สมาธิ…ไม่ใช่แค่พักใจ แต่คือก้าวแรกของการหลุดพ้น

หลายคนอยากมีสมาธิ
แต่ไม่รู้เลยว่า “สมาธิที่ใช่”
จะพาให้ชีวิตเปลี่ยนจากโลกที่ผูกพัน
ไปสู่โลกที่ใจเบาสบายไร้พันธนาการ

---

คนทั่วไป…มีแต่จิตฟุ้งซ่าน

เราถูกสอนให้ใช้สมองคิด
แต่ไม่เคยถูกสอนให้รู้ว่า “สมองที่คิดเรื่อยเปื่อย”
ก็คือ จิตฟุ้งซ่าน รูปแบบหนึ่ง

คนจำนวนมาก
เข้าใจว่าการมีชีวิตคือการไขว่คว้า
จิตจึงไม่รู้จักนิ่ง ไม่รู้จักหยุด
วิ่งตาม “ความอยาก” โดยไม่มีวันถึงฝั่ง

---

แต่ถ้าจิตรวมเป็นสมาธิเมื่อใด…โลกใหม่จะเปิดออกทันที

สมาธิที่แท้ คือจิตที่นิ่ง เด่น ดวงเดียว
ตั้งมั่นพอจนไม่ไหลตามความอยาก
ไม่ฟุ้งตามความกลัว
ไม่เหวี่ยงไปตามเรื่องเล่าในหัว

สมาธิไม่ใช่การ “คิดให้น้อยลง”
แต่คือการ “คิดแบบมีทิศทาง”
คือคิดแบบเห็นโลกตามที่มันเป็น
ไม่ใช่แบบที่เราอยากให้มันเป็น

---

พระพุทธเจ้าตรัสไว้ในมหาจัตตารีสกสูตรว่า

สมาธิที่เป็นสัมมาสมาธิ
ต้องมี สัมมาทิฏฐิ เป็นประธาน
ไม่ใช่สมาธิแบบคิดจะใช้จิตไปทำร้ายใคร
หรือสมาธิเพื่อขอพลังพิเศษเอาชนะคนอื่น

---

สัมมาทิฏฐิ คือหัวใจของการปฏิบัติธรรม

ถ้าคุณนั่งสมาธิ แล้วใจยังเชื่อว่า

ทำดีไม่มีผล

ตายแล้วสูญ

กรรมไม่มีผล

พระพุทธเจ้าไม่มีจริง

โลกหน้าคือเรื่องหลอกเด็ก

สมาธิของคุณจะเหมือนปลูกต้นไม้ในดินเค็ม
ไม่มีวันเติบโตไปถึงนิพพานได้

---

แต่ถ้าคุณนั่งสมาธิแล้วเห็นว่า...

โลกนี้มีผลแห่งกรรมจริง

สิ่งที่เกิดล้วนเป็นผลของเหตุ

กายใจนี้ไม่ใช่ของเราจริง

ทุกสิ่งล้วนเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป

และแม้ความคิดในหัว…ก็แค่แวบหนึ่งของกระแสธรรมดา

คุณจะเริ่มเข้าใจว่า “ภพ” ไม่ได้อยู่ที่ไหน
ภพอยู่ตรงที่คุณยึดติดกับกายนี้ ใจนี้ ความคิดนี้ว่าเป็น “ตัวเรา”

---

สมาธิที่แท้…จึงไม่ใช่แค่หลบความเครียด

แต่คือการค่อยๆ

ถอดออกจากอุปาทาน

ปลดจากพันธนาการของความเชื่อผิด

ปลุกตนให้ตื่นจากภวังค์ของความเป็นตัวตน

เมื่อสมาธิมาพร้อมสัมมาทิฏฐิ
แม้กระทั่งความคิดที่ผ่านสมอง
ก็จะกลายเป็นแค่ “ภาพมายา” ที่มาแล้วไป
ไม่ใช่คำสั่งสุดท้ายของชีวิตอีกต่อไป

---

ชาตินี้…กายใจนี้ อาจกลายเป็นกุญแจปลดล็อกทุกภพชาติ

สมาธิแบบนี้
คือสมาธิที่พระพุทธเจ้ารับรอง
ว่าเป็นทางเข้าสู่มรรคผลนิพพานได้จริง

ไม่ใช่สมาธิที่มีไว้แค่พักใจ
แต่คือ “ลูกไฟที่เผาผลาญกิเลส”
พร้อมเปิดทางให้คุณเป็นอิสระจากทุกภพทุกชาติ

หลายชีวิตสับสน กระวนกระวายกับขัอมูลข่าวสารที่น่ากลัว ที่อาจนำมาซึ่งจุดจบของชีวิต
ในสภาวการณ์เช่นนี้
จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องใช้ความสงบ สยบความเคลื่อนไหว ความฟุ้งซ่าน
ของจิต มิให้แปรปรวน รวนเรไปกับสิ่งที่มากระทบทั้งหลาย
เป็นโอกาสดีที่เราจะได้ฝึกจิตในสถานการณ์จริง ที่กำลังเป็นไปในปัจจุบัน
สร้างความกลัว ให้เป็นความกล้า. ที่จะเผชิญกับสิ่งที่กำลังจะเกิดหรือไม่เกิด
ทำจิตรวมเป็นหนึ่งเดียวกับคุรุเจ้า ไม่หวั่นไหวไปตามกระแสแห่งความทุกข์ที่จะถาโถมเข้ามา

HOS.HOLY SHIFT
24เมษายน 2568

เป้าหมายสูงสุดในพุทธศาสนาและบทบาทของฌานในการบรรลุมรรคผล

---

1. เป้าหมายสูงสุดของพุทธศาสนา:

> การหลุดพ้นจากกิเลสอย่างสิ้นเชิง (อรหัตผล)

มิใช่เพียงศีล สมาธิ ญาณ หรือชื่อเสียง

แต่คือ "การไม่กลับมากำเริบของกิเลสอีก"

---

2. ผู้บรรลุมรรคผลรู้ได้อย่างไรว่าได้จริง?

รู้จาก "การสิ้นไปของความยินดีในรูปนาม"

เปรียบเหมือนตาลยอดด้วน งอกใหม่ไม่ได้อีก

คือ "รู้ด้วยใจ" ว่าจิตหลุดพ้นแล้วอย่างถาวร

---

3. ฌานมีไว้เพื่ออะไร?

ฌาน + ปัญญา = ใกล้นิพพาน

เพียงฌานอย่างเดียวไม่พอ ต้องใช้เพื่อพิจารณากายใจว่า ไม่เที่ยง เป็นอนัตตา

---

4. จำเป็นไหมต้องได้ฌานก่อนถึงมรรคผล?

ไม่จำเป็นในบางกรณี

เช่น ท่านอนาถบิณฑิก นางวิสาขา ได้โสดาภะผลจากการฟังธรรม

แต่ต้องมีทุนบุญและปัญญาเก่ามาก

จิตรวมเป็นหนึ่งเพียงชั่วฟังธรรมได้

---

5. สำหรับคนทั่วไป การมีฌานคือทางลัด

ฌานช่วยให้จิตรวม สงบ ห่างจากกิเลส

ทำให้เห็นกายใจชัดขึ้น

ง่ายต่อการพิจารณาเพื่อบรรลุธรรม

---

Essence สั้น ๆ:

ฌานเป็นเครื่องมือสำคัญ แต่เป้าหมายสุดท้ายคือการ "สิ้นกิเลส" ไม่ใช่การมีฌานเอง
ผู้บรรลุธรรมคือผู้ที่ ‘ไม่มีทางกลับไปยึดติดในรูปนามได้อีก’

ความเห็นมีเยอะ
เผลอเลอเหลวไหล
ตัณหาคุมได้
ให้สติมี

สติดีพา
สมาธิดี
ปัญญาธรรมมี
ดีทางสายกลาง

จิตพัฒนา
พาแจ้งสว่าง
ยึดมั่นคลายวาง
ท่ามกลางปัญญา

จิตรวมสูญกลาง
ทางธรรมรักษา
ชอบธรรมค้นหา
พาทุกข์ห่างไกล

เหตุทุกข์ดับได้
ให้ทุกข์ดับได้
เหตุทุกข์ยึดหมาย
ทุกข์ไม่ดับหาย

ขอให้พบธรรมความดีมีสุขยิ่งทำยิ่งเจริญรุ่งเรือง

นิพพานะ ปัจจะโยโหตุ

ความเห็นคลุมครอบ
ชอบจึงวิจัย
ความเห็นมากมาย
ให้ควบคุมได้

เห็นทุกข์รู้ทุกข์
เห็นสุขรู้ไว้
อนิจจังได้
ให้เพียรเห็นจริง

สติให้อยู่
รู้เท่าทุกสิ่ง
อนิจจังจริง
ยิ่งทันยิ่งได้

รู้โลกเห็นธรรม
นำพาวิจัย
เพียรรู้ขวนขวาย
ให้เป็นสติ

ขวนขวายนำพา
สมาธิจิต
ธรรมจิตสนิท
จิตรวมตั้งมั่น

ขอบุญนี้จงสำเร็จ จงสำเร็จ จงสำเร็จ
ขอให้พบธรรมความดีมีสุข ยิ่งทำยิ่งเจริญรุ่งเรือง
นิพพานะ ปัจจะโยโหตุ

สมาธิ: ระดับและองค์ประกอบสำคัญ

สมาธิเริ่มต้นอย่างไร?
สมาธิทุกระดับเริ่มต้นจาก สององค์ประกอบทางใจ:

1. วิตักกะ (เล็ง): การตั้งจิตให้โฟกัสกับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง


2. วิจาระ (เชื่อมติด): การเชื่อมกระแสจิตกับสิ่งที่เล็งจนจิตแนบแน่นกับอารมณ์นั้น



เมื่อจิตเชื่อมติดกับอารมณ์ที่เล็งไว้ จะเกิดสมาธิ ซึ่งแบ่งได้ตามระดับของปีติสุขและความตั้งมั่นของจิต


---

ระดับของสมาธิ

1. ขณิกสมาธิ:

สมาธิชั่วขณะ เกิดขึ้นเพียงชั่วคราว

มีปีติสุขน้อย จิตสงบได้เพียงสั้นๆ

มักเกิดในชีวิตประจำวัน เช่น การตั้งใจอ่านหนังสือ



2. อุปจารสมาธิ:

สมาธิระดับกลาง

มีปีติสุขซาบซ่าน สงบวิเวก

จิตใกล้จะรวมเป็นหนึ่ง แต่ยังไม่ถึงจุดสูงสุด



3. อัปปนาสมาธิ:

สมาธิระดับสูงสุด

จิตรวมเป็นหนึ่งเดียว

เกิดปีติสุขอันละเอียดและมั่นคง





---

ตัวอย่างการเข้าสมาธิด้วยอานาปานสติ

1. เริ่มต้นด้วยวิตักกะ (เล็ง):

ตั้งสติรู้ลมหายใจเข้า-ออก

โฟกัสจิตที่ลมหายใจ



2. เข้าสู่วิจาระ (เชื่อมติด):

รู้ลมหายใจอย่างต่อเนื่อง

สังเกตลมหายใจที่ยาว สั้น หรือการเคลื่อนไหวของร่างกาย

จิตเริ่มเชื่อมติดกับลมหายใจ



3. เข้าสมาธิ:

เมื่อจิตเชื่อมติดกับลมหายใจ จะเกิดปีติสุข

สมาธิจะพัฒนาตามระดับของความสงบและความแน่วแน่





---

สมาธิในชีวิตประจำวัน
หลักการของวิตักกะและวิจาระเกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน เช่น:

การอ่านหนังสือแบบใจจดใจจ่อ

การทำงานที่สนุกและมุ่งมั่นไม่วอกแวก

การนึกถึงสิ่งที่ทำให้ใจจดจ่อและเพลิดเพลิน



---

ข้อสรุป:
สมาธิไม่จำกัดเฉพาะในรูปแบบการปฏิบัติธรรม แต่เกิดจากการ รู้เห็นกายใจ และฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอ จิตที่ตั้งมั่นและแนบแน่นกับอารมณ์อย่างเหมาะสมจะนำไปสู่ สัมมาสมาธิ ที่ช่วยสร้างความสงบและความเข้าใจในชีวิตอย่างลึกซึ้ง.

สติตื่นรู้
ดูจิตดั่งลิง
ให้ธรรมความจริง
พึ่งพิงอาศัย

อบรมบ่มธรรม
กรรมดีขวนขวาย
ปัญญาธรรมได้
ให้ธรรมารมณ์

อารมณ์รวมหนึ่ง
ถึงจิตเกลียวกลม
จิตรวมเหมาะสม
กลมกลืนโดดเด่น

จากการตื่นรู้
สู่รู้ตื่นเด่น
สงบร่มเย็น
โดดเด่นเบิกบาน

จงพบกรรมดี
มีสุขสำราญ
ให้ธรรมขำนาญ
การงานเจริญ

คูตัวเอง#หลวงตามหาบัว #ญาณสัมปันโน #เทศน์ #จิตรวม

#หลวงตามหาบัว #ญาณสัมปันโน #เทศน์ #จิตรวม #เป็นอย่างนี้ #เมื่อ16-01-2550 #เผยแพร่เป็นธรรมทานEP1🇹🇭🇹🇭🇹🇭🙏🙏🙏🙏🙏