ศ.2510  จะมีการใช้งบประมาณ กรมควบคุมโรค วงเงิน 21 ล้านบาท เพื่อการจัดซื้อวัคซีนดังกล่าว รวม 3,000 โดส  เพื่อฉีดให้กับกลุ่มเสี่ยง  3 กลุ่ม ประกอบด้วย   1. บุคลากรทางการแพทย์ที่เสี่ยงต่อการติดโรค อาทิ ไปสัมผัสเสี่ยงสูง คือ สัมผัสคนติดเชื้อ 2. กลุ่มไปสัมผัสโรค เสี่ยงว่าจะติดเชื้อ ก็จะฉีดภายใน 4 วัน และ3. มีประวัติสัมผัสใกล้ชิดคนติดเชื้อ เช่น คนในครอบครัวที่ติดเชื้อ ซึ่ง 3 กลุ่มเสี่ยงนี้ กรมควบคุมโรคจะดูแลโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย“[8] เรื่องดังกล่าวนี้ทำให้ศาสตราจารย์นายแพทย์ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา ที่ปรึกษาวิทยาลัยการแพทย์แผนตะวันออก มหาวิทยาลัยรังสิตให้ความเห็น เมื่อวันที่ 7 กันยายน 2567 ในเรื่องความพยายามกระพือข่าวให้กลัวเพื่อให้เกิดการระดมฉีดวัคซีน ความว่า “กรมควบคุมโรคประกาศแล้ว ฝีดาษลิงอัตราการระบาดต่ำ ทั้งประเทศมีประมาณ 800 ราย และที่เสียชีวิตนั้น เพราะมีติดเชื้อไวรัสเอดส์ และโรคทางเพศสัมพันธ์อื่น การติดตามของกระทรวงสาธารณสุข พบว่า ผู้ติดเชื้อปลอดภัยดี วัคซีนขณะนี้ “ยังไม่ได้ขึ้นทะเบียน” และกระทรวงสาธารณสุข จะจัดการให้ฉีดฟรีใน “กลุ่มเสี่ยง” เท่านั้น ได้แก่ 1. บุคลากรทางการแพทย์ที่สัมผัสกับผู้ติดเชื้อ 2. คนที่สัมผัสกับผู้ติดเชื้อโดยต้องฉีดภายใน 4 วัน ทั้งสองกลุ่มนี้ฟรี ส่วนกลุ่มที่ต้องเดินทางในพื้นที่เสี่ยงนั้น การฉีดนั้นต้องจ่ายเงิน “กลุ่มที่กระพือข่าวให้น่ากลัว โดยไม่ยึดความจริง และอาจทำให้นำไปสู่การค้าวัคซีน ควรต้องจับตามองอย่างเข้มข้น””[9] อย่างไรก็ตามแม้ว่าฝีดาษลิงจะเป็นเชื้อที่ยังติดได้ยาก ส่วนใหญ่พบในผู้ป่วยเฉพาะคือ ขายบริการทางเพศ และชายรักชาย อีกทั้งผู้เสียชีวิตส่วนใหญ่เกิดจากผู้ป่วยเอชไอวีที่ไม่ทานยาทั้งหมด ส่วนการติดนั้นต้องอาศัยการสัมผัสผิวใกล้ชิด อัตราการเสียชีวิตอยู่ในระดับต่ำ คนส่วนใหญ่จึงยังไม่จำเป็นต้องฉีดวัคซีนแต่ประการใด อย่างไรก็ตามเนื่องจากโรคฝีดาษที่กลับมาระบาดอีกครั้งในรอบ 44 ปี ทำให้ความรู้ในการรักษาผู้ป่วยขาดตอนไป คงเหลือแต่การค้นคว้ากรรมวิธีการรักษาในประวัติศาสตร์ของคนไทยว่าใช้วิธีการรักษาอย่างไร โดยเฉพาะอย่างยิ่งเป็นที่แน่ชัดแล้วว่า “โรคฝีดาษ” เป็นโรคที่มีความจำเพาะ ถึงขนาดทำให้พระมหากษัตริย์สมัยอยุธยาเสด็จสวรรคตถึง 2 พระองค์ จึงปรากฏเรื่องของตำรับยาและสมุนไพรที่เกี่ยวกับการรักษา “โรคฝีดาษ” แยกออกมาต่างหากจากโรคระบาดอื่นๆ บันทึกปรากฏอยู่ในแผ่นศิลาจารึกในสมัยรัชกาลที่ 2 ของจารึกตำรายาวัดราชโอรสารามราชวรวิหาร[10]-[12] และอยู่ในแผ่นศิลาจารึกในสมัยรัชกาลที่ 3 ในแผ่นศิลาจารึกตำรายาวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม[10],[13]-[15] นอกจากนั้น โรคฝีดาษไม่ใช่เป็นโรคระบาดอื่นๆที่ใช้ “ยาขาว”ที่ใช้กับโรคระบาดหลายชนิดในตำรับยาเดียว ที่ปรากฏในศิลาจารึกในสมัยรัชกาลที่ 3 ในแผ่นศิลาจารึกตำรายาวัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามอีกด้วย[16] หลักฐานที่ว่า “โรคฝีดาษ” ไม่ใช่โรคระบาดทั่วไปนั้น จะเห็นได้จากพระคัมภีร์ตักกะศิลาที่บันทึกภูมิปัญญามาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 1 และบันทึกมาโดยเจ้าพระยาวิชยาธิบดี (กล่อม) เจ้าเมืองจันทบูร ที่ตกทอดมาถึงตำราเวชศาสตร์ฉบับหลวงในสมัยรัชกาลที่ 5 หรือตำราแพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ในสมัยรัชกาลที่ 5 ไม่พบการกล่าวถึงคำว่า “ฝีดาษ” แต่ประการใด แต่ในที่สุดก็ได้พบตำราเวชศาสตร์ฉบับหลวงในสมัยรัชกาลที่ 5 ที่ระบุคัมภีร์ชื่อ “พระตำหรับแผนฝีดาษ” บันทึกในสมุดไทย มีรายละเอียดจำนวนมากเกี่ยวกับโรคฝีดาษเป็นการเฉพาะ และมีจำนวนมากถึง 3 เล่ม จนไม่สามารถที่จะถ่ายทอดมาให้อ่านในหมดในบทความนี้ โดย “พระตำหรับแผนฝีดาษ” ในสมัยรัชกาลที่ 5 นั้น มีการกล่าวถึงลักษณะของฝีแต่ละชนิด และจุดที่เกิดฝีว่าบริเวณใดเป็นแล้วไม่เสียชีวิต รวมถึงบริเวณใดจะทำให้เสียชีวิตภายในกี่วัน จึงได้มีการแบ่งแยกวิธีการรักษาอย่างละเอียดยิบ อย่างไรก็ตามก็มีวาง “หลักการ“ ถึงวิธีการรักษาโรคฝีดาษปรากฏอยู่ใน ”พระตำหรับแผนฝีดาษ เล่ม 2“ ที่ระบุความตอนหนึ่งว่า ”๏ สิทธิการิยะ พระตำราประสะฝีดาษทั้งปวง ถ้าแพทย์ผู้ใดจะรักษาฝีดาษ ถ้าเห็นศีศะรู้ว่าเปนฝีดาษแน่แล้ว ให้กินยาล้อมตับดับพิศม์และให้กินยารุเสีย แลกินยาแปรภายใน พ่นยาแปรภายนอกแลกินยากะทุ้ง…“[17] หลังจากนั้นพอวันเวลาเปลี่ยนไปก็มีตำรับยาเฉพาะที่เปลี่ยนไปเรื่อยๆจนรักษาฝีดาษจนหายในที่สุด ซึ่งในโอกาสอันสมควรก็น่าจะมีการรื้อฟื้น ศึกษา พระตำหรับแผนฝีดาษ สมัยรัชกาลที่ 5 แล้วทำการวิจัย พัฒนา เพื่อนำมาประยุกต์ใช้กับโรคฝีดาษในยุคปัจจุบันต่อไป ด้วยความปรารถนาดี ปานเทพ พัวพงษ์พันธ์ คณบดีวิทยาลัยการแพทย์แผนตะวันออก มหาวิทยาลัยรังสิต 12 กันยายน 2567 อ้างอิง [1] Ryan KJ, Ray CG, บ.ก. (2004). Sherris Medical Microbiology (4th ed.). McGraw Hill. pp. 525–28. ISBN 978-0-8385-8529-0. [2] CDC, History of Smallpox, 25 July 2017 https://www.cdc.gov/smallpox/history/history.html [3] Hfocus, โรคระบาดร้ายแรงในอดีต ตอนที่ 3 โรคไข้ทรพิษ (ฝีดาษ), วันที่ 26 สิงหาคม 2558 https://www.hfocus.org/content/2014/08/7977 [4] World Health Organization, Small Pox, Media Center https://web.archive.org/web/20070921235036/http://www.who.int/mediacentre/factsheets/smallpox/en/ [5] U.S. House of Representatives, Interim Staff Report on Investigation into Risky MPXV Experiment at the National Institute of Allergy and Infectious Diseases, June 14 2024 https://d1dth6e84htgma.cloudfront.net/Mpox_Memo_Rpt_correction_18e95e3204.pdf?utm_source=substack&utm_medium=email&fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR0YlqstCXKzOUttRicgqQ6lG00dtMnZ_9pFf4FqtlBbSAyw5uR-tGR6QIM_aem_ZXPXy1XgTiGCTixSJJ-aFg [6] ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา, “หมอธีระวัฒน์” เปิดผลสอบสวน “ฝีดาษลิง” ธรรมชาติสร้างหรือมนุษย์ประดิษฐ์, ผู้จัดการออนไลน์, 6 กันยายน 2567 https://mgronline.com/qol/detail/9670000082903 [7] กรมควบคุมโรค, รายงานสถานการณ์โรคติดเชื้อฝีดาษวานร (Mpox), 12 กันยายน 2567 https://ddc.moph.go.th/monkeypox/dashboard.php [8] Hfocus, กรมควบคุมโรค ทุ่มงบ 21 ล้านบาท จัดหา “วัคซีนฝีดาษวานร” 3 พันโดสให้เฉพาะ 3 กลุ่มเสี่ยง, 6 กันยายน 2567 https://www.hfocus.org/content/2024/09/31577 [9] ผู้จัดการออนไลน์, “หมอธีระวัฒน์” แนะจับตาพวกกระพือข่าวให้ตื่นกลัวฝีดาษลิง หวังค้าวัคซีน หลังกรมควบคุมโรคยืนยันแล้วอัตราระบาดต่ำ, 7 กันยายน 2567 https://mgronline.com/qol/detail/9670000083178 [10] ผู้จัดการออนไลน์, “ปานเทพ” เผยตำรับยาแก้ “ฝีดาษ” ในศิลาจารึก แนะวิจัยสมุนไพรไทยต่อยอดไว้สู้ “ฝีดาษลิง”, เผยแพร่: 5 กันยายน 2567 https://mgronline.com/qol/detail/9670000082615 [11] เว็บไซต์ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน,จารึกตำรายาวัดราชโอรสารามราชวรวิหาร แผ่นที่ 18 ด้านที่ 1, จารึกในประเทศไทย, โพสต์เมื่อวันที่ 3 ต.ค. 2557( อัพเดทเมื่อวันที่ 26 เม.ย. 2567) https://db.sac.or.th/inscript.../inscribe/image_detail/14798 [12] เว็บไซต์ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน,จารึกตำรายาวัดราชโอรสารามราชวรวิหาร แผ่นที่ 46 (ยาผายเลือด) ด้านที่ 1, จารึกในประเทศไทย, โพสต์เมื่อ โพสต์เมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม 2558 https://db.sac.or.th/inscript.../inscribe/image_detail/16335 [13] เว็บไซต์ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน), จารึกตำรายาวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม(ว่าด้วยตำรายาวิเศษสรรพคุณสำเร็จแก้สรรพโรคทั้งปวง แผ่นที่ 22 ยาแก้จักษุโรคคือต้อ(5), จารึกในประเทศไทย, โพสต์เมื่อวันที่ 20 ม.ค. 2560 https://db.sac.or.th/.../file/22-chaksurok-to5-tr2.pdf [14] เว็บไซต์ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน), จารึกตำรายาวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (ว่าด้วยสรรพคุณยา เครื่องเทศ และสมุนไพร แผ่นที่ 7 ท้าวยายม่อม ข่าใหญ่ ข่าลิง กระทือ ไพล กระชาย หอม และกระเทียม) ด้านที่ 1, จารึกในประเทศไทย, โพสต์เมื่อวันที่ 28 มิถุนายน 2564 https://db.sac.or.th/.../7-thaoyaimom-khayai-khaling-tr1.pdf [15] เว็บไซต์ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน), จารึกตำรายาวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม, จารึกตำรายาวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (ว่าด้วยสรรพคุณยา เครื่องเทศ และสมุนไพร แผ่นที่ 14 แตงหนู ชิงชี่ บอระเพ็ด ชิงช้าชาลี บอระเพ็ดพุงช้าง ผักปอดตัวเมีย ผักปอดตัวผู้ และพลูแก), จารึกในประเทศไทย, โพสต์เมื่อวันที่ 25 เมษายน 2567 https://db.sac.or.th/inscriptions/inscribe/detail/17723 [16] โรงเรียนแพทย์แผนโบราณ วัดพระเชตุพนฯ (วัดโพธิ์), ตำรายา ศิลาจารึกในวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) พระนคร พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้จารึกไว้เมื่อ พ.ศ. ๒๓๗๕ ฉบับสมบูรณ์ ฉบับ พ.ศ.​๒๕๑๖ หน้า ๖๒ - ๖๔ [17] คณะกรรมการอำนวยการจัดงานเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคล เฉลิมพระชนมพรรษา ๖ รอบ ๕ ธันวาคม ๒๕๔๒, ตำราเวชศาสตร์ฉบับหลวง รัชกาลที่ ๕ เล่ม ๒
    Like
    Love
    Yay
    152
    3 Comments 5 Shares 4680 Views 3 Reviews
  • Understand The Difference Between Ethos, Pathos, And Logos To Make Your Point

    During an argument, people will often say whatever is necessary to win. If that is the case, they would certainly need to understand the three modes of persuasion, also commonly known as the three rhetorical appeals: ethos, pathos, and logos. In short, these three words refer to three main methods that a person can use to speak or write persuasively. As you’re about to find out, the modes of persuasion are important because a speaker who knows how to effectively use them will have a significant advantage over someone who doesn’t.

    The terms ethos, pathos, and logos and the theory of their use can be traced back to ancient Greece to the philosophy of Aristotle. Aristotle used these three concepts in his explanations of rhetoric, or the art of influencing the thought and conduct of an audience. For Aristotle, the three modes of persuasion specifically referred to the three major parts of an argument: the speaker (ethos), the argument itself (logos), and the audience (pathos). In particular, Aristotle focused on the speaker’s character, the logic and reason presented by an argument, and the emotional impact the argument had on an audience.

    While they have ancient roots, these modes of persuasion are alive and well today. Put simply, ethos refers to persuasion based on the credibility or authority of the speaker, pathos refers to persuasion based on emotion, and logos refers to persuasion based on logic or reason.

    By effectively using the three modes of persuasion with a large supply of rhetorical devices, a speaker or writer can become a master of rhetoric and win nearly any argument or win over any audience. Before they can do that, though, they must know exactly what ethos, pathos, and logos mean. Fortunately, we are going to look closely at each of these three ideas and see if they are really as effective as they are said to be.

    Quick summary

    Ethos, pathos, and logos are the three classical modes of persuasion that a person can use to speak or write persuasively. Specifically:

    ethos (character): known as “the appeal to authority” or “the appeal to credibility.” This is the method in which a person relies on their credibility or character when making an appeal or an argument.

    pathos (emotions): known as “the appeal to emotion.” Pathos refers to the method of trying to persuade an audience by eliciting some kind of emotional reaction.

    logos (logic): known as “the appeal to reason.” This method involves using facts and logical reasoning to support an argument and persuade an audience.


    What is ethos?

    The word ethos comes straight from Greek. In Greek, ethos literally translates to “habit,” “custom,” or “character.” Ethos is related to the words ethic and ethical, which are typically used to refer to behavior that is or isn’t acceptable for a particular person.

    In rhetoric, the word ethos is used to refer to the character or reputation of the speaker. As a rhetorical appeal, ethos is known as “the appeal to authority” or “the appeal to credibility.” When it comes to ethos, one important consideration is how the speaker carries themself and how they present themselves to the audience: Does it seem like they know what they are talking about? Do they even believe the words they are saying? Are they an expert? Do they have some experience or skills that tell us we should listen to them?

    Ethos is important in rhetoric because it often influences the opinion or mood of the audience. If a speaker seems unenthusiastic, unprepared, or inexperienced, the audience is more likely to discount the speaker’s argument regardless of what it even is. On the other hand, a knowledgeable, authoritative, confident speaker is much more likely to win an audience over.

    Ethos often depends on more than just the argument itself. For example, a speaker’s word choice, grammar, and diction also contribute to ethos; an audience may react more favorably toward a professional speaker who has a good grasp of industry jargon and enunciates clearly versus a speaker who lacks the necessary vocabulary and fails to enunciate. Ethos can also be influenced by nonverbal factors as well, such as posture, body language, eye contact, and even the speaker’s choice of clothing. For example, a military officer proudly wearing their uniform bedecked with medals will go a long way to establishing ethos without them saying a single word.

    Here as a simple example of ethos:

    “As a former mayor of this city, I believe we can solve this crisis if we band together.”
    The speaker uses ethos by alerting the audience of their credentials and experience. By doing so, they rely on their reputation to be more persuasive. This “as a…” method of establishing ethos is common, and you have probably seen it used in many persuasive advertisements and speeches.


    What is pathos?

    In Greek, pathos literally translates to “suffering, experience, or sensation.” The word pathos is related to the words pathetic, sympathy, and empathy, which all have to do with emotions or emotional connections. Aristotle used the word pathos to refer to the emotional impact that an argument had on an audience; this usage is still mainly how pathos is used in rhetoric today.

    As a rhetorical appeal, pathos is referred to as “the appeal to emotion.” Generally speaking, an author or speaker is using pathos when they are trying to persuade an audience by causing some kind of emotional reaction. When it comes to pathos, any and all emotions are on the table: sadness, fear, hope, joy, anger, lust, pity, etc.

    As you probably know from your own life, emotions are a powerful motivating factor. For this reason, relying on pathos is often a smart and effective strategy for persuading an audience. Both positive and negative emotions can heavily influence an audience: for example, an audience will want to support a speaker whose position will make them happy, a speaker who wants to end their sadness, or a speaker who is opposed to something that makes them angry.

    Here is a simple example of pathos:

    “Every day, the rainforests shrink and innocent animals are killed. We must do something about this calamitous trend before the planet we call our home is damaged beyond repair.”
    Here, the author is trying to win over an audience by making them feel sad, concerned, or afraid. The author’s choice of words like “innocent” and “calamitous” enforce the fact that they are trying to rely on pathos.


    What is logos?

    In Greek, the word logos literally translates to “word, reason, or discourse.” The word logos is related to many different words that have to do with reason, discourse, or knowledge, such as logic, logical, and any words that end in the suffixes -logy or -logue.

    As a mode of persuasion and rhetorical appeal, logos is often referred to as “the appeal to reason.” If a speaker or author is relying on logos, they are typically reciting facts or providing data and statistics that support their argument. In a manner of speaking, logos does away with all of the bells and whistles of ethos and pathos and cuts to the chase by trying to present a rational argument.

    Logos can be effective in arguments because, in theory, it is impossible to argue against truth and facts. An audience is more likely to agree with a speaker who can provide strong, factual evidence that shows their position is correct. On the flip side, an audience is less likely to support an argument that is flawed or entirely wrong. Going further, a speaker that presents a lot of supporting evidence and data to the audience is likely to come across as knowledgeable and someone to be listened to, which earns bonus points in ethos as well.

    While Aristotle clearly valued an argument based on reason very highly, we know that logos alone doesn’t always effectively persuade an audience. In your own life, you have likely seen a rational, correct speaker lose an argument to a charismatic, authoritative speaker who may not have the facts right.

    Here is a simple example of logos:

    “According to market research, sales of computer chips have increased by 300% in the last five years. Analysis of the industry tells us that the market share of computer chips is dominated by Asian manufacturers. It is clear that the Asian technology sector will continue to experience rapid growth for the foreseeable future.”
    In this paragraph, the author is using data, statistics, and logical reasoning to make their argument. They clearly hope to use logos to try to convince an audience to agree with them.

    Examples of ethos, pathos, and logos
    Ethos, pathos, and logos can all be employed to deliver compelling and persuasive arguments or to win over an audience. Let’s look at a variety of examples to see how different speakers and authors have turned to these modes of persuasion over the years.


    ethos

    “Come I to speak in Caesar’s funeral.
    He was my friend, faithful and just to me […] You all did see that on the Lupercal
    I thrice presented him a kingly crown,
    Which he did thrice refuse: was this ambition?”
    —Marc Antony, Julius Caesar by William Shakespeare

    In this scene, Marc Antony is trying to win over the Roman people, so Shakespeare has Antony rely on ethos. Antony is establishing himself as both a person of authority in Rome (having the power to offer Caesar a crown) and an expert on Caesar’s true character (Antony was Caesar’s close friend and advisor).

    “During the next five years, I started a company named NeXT, another company named Pixar, and fell in love with an amazing woman who would become my wife. Pixar went on to create the world’s first computer animated feature film, Toy Story, and is now the most successful animation studio in the world. In a remarkable turn of events, Apple bought NeXT, I returned to Apple, and the technology we developed at NeXT is at the heart of Apple’s current renaissance.”
    —Steve Jobs, 2005

    Here, Steve Jobs is providing his background–via humblebrag– of being a major figure in several different highly successful tech companies. Jobs is using ethos to provide substance to his words and make it clear to the audience that he knows what he is talking about and they should listen to him.


    pathos

    “Moreover, though you hate both him and his gifts with all your heart, yet pity the rest of the Achaeans who are being harassed in all their host; they will honour you as a god, and you will earn great glory at their hands. You might even kill Hector; he will come within your reach, for he is infatuated, and declares that not a Danaan whom the ships have brought can hold his own against him.”
    —Ulysses to Achilles, The Iliad by Homer

    In this plea, Ulysses is doing his best to pile on the pathos. In one paragraph, Ulysses is attempting to appeal to several of Achilles’s emotions: his hatred of Hector, his infamous stubborn pride, his sympathy for civilians, and his desire for vengeance.

    “I am not unmindful that some of you have come here out of great trials and tribulations. Some of you have come fresh from narrow jail cells. Some of you have come from areas where your quest—quest for freedom left you battered by the storms of persecution and staggered by the winds of police brutality.”
    —Dr. Martin Luther King Jr., 1963

    In this excerpt from his “I Have A Dream” speech, King is using pathos to accomplish two goals at once. First, he is connecting with his audience by making it clear is aware of their plight and suffering. Second, he is citing these examples to cause sadness or outrage in the audience. Both of these effects will make an audience interested in what he has to say and more likely to support his position.


    logos

    “Let it be remembered how powerful the influence of a single introduced tree or mammal has been shown to be. But in the case of an island, or of a country partly surrounded by barriers, into which new and better adapted forms could not freely enter, we should then have places in the economy of nature which would assuredly be better filled up if some of the original inhabitants were in some manner modified; for, had the area been open to immigration, these same places would have been seized on by intruders. In such case, every slight modification, which in the course of ages chanced to arise, and which in any way favoured the individuals of any of the species, by better adapting them to their altered conditions, would tend to be preserved; and natural selection would have free scope for the work of improvement.”
    —Charles Darwin, On the Origin of the Species, 1859

    In this passage, Darwin is using logos by presenting a rational argument in support of natural selection. Darwin connects natural selection to established scientific knowledge to argue that it makes logical sense that animals would adapt to better survive in their environment.

    “I often echo the point made by the climate scientist James Hansen: The accumulation of carbon dioxide, methane and other greenhouse gases—some of which will envelop the planet for hundreds and possibly thousands of years—is now trapping as much extra energy daily as 500,000 Hiroshima-class atomic bombs would release every 24 hours. This is the crisis we face.”
    —Al Gore, “The Climate Crisis Is the Battle of Our Time, and We Can Win,” 2019

    In this call to action, Al Gore uses logos to attempt to convince his audience of the significance of climate change. In order to do this, Gore both cites an expert in the field and provides a scientifically accurate simile to explain the scale of the effect that greenhouse gases have on Earth’s atmosphere.


    What are mythos and kairos?

    Some modern scholars may also use terms mythos and kairos when discussing modes of persuasion or rhetoric in general.

    Aristotle used the term mythos to refer to the plot or story structure of Greek tragedies, i.e., how a playwright ordered the events of the story to affect the audience. Today, mythos is most often discussed as a literary or poetic term rather than a rhetorical one. However, mythos may rarely be referred to as the “appeal to culture” or the “appeal to myth” if it is treated as an additional mode of persuasion. According to this viewpoint, a speaker/writer is using mythos if they try to persuade an audience using shared cultural customs or societal values.

    A commonly cited example of mythos is King’s “I Have a Dream” speech quoted earlier. King says:

    “When the architects of our republic wrote the magnificent words of the Constitution and the Declaration of Independence, they were signing a promissory note to which every American was to fall heir. This note was a promise that all men—yes, black men as well as white men—would be guaranteed the ‘unalienable rights’ of ‘life, liberty and the pursuit of happiness.’ ”

    Throughout the speech, King repeatedly uses American symbols and American history (mythos) to argue that all Americans should be outraged that Black Americans have been denied freedom and civil rights.

    Some modern scholars may also consider kairos as an additional mode of persuasion. Kairos is usually defined as referring to the specific time and place that a speaker chooses to deliver their speech. For written rhetoric, the “place” instead refers to the specific medium or publication in which a piece of writing appears.

    Unlike the other modes of persuasion, kairos relates to the context of a speech and how the appropriateness (or not) of a setting affects how effective a speaker is. Once again, King’s “I Have a Dream” speech is a great example of the use of kairos. This speech was delivered at the steps of the Lincoln Memorial during the 100th anniversary of the Emancipation Proclamation at the end of the March on Washington for Jobs and Freedom. Clearly, King intended to use kairos to enhance the importance and timeliness of this landmark speech.

    Copyright 2024, XAKKHRA, All Rights Reserved.
    Understand The Difference Between Ethos, Pathos, And Logos To Make Your Point During an argument, people will often say whatever is necessary to win. If that is the case, they would certainly need to understand the three modes of persuasion, also commonly known as the three rhetorical appeals: ethos, pathos, and logos. In short, these three words refer to three main methods that a person can use to speak or write persuasively. As you’re about to find out, the modes of persuasion are important because a speaker who knows how to effectively use them will have a significant advantage over someone who doesn’t. The terms ethos, pathos, and logos and the theory of their use can be traced back to ancient Greece to the philosophy of Aristotle. Aristotle used these three concepts in his explanations of rhetoric, or the art of influencing the thought and conduct of an audience. For Aristotle, the three modes of persuasion specifically referred to the three major parts of an argument: the speaker (ethos), the argument itself (logos), and the audience (pathos). In particular, Aristotle focused on the speaker’s character, the logic and reason presented by an argument, and the emotional impact the argument had on an audience. While they have ancient roots, these modes of persuasion are alive and well today. Put simply, ethos refers to persuasion based on the credibility or authority of the speaker, pathos refers to persuasion based on emotion, and logos refers to persuasion based on logic or reason. By effectively using the three modes of persuasion with a large supply of rhetorical devices, a speaker or writer can become a master of rhetoric and win nearly any argument or win over any audience. Before they can do that, though, they must know exactly what ethos, pathos, and logos mean. Fortunately, we are going to look closely at each of these three ideas and see if they are really as effective as they are said to be. Quick summary Ethos, pathos, and logos are the three classical modes of persuasion that a person can use to speak or write persuasively. Specifically: ethos (character): known as “the appeal to authority” or “the appeal to credibility.” This is the method in which a person relies on their credibility or character when making an appeal or an argument. pathos (emotions): known as “the appeal to emotion.” Pathos refers to the method of trying to persuade an audience by eliciting some kind of emotional reaction. logos (logic): known as “the appeal to reason.” This method involves using facts and logical reasoning to support an argument and persuade an audience. What is ethos? The word ethos comes straight from Greek. In Greek, ethos literally translates to “habit,” “custom,” or “character.” Ethos is related to the words ethic and ethical, which are typically used to refer to behavior that is or isn’t acceptable for a particular person. In rhetoric, the word ethos is used to refer to the character or reputation of the speaker. As a rhetorical appeal, ethos is known as “the appeal to authority” or “the appeal to credibility.” When it comes to ethos, one important consideration is how the speaker carries themself and how they present themselves to the audience: Does it seem like they know what they are talking about? Do they even believe the words they are saying? Are they an expert? Do they have some experience or skills that tell us we should listen to them? Ethos is important in rhetoric because it often influences the opinion or mood of the audience. If a speaker seems unenthusiastic, unprepared, or inexperienced, the audience is more likely to discount the speaker’s argument regardless of what it even is. On the other hand, a knowledgeable, authoritative, confident speaker is much more likely to win an audience over. Ethos often depends on more than just the argument itself. For example, a speaker’s word choice, grammar, and diction also contribute to ethos; an audience may react more favorably toward a professional speaker who has a good grasp of industry jargon and enunciates clearly versus a speaker who lacks the necessary vocabulary and fails to enunciate. Ethos can also be influenced by nonverbal factors as well, such as posture, body language, eye contact, and even the speaker’s choice of clothing. For example, a military officer proudly wearing their uniform bedecked with medals will go a long way to establishing ethos without them saying a single word. Here as a simple example of ethos: “As a former mayor of this city, I believe we can solve this crisis if we band together.” The speaker uses ethos by alerting the audience of their credentials and experience. By doing so, they rely on their reputation to be more persuasive. This “as a…” method of establishing ethos is common, and you have probably seen it used in many persuasive advertisements and speeches. What is pathos? In Greek, pathos literally translates to “suffering, experience, or sensation.” The word pathos is related to the words pathetic, sympathy, and empathy, which all have to do with emotions or emotional connections. Aristotle used the word pathos to refer to the emotional impact that an argument had on an audience; this usage is still mainly how pathos is used in rhetoric today. As a rhetorical appeal, pathos is referred to as “the appeal to emotion.” Generally speaking, an author or speaker is using pathos when they are trying to persuade an audience by causing some kind of emotional reaction. When it comes to pathos, any and all emotions are on the table: sadness, fear, hope, joy, anger, lust, pity, etc. As you probably know from your own life, emotions are a powerful motivating factor. For this reason, relying on pathos is often a smart and effective strategy for persuading an audience. Both positive and negative emotions can heavily influence an audience: for example, an audience will want to support a speaker whose position will make them happy, a speaker who wants to end their sadness, or a speaker who is opposed to something that makes them angry. Here is a simple example of pathos: “Every day, the rainforests shrink and innocent animals are killed. We must do something about this calamitous trend before the planet we call our home is damaged beyond repair.” Here, the author is trying to win over an audience by making them feel sad, concerned, or afraid. The author’s choice of words like “innocent” and “calamitous” enforce the fact that they are trying to rely on pathos. What is logos? In Greek, the word logos literally translates to “word, reason, or discourse.” The word logos is related to many different words that have to do with reason, discourse, or knowledge, such as logic, logical, and any words that end in the suffixes -logy or -logue. As a mode of persuasion and rhetorical appeal, logos is often referred to as “the appeal to reason.” If a speaker or author is relying on logos, they are typically reciting facts or providing data and statistics that support their argument. In a manner of speaking, logos does away with all of the bells and whistles of ethos and pathos and cuts to the chase by trying to present a rational argument. Logos can be effective in arguments because, in theory, it is impossible to argue against truth and facts. An audience is more likely to agree with a speaker who can provide strong, factual evidence that shows their position is correct. On the flip side, an audience is less likely to support an argument that is flawed or entirely wrong. Going further, a speaker that presents a lot of supporting evidence and data to the audience is likely to come across as knowledgeable and someone to be listened to, which earns bonus points in ethos as well. While Aristotle clearly valued an argument based on reason very highly, we know that logos alone doesn’t always effectively persuade an audience. In your own life, you have likely seen a rational, correct speaker lose an argument to a charismatic, authoritative speaker who may not have the facts right. Here is a simple example of logos: “According to market research, sales of computer chips have increased by 300% in the last five years. Analysis of the industry tells us that the market share of computer chips is dominated by Asian manufacturers. It is clear that the Asian technology sector will continue to experience rapid growth for the foreseeable future.” In this paragraph, the author is using data, statistics, and logical reasoning to make their argument. They clearly hope to use logos to try to convince an audience to agree with them. Examples of ethos, pathos, and logos Ethos, pathos, and logos can all be employed to deliver compelling and persuasive arguments or to win over an audience. Let’s look at a variety of examples to see how different speakers and authors have turned to these modes of persuasion over the years. ethos “Come I to speak in Caesar’s funeral. He was my friend, faithful and just to me […] You all did see that on the Lupercal I thrice presented him a kingly crown, Which he did thrice refuse: was this ambition?” —Marc Antony, Julius Caesar by William Shakespeare In this scene, Marc Antony is trying to win over the Roman people, so Shakespeare has Antony rely on ethos. Antony is establishing himself as both a person of authority in Rome (having the power to offer Caesar a crown) and an expert on Caesar’s true character (Antony was Caesar’s close friend and advisor). “During the next five years, I started a company named NeXT, another company named Pixar, and fell in love with an amazing woman who would become my wife. Pixar went on to create the world’s first computer animated feature film, Toy Story, and is now the most successful animation studio in the world. In a remarkable turn of events, Apple bought NeXT, I returned to Apple, and the technology we developed at NeXT is at the heart of Apple’s current renaissance.” —Steve Jobs, 2005 Here, Steve Jobs is providing his background–via humblebrag– of being a major figure in several different highly successful tech companies. Jobs is using ethos to provide substance to his words and make it clear to the audience that he knows what he is talking about and they should listen to him. pathos “Moreover, though you hate both him and his gifts with all your heart, yet pity the rest of the Achaeans who are being harassed in all their host; they will honour you as a god, and you will earn great glory at their hands. You might even kill Hector; he will come within your reach, for he is infatuated, and declares that not a Danaan whom the ships have brought can hold his own against him.” —Ulysses to Achilles, The Iliad by Homer In this plea, Ulysses is doing his best to pile on the pathos. In one paragraph, Ulysses is attempting to appeal to several of Achilles’s emotions: his hatred of Hector, his infamous stubborn pride, his sympathy for civilians, and his desire for vengeance. “I am not unmindful that some of you have come here out of great trials and tribulations. Some of you have come fresh from narrow jail cells. Some of you have come from areas where your quest—quest for freedom left you battered by the storms of persecution and staggered by the winds of police brutality.” —Dr. Martin Luther King Jr., 1963 In this excerpt from his “I Have A Dream” speech, King is using pathos to accomplish two goals at once. First, he is connecting with his audience by making it clear is aware of their plight and suffering. Second, he is citing these examples to cause sadness or outrage in the audience. Both of these effects will make an audience interested in what he has to say and more likely to support his position. logos “Let it be remembered how powerful the influence of a single introduced tree or mammal has been shown to be. But in the case of an island, or of a country partly surrounded by barriers, into which new and better adapted forms could not freely enter, we should then have places in the economy of nature which would assuredly be better filled up if some of the original inhabitants were in some manner modified; for, had the area been open to immigration, these same places would have been seized on by intruders. In such case, every slight modification, which in the course of ages chanced to arise, and which in any way favoured the individuals of any of the species, by better adapting them to their altered conditions, would tend to be preserved; and natural selection would have free scope for the work of improvement.” —Charles Darwin, On the Origin of the Species, 1859 In this passage, Darwin is using logos by presenting a rational argument in support of natural selection. Darwin connects natural selection to established scientific knowledge to argue that it makes logical sense that animals would adapt to better survive in their environment. “I often echo the point made by the climate scientist James Hansen: The accumulation of carbon dioxide, methane and other greenhouse gases—some of which will envelop the planet for hundreds and possibly thousands of years—is now trapping as much extra energy daily as 500,000 Hiroshima-class atomic bombs would release every 24 hours. This is the crisis we face.” —Al Gore, “The Climate Crisis Is the Battle of Our Time, and We Can Win,” 2019 In this call to action, Al Gore uses logos to attempt to convince his audience of the significance of climate change. In order to do this, Gore both cites an expert in the field and provides a scientifically accurate simile to explain the scale of the effect that greenhouse gases have on Earth’s atmosphere. What are mythos and kairos? Some modern scholars may also use terms mythos and kairos when discussing modes of persuasion or rhetoric in general. Aristotle used the term mythos to refer to the plot or story structure of Greek tragedies, i.e., how a playwright ordered the events of the story to affect the audience. Today, mythos is most often discussed as a literary or poetic term rather than a rhetorical one. However, mythos may rarely be referred to as the “appeal to culture” or the “appeal to myth” if it is treated as an additional mode of persuasion. According to this viewpoint, a speaker/writer is using mythos if they try to persuade an audience using shared cultural customs or societal values. A commonly cited example of mythos is King’s “I Have a Dream” speech quoted earlier. King says: “When the architects of our republic wrote the magnificent words of the Constitution and the Declaration of Independence, they were signing a promissory note to which every American was to fall heir. This note was a promise that all men—yes, black men as well as white men—would be guaranteed the ‘unalienable rights’ of ‘life, liberty and the pursuit of happiness.’ ” Throughout the speech, King repeatedly uses American symbols and American history (mythos) to argue that all Americans should be outraged that Black Americans have been denied freedom and civil rights. Some modern scholars may also consider kairos as an additional mode of persuasion. Kairos is usually defined as referring to the specific time and place that a speaker chooses to deliver their speech. For written rhetoric, the “place” instead refers to the specific medium or publication in which a piece of writing appears. Unlike the other modes of persuasion, kairos relates to the context of a speech and how the appropriateness (or not) of a setting affects how effective a speaker is. Once again, King’s “I Have a Dream” speech is a great example of the use of kairos. This speech was delivered at the steps of the Lincoln Memorial during the 100th anniversary of the Emancipation Proclamation at the end of the March on Washington for Jobs and Freedom. Clearly, King intended to use kairos to enhance the importance and timeliness of this landmark speech. Copyright 2024, XAKKHRA, All Rights Reserved.
    0 Comments 0 Shares 846 Views 0 Reviews
  • English Words That Came From Hindi And Urdu

    How many words from Hindi and Urdu do you know? Well, if you’re one of the approximately 70 million speakers of Urdu and 425 million of Hindi, then, well, you know a lot—and that’s only counting native speakers. Millions more speak Urdu and Hindi as a second language all around the globe, making them, combined, one of the most spoken languages.

    But even if you don’t speak Hindi or Urdu, you actually use more words that derive, along one route or another, from these sister languages than you realize! So put down your your cup of chai (which means “tea,” so you really don’t need to say “chai tea”!) and read on.

    What are Urdu and Hindi?
    Many English speakers may not know they are using words that come from Hindi and Urdu. Many—let’s be honest—may not know, exactly, what these languages are.

    Modern Hindi and Urdu both derive from a common language called Hindustani, a language of South Asia used as what’s known as a lingua franca in Northern India and Pakistan. Both Hindi and Urdu (and their parent, Hindustani) are what linguists call Indic or Indo-Aryan languages, which are part of a larger language family known as Indo-European. That means languages ranging from Irish to Greek to, yes, English all share a common ancestor, as unrelated as they may seem.

    The development of modern Hindi and Urdu are complex, their differences developing in large part based on religion. When colonial British India was split into India and Pakistan in 1947, Hindi became an official language of India (a majority Hindu country) and Urdu, of Pakistan (majority Muslim). Other major differences between Hindi and Urdu are that Hindi is written in a script called Devanagari with many words from Sanskrit while Urdu is written in a modified Arabic script with many words from Persian and Arabic.

    Another major commonality of Hindi and Urdu is that a lot of the words English borrowed from these languages were the result, lest we forget, of British colonialism and imperialism. But for all the complexity, past and present, of Hindi and Urdu, many of the words that made their way into English are, well, surprisingly common and everyday.

    Here are the English words that derive from Hindi and Urdu. (Keep in mind that the two languages are so closely intertwined, there may exist a version of each word in both.)


    shampoo
    Yep, that shower staple that keeps your hair and scalp clean has Hindi–Urdu origins. First evidence of the word shampoo can be found around 1755–65. It comes from the word champo, meaning “to massage,” which is a form of the Hindi word cāmpnā, “to press.”

    jungle
    This word, which we use to describe “a wild land overgrown with dense vegetation” stems from the Hindi word jaṅgal. That word in turn came from the Sanskrit word jaṅgala meaning “rough, waterless place.” First evidence of it in the English language dates back to 1770–80.

    thug
    While the term thug has evolved over the years in use and meaning, first evidence of the word is found around 1800–10. It comes from the Hindi word thag, which means “rogue, cheat.”

    pajamas
    While these days you may stay in them all day, this word typically used to refer to night clothes. First evidence of it in the English language can be found around 1870–75. It’s a variant of the Urdu and Hindi word pāyjāma, which stems from the Persian words pāy, meaning “leg” and jāma, meaning “garment.”

    veranda
    Sipping a little something (sweet tea, perhaps) on a veranda seems like such a Southern thing, but the origins of the word aren’t. It, in fact, comes from the Hindi words baraṇḍā and barāmdā, which stem from the Persian phrase bar āmadaḥ, meaning “coming out.” It may ultimately derive from the Spanish word baranda, which means “railing, balustrade.”

    pundit
    These days, there are self-proclaimed pundits aplenty, particularly in the political arena. The term, which dates back to 1665–75, stems from the Hindi word paṇḍit, which comes from the Sanskrit word paṇḍita meaning “learned man.” How learned some of our pundits today are is up for debate.

    juggernaut
    Today, we use this word meaning “any large, overpowering, destructive force” to describe everything from COVID-19 to an opposing football team. Marvel Comics even bestowed it as the name of one of its characters. First evidence of the word, however, dates back to around 1630–40. It stems from the Hindi word Jagannāth, which comes from the Sanskrit word Jagannātha, meaning “lord of the world.”

    loot
    While it can be used in various forms, at its root, the word loot is used to describe “spoils or plunder taken by pillaging.” Looters loot during times of chaos, such as after a natural disaster or during war, but we also use the word in a more positive sense, such as when we refer to the candy kids get on Halloween as their loot … though dentists may disagree with how positive that really is.

    First evidence of the word is found in the 1780s. It stems from the Hindi word lūṭ, which is equivalent to the Sanskrit word lotra, loptra meaning “booty, spoil.”

    khaki
    The noun (and adjective) khaki also entered the English from Persian via Urdu. In Persian, khākī means “dusty.” Khaki, of course, can refer to both a color and a fabric in English.

    punch
    Here’s a fun party fact to pack away for the next time you want to make conversation around the punch bowl. The word for this festive drink is said to stem from the Hindi word panch, which means “five,” as it was originally made up of five ingredients, probably alcohol, sugar, lemon, water, and tea or spices. First evidence of the word dates back to 1625–35.

    cushy
    If something involves “little effort for ample rewards” or is “soft and comfortable,” it’s cushy. This word is partly a borrowing from Urdu (ḵušī) and partly from Persian. It is first recorded in English relatively recently: 1900–15.

    And now that you’ve added some word origin facts to your vocab (not always a cushy task), it’s time to give yourself a break. Go ahead and sip a little punch on your veranda; we’ll be lounging in pajamas!

    Copyright 2024, XAKKHRA, All Rights Reserved.
    English Words That Came From Hindi And Urdu How many words from Hindi and Urdu do you know? Well, if you’re one of the approximately 70 million speakers of Urdu and 425 million of Hindi, then, well, you know a lot—and that’s only counting native speakers. Millions more speak Urdu and Hindi as a second language all around the globe, making them, combined, one of the most spoken languages. But even if you don’t speak Hindi or Urdu, you actually use more words that derive, along one route or another, from these sister languages than you realize! So put down your your cup of chai (which means “tea,” so you really don’t need to say “chai tea”!) and read on. What are Urdu and Hindi? Many English speakers may not know they are using words that come from Hindi and Urdu. Many—let’s be honest—may not know, exactly, what these languages are. Modern Hindi and Urdu both derive from a common language called Hindustani, a language of South Asia used as what’s known as a lingua franca in Northern India and Pakistan. Both Hindi and Urdu (and their parent, Hindustani) are what linguists call Indic or Indo-Aryan languages, which are part of a larger language family known as Indo-European. That means languages ranging from Irish to Greek to, yes, English all share a common ancestor, as unrelated as they may seem. The development of modern Hindi and Urdu are complex, their differences developing in large part based on religion. When colonial British India was split into India and Pakistan in 1947, Hindi became an official language of India (a majority Hindu country) and Urdu, of Pakistan (majority Muslim). Other major differences between Hindi and Urdu are that Hindi is written in a script called Devanagari with many words from Sanskrit while Urdu is written in a modified Arabic script with many words from Persian and Arabic. Another major commonality of Hindi and Urdu is that a lot of the words English borrowed from these languages were the result, lest we forget, of British colonialism and imperialism. But for all the complexity, past and present, of Hindi and Urdu, many of the words that made their way into English are, well, surprisingly common and everyday. Here are the English words that derive from Hindi and Urdu. (Keep in mind that the two languages are so closely intertwined, there may exist a version of each word in both.) shampoo Yep, that shower staple that keeps your hair and scalp clean has Hindi–Urdu origins. First evidence of the word shampoo can be found around 1755–65. It comes from the word champo, meaning “to massage,” which is a form of the Hindi word cāmpnā, “to press.” jungle This word, which we use to describe “a wild land overgrown with dense vegetation” stems from the Hindi word jaṅgal. That word in turn came from the Sanskrit word jaṅgala meaning “rough, waterless place.” First evidence of it in the English language dates back to 1770–80. thug While the term thug has evolved over the years in use and meaning, first evidence of the word is found around 1800–10. It comes from the Hindi word thag, which means “rogue, cheat.” pajamas While these days you may stay in them all day, this word typically used to refer to night clothes. First evidence of it in the English language can be found around 1870–75. It’s a variant of the Urdu and Hindi word pāyjāma, which stems from the Persian words pāy, meaning “leg” and jāma, meaning “garment.” veranda Sipping a little something (sweet tea, perhaps) on a veranda seems like such a Southern thing, but the origins of the word aren’t. It, in fact, comes from the Hindi words baraṇḍā and barāmdā, which stem from the Persian phrase bar āmadaḥ, meaning “coming out.” It may ultimately derive from the Spanish word baranda, which means “railing, balustrade.” pundit These days, there are self-proclaimed pundits aplenty, particularly in the political arena. The term, which dates back to 1665–75, stems from the Hindi word paṇḍit, which comes from the Sanskrit word paṇḍita meaning “learned man.” How learned some of our pundits today are is up for debate. juggernaut Today, we use this word meaning “any large, overpowering, destructive force” to describe everything from COVID-19 to an opposing football team. Marvel Comics even bestowed it as the name of one of its characters. First evidence of the word, however, dates back to around 1630–40. It stems from the Hindi word Jagannāth, which comes from the Sanskrit word Jagannātha, meaning “lord of the world.” loot While it can be used in various forms, at its root, the word loot is used to describe “spoils or plunder taken by pillaging.” Looters loot during times of chaos, such as after a natural disaster or during war, but we also use the word in a more positive sense, such as when we refer to the candy kids get on Halloween as their loot … though dentists may disagree with how positive that really is. First evidence of the word is found in the 1780s. It stems from the Hindi word lūṭ, which is equivalent to the Sanskrit word lotra, loptra meaning “booty, spoil.” khaki The noun (and adjective) khaki also entered the English from Persian via Urdu. In Persian, khākī means “dusty.” Khaki, of course, can refer to both a color and a fabric in English. punch Here’s a fun party fact to pack away for the next time you want to make conversation around the punch bowl. The word for this festive drink is said to stem from the Hindi word panch, which means “five,” as it was originally made up of five ingredients, probably alcohol, sugar, lemon, water, and tea or spices. First evidence of the word dates back to 1625–35. cushy If something involves “little effort for ample rewards” or is “soft and comfortable,” it’s cushy. This word is partly a borrowing from Urdu (ḵušī) and partly from Persian. It is first recorded in English relatively recently: 1900–15. And now that you’ve added some word origin facts to your vocab (not always a cushy task), it’s time to give yourself a break. Go ahead and sip a little punch on your veranda; we’ll be lounging in pajamas! Copyright 2024, XAKKHRA, All Rights Reserved.
    0 Comments 0 Shares 601 Views 0 Reviews
  • What Are Open-Ended Questions? Learn How To Use Them Effectively

    We ask a lot of important questions: What is love? What time does the bus get here? Doesn’t the Golden Snitch make the whole rest of the game pointless and unnecessary? All of the questions that we ask fall into two major categories: open-ended questions and closed-ended questions. What do these names really mean? What is the difference between the types of questions? We are going to answer those questions and explore how the type of question you ask often impacts the type of answer you’ll get.

    What is an open-ended question?

    An open-ended question is any question that can’t be answered with a single word or doesn’t have a specific correct answer. Typically, a person will need to stop and think about how to answer an open-ended question. Open-ended questions can and often do have long answers and may also ask a person to answer with an opinion or personal interpretation rather than ask them to recite a fact.

    Examples of open-ended questions

    The following questions are examples of open-ended questions; they can’t be answered with a single word and/or don’t have a single correct answer.

    - Why do you like pop music?
    - What were you doing on the night of March 5?
    - What effects did the Industrial Revolution have on society?
    - Who was the best player to play for the Denver Broncos and why?
    - What is your most precious childhood memory?


    What is a closed-ended question?

    A closed-ended or closed question is, simply put, any question that isn’t an open-ended question. A closed-ended question either has a person choose from a selection of answers, can be answered with a single word, or has a fixed correct answer. Often, closed-ended questions are referred to using terms that specifically describe what kind of question it is. For example, you have probably heard closed-ended questions referred to by names such as “multiple-choice questions,” “yes or no questions,” “true-false questions,” or “fixed-choice questions.”

    Closed-ended questions often have short answers that a person may only need a second to figure out. Closed-ended questions often require facts as answers and often only have a single correct answer. They may ask a person’s opinion, but rarely ask a person to explain their opinion or to elaborate further on it.

    Examples of close-ended questions

    The following questions are examples of close-ended questions. They either have a fixed answer, can be answered with a single word or short phrase, or ask a person to select from a choice of specific answers.

    - Is an apple a fruit? (The only logical answers are “Yes” or “No.” The question also has a single correct answer: Yes.)
    - True or False? Penguins can swim. (A person is asked to choose between two answers. The question also has a fixed answer: True.)
    - Who was America’s first president? (This question has a fixed, short answer: George Washington.)
    - What time is it? (This question has a single correct answer.)
    - Which country do you live in? (Although this question has many possible answers, a person can and probably will answer it with a single word or phrase.)


    What is a leading question?

    A leading question is a question that is worded in a way so as to lead to an answer that the asker wants. A leading question could be either an open-ended or closed-ended question.

    An example of a leading question would be We all know that Colonel Mustard is the culprit, right? By the way that this question is worded, the asker clearly expects the answer to be “Yes.” By framing the question this way, the asker is trying to lead someone to an answer they want: that Colonel Mustard is the guilty person.

    Here are two more examples of leading questions:

    - Closed-ended: Should we really continue to listen to this obvious liar? (The asker of this question clearly wants someone to answer “No.”)
    - Open-ended: What do you think about the abominable act of declawing cats? (The asker of this question has used biased language to make it clear that they expect the answer to be a negative opinion of something they personally dislike.)

    When to use open-ended vs. closed-ended questions

    Generally speaking, the choice of whether to ask an open-ended or closed-ended question will depend entirely on what the point of the question is. If a person wants a quick, simple answer they will probably ask a closed-ended question. On the other hand, if they want to know every detail of a person’s thoughts, they are much more likely to ask an open-ended question. Often, an asker will use both open-ended and closed-ended questions to test someone or to try and find the answers they are looking for. Let’s look at some specific situations where different types of questions might be used.


    Surveys

    Often, the point of surveys is to try and learn people’s opinions or feelings about something. Depending on how much detail is wanted, a survey constructor may decide to use either open-ended or closed-ended questions.

    For example, national surveys are often interested in gathering information or opinions of very large groups of people. Because they may not have the time or resources to review thousands or millions of lengthy responses, these surveys will often only have multiple choice questions (closed-ended) with short answers such as What is your age? or Who do you plan to vote for in the election? Because the answers are short, the survey taker can quickly and accurately review them and discover the information they were after. Even when using closed-ended questions, though, a survey maker may first use a data collection survey that uses open-ended questions to try and figure out what the answer choices for closed-ended questions should be.

    However, a survey maker might instead want long, detailed opinions. For example, a company might survey its customers to get feedback on their products or services. In this case, the company specifically needs detailed answers so they can learn exactly what people like and don’t like. For a survey like this, they will probably ask open-ended questions such as What is your least favorite ride in the amusement park and why? or How can we better address the needs of our younger audience members?

    Copyright 2024, XAKKHRA, All Rights Reserved.
    What Are Open-Ended Questions? Learn How To Use Them Effectively We ask a lot of important questions: What is love? What time does the bus get here? Doesn’t the Golden Snitch make the whole rest of the game pointless and unnecessary? All of the questions that we ask fall into two major categories: open-ended questions and closed-ended questions. What do these names really mean? What is the difference between the types of questions? We are going to answer those questions and explore how the type of question you ask often impacts the type of answer you’ll get. What is an open-ended question? An open-ended question is any question that can’t be answered with a single word or doesn’t have a specific correct answer. Typically, a person will need to stop and think about how to answer an open-ended question. Open-ended questions can and often do have long answers and may also ask a person to answer with an opinion or personal interpretation rather than ask them to recite a fact. Examples of open-ended questions The following questions are examples of open-ended questions; they can’t be answered with a single word and/or don’t have a single correct answer. - Why do you like pop music? - What were you doing on the night of March 5? - What effects did the Industrial Revolution have on society? - Who was the best player to play for the Denver Broncos and why? - What is your most precious childhood memory? What is a closed-ended question? A closed-ended or closed question is, simply put, any question that isn’t an open-ended question. A closed-ended question either has a person choose from a selection of answers, can be answered with a single word, or has a fixed correct answer. Often, closed-ended questions are referred to using terms that specifically describe what kind of question it is. For example, you have probably heard closed-ended questions referred to by names such as “multiple-choice questions,” “yes or no questions,” “true-false questions,” or “fixed-choice questions.” Closed-ended questions often have short answers that a person may only need a second to figure out. Closed-ended questions often require facts as answers and often only have a single correct answer. They may ask a person’s opinion, but rarely ask a person to explain their opinion or to elaborate further on it. Examples of close-ended questions The following questions are examples of close-ended questions. They either have a fixed answer, can be answered with a single word or short phrase, or ask a person to select from a choice of specific answers. - Is an apple a fruit? (The only logical answers are “Yes” or “No.” The question also has a single correct answer: Yes.) - True or False? Penguins can swim. (A person is asked to choose between two answers. The question also has a fixed answer: True.) - Who was America’s first president? (This question has a fixed, short answer: George Washington.) - What time is it? (This question has a single correct answer.) - Which country do you live in? (Although this question has many possible answers, a person can and probably will answer it with a single word or phrase.) What is a leading question? A leading question is a question that is worded in a way so as to lead to an answer that the asker wants. A leading question could be either an open-ended or closed-ended question. An example of a leading question would be We all know that Colonel Mustard is the culprit, right? By the way that this question is worded, the asker clearly expects the answer to be “Yes.” By framing the question this way, the asker is trying to lead someone to an answer they want: that Colonel Mustard is the guilty person. Here are two more examples of leading questions: - Closed-ended: Should we really continue to listen to this obvious liar? (The asker of this question clearly wants someone to answer “No.”) - Open-ended: What do you think about the abominable act of declawing cats? (The asker of this question has used biased language to make it clear that they expect the answer to be a negative opinion of something they personally dislike.) When to use open-ended vs. closed-ended questions Generally speaking, the choice of whether to ask an open-ended or closed-ended question will depend entirely on what the point of the question is. If a person wants a quick, simple answer they will probably ask a closed-ended question. On the other hand, if they want to know every detail of a person’s thoughts, they are much more likely to ask an open-ended question. Often, an asker will use both open-ended and closed-ended questions to test someone or to try and find the answers they are looking for. Let’s look at some specific situations where different types of questions might be used. Surveys Often, the point of surveys is to try and learn people’s opinions or feelings about something. Depending on how much detail is wanted, a survey constructor may decide to use either open-ended or closed-ended questions. For example, national surveys are often interested in gathering information or opinions of very large groups of people. Because they may not have the time or resources to review thousands or millions of lengthy responses, these surveys will often only have multiple choice questions (closed-ended) with short answers such as What is your age? or Who do you plan to vote for in the election? Because the answers are short, the survey taker can quickly and accurately review them and discover the information they were after. Even when using closed-ended questions, though, a survey maker may first use a data collection survey that uses open-ended questions to try and figure out what the answer choices for closed-ended questions should be. However, a survey maker might instead want long, detailed opinions. For example, a company might survey its customers to get feedback on their products or services. In this case, the company specifically needs detailed answers so they can learn exactly what people like and don’t like. For a survey like this, they will probably ask open-ended questions such as What is your least favorite ride in the amusement park and why? or How can we better address the needs of our younger audience members? Copyright 2024, XAKKHRA, All Rights Reserved.
    0 Comments 0 Shares 637 Views 0 Reviews
  • ✅ PCR และ ATK ลวงโลก
    👉เรื่องราวของ PCR & Atk ep.2
    https://rumble.com/v17e5ad-ep-2-pcr-and-atk.html
    👉PCR พลิกตัวเลขผู้ติดเชื้อเท็จ
    https://stopthaicontrol.com/sub/pcr-%e0%b8%84%e0%b8%a7%e0%b8%a3%e0%b8%96%e0%b8%b9%e0%b8%81%e0%b8%99%e0%b8%b3%e0%b9%84%e0%b8%9b%e0%b8%97%e0%b8%b4%e0%b9%89%e0%b8%87%e0%b9%82%e0%b8%94%e0%b8%a2%e0%b8%97%e0%b8%b1%e0%b8%99%e0%b8%97/
    👉 ไม่ควร ตรวจเชื้อวัวขวิด ทุกรูปแบบเพราะเป็น ผลบวกลวง ลองฟัง คลิป นี้ครับ ฟัง นาที ที่ 29 และ นาที ที่ 38 https://rumble.com/vsssso-48372936.html
    👉และนาทีที่ 15 จากคลิปนี้ https://rumble.com/vw404g-q-and-a-with-dr.-atapol-md.cu..html
    👉ชุดตรวจ ATK ที่เซ็ทผลไว้แล้ว
    https://t.me/c/1585233417/1124
    👉คลิป สิ่งตกค้างจากการ Swap
    https://www.facebook.com/groups/426084935837716/permalink/433156291797247/
    https://t.me/ThaiPitaksithData/956
    👉ภัยจากการ Swap
    https://www.facebook.com/100002198164704/posts/4571056572977570/?
    https://t.me/ThaiPitaksithData/4282
    👉 กราฟีนอ๊อกไซด์แฝงในปลายไม้สว็อบ
    https://t.me/ThaiPitaksithData/1689
    👉คำเตือนชุดตรวจโkวิd- มีโซเดียมเอไซด์ซึ่งอาจเป็นพิษหรือถึงตายได้ ข้อมูล CDC เกี่ยวกับโซเดียมเอไซด์
    https://emergency.cdc.gov/agent/sodiumazide/basics/facts.asp
    👉พบเชื้อ ไม่ได้แปลว่า ติดเชื้อ โดย ศ.ดร.นพ.วิชัย เอกทักษิณ
    https://vt.tiktok.com/ZSLBRvdNY/
    ✅ PCR และ ATK ลวงโลก 👉เรื่องราวของ PCR & Atk ep.2 https://rumble.com/v17e5ad-ep-2-pcr-and-atk.html 👉PCR พลิกตัวเลขผู้ติดเชื้อเท็จ https://stopthaicontrol.com/sub/pcr-%e0%b8%84%e0%b8%a7%e0%b8%a3%e0%b8%96%e0%b8%b9%e0%b8%81%e0%b8%99%e0%b8%b3%e0%b9%84%e0%b8%9b%e0%b8%97%e0%b8%b4%e0%b9%89%e0%b8%87%e0%b9%82%e0%b8%94%e0%b8%a2%e0%b8%97%e0%b8%b1%e0%b8%99%e0%b8%97/ 👉 ไม่ควร ตรวจเชื้อวัวขวิด ทุกรูปแบบเพราะเป็น ผลบวกลวง ลองฟัง คลิป นี้ครับ ฟัง นาที ที่ 29 และ นาที ที่ 38 https://rumble.com/vsssso-48372936.html 👉และนาทีที่ 15 จากคลิปนี้ https://rumble.com/vw404g-q-and-a-with-dr.-atapol-md.cu..html 👉ชุดตรวจ ATK ที่เซ็ทผลไว้แล้ว https://t.me/c/1585233417/1124 👉คลิป สิ่งตกค้างจากการ Swap https://www.facebook.com/groups/426084935837716/permalink/433156291797247/ https://t.me/ThaiPitaksithData/956 👉ภัยจากการ Swap https://www.facebook.com/100002198164704/posts/4571056572977570/? https://t.me/ThaiPitaksithData/4282 👉 กราฟีนอ๊อกไซด์แฝงในปลายไม้สว็อบ https://t.me/ThaiPitaksithData/1689 👉คำเตือนชุดตรวจโkวิd- มีโซเดียมเอไซด์ซึ่งอาจเป็นพิษหรือถึงตายได้ ข้อมูล CDC เกี่ยวกับโซเดียมเอไซด์ https://emergency.cdc.gov/agent/sodiumazide/basics/facts.asp 👉พบเชื้อ ไม่ได้แปลว่า ติดเชื้อ โดย ศ.ดร.นพ.วิชัย เอกทักษิณ https://vt.tiktok.com/ZSLBRvdNY/
    Like
    1
    0 Comments 0 Shares 396 Views 0 Reviews