สังขารเป็นทุกข์ เพราะคงสภาพเดิมไม่ได้ คำว่า “เป็นทุกข์” นั้น ตรงกับคำบาลีว่า ทุกขัง, ทุกขตา หรือ ทุกขลักษณะ ท่านจำแนกไว้ ๓ อย่าง คือ 1 ทุกขทุกข์ตา หรือ ทุกขทุกข์ ได้แก่ ทุกขเวทนาทางกาย และทางใจ เช่น ความเจ็บปวด ความไม่สบาย ความเมื่อยขบ ความโศก เศร้า เป็นต้น ๒. วิปริณามทุกข์ตา หรือ วิปริณามทุกข์ ได้แก่ ทุกข์ที่เกิด จากความผันแปร คือ ความสุขเป็นเหตุให้เกิดทุกข์เมื่อแปรเปลี่ยนเป็น อย่างอื่น เช่น มีลาภแล้วเสื่อมลาภ เป็นต้น 04 สังขารทุกขตา หรือ สังขารทุกข์ ได้แก่ ทุกข์ตามสภาพ ของสังขาร คือตัวสภาวะของสังขารทั้งหลายที่เกิดจากปัจจัยปรุงแต่ง ถูก บีบคั้นกดดันด้วยการเกิดขึ้นและแตกสลายไป ทำให้คงอยู่ในสภาพเดิมไว้ ไม่ได้ และทำให้เกิดทุกข์แก่ผู้เข้าไปยึดสังขารทั้งปวงได้ชื่อว่าเป็นทุกข์ เพราะอรรถคือเหตุผล ๔ ประการ คือ ๑. อภิณหสมบัติปีฟันโต เพราะความบีบคั้นอยู่ตลอดเวล คือถูกบีบคั้นด้วยความเกิดขึ้น ความเสื่อมโทรม และความแตกสลายไป อยู่ตลอดเวลา ๒. ทุกขมโต เพราะเป็นสภาพที่ทนอยู่ได้ยาก คือไม่อาจค อยู่ในสภาพเดิมได้ 61. ทุกขวตถุโต เพราะเป็นที่ตั้งแห่งกองทุกข์ หรือเป็นสิ่งที่ก ให้เกิดทุกข์ คือเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดทุกข์ต่าง ๆ มีทุกขเวทนา (ความรู้สึก ทุกข์) เป็นต้น ๔. สุขปฏิกเขปโต เพราะแย้งต่อความสุข คือไม่ยอมให้ความ สุขตั้งอยู่ได้นาน อนึ่ง สังขารทั้งหลายได้ชื่อว่าเป็นทุกข์ เพราะประกอบด้วย ๑๐ อย่าง ดังนี้ ทุกข์ สภาวทุกข์ ทุกข์ประจำสังขาร เป็นทุกข์ที่เกิดมีในมนุษย์ ไม่เว้นแม้กระทั่งสัตว์เดรัจฉาน คือ ชาติ ความเกิด ชรา ความ ทุกคน มรณะ ความตาย กล่าวคือ ชีวิตของคนเราประกอบไปด้วย ๑) ชาติทุกข์ ทุกข์เพราะการเกิด คือ เมื่อเกิดจากครรภ์มารดาก็เป็นความลำบาก เจ็บปวดทรมาน ๒) ชราทุกข์ ทุกข์เพราะความแก่ คือ เมื่อเกิดมาแล้ว วัยหรืออายุ ก็ผ่านพ้นไปกลายเป็นคนแก่ไปเรื่อย ๆ ๓) มรณทุกข์ ทุกข์ เพราะกลัวต่อความตาย เมื่อความตายคืบคลานเข้ามาก็เกิดความกลัว ไม่ อยากตาย สามารถอ่านต่อที่เว็บบอร์ดพระนิพพาน https://www.thenirvanalive.com/2023/02/24/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%B4%E0%B8%8E%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%99-%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87/ #สังขารเป็นทุกข์ #ธรรมะ #เว็บบอร์ดพระนิพพาน #เว็บไซต์พระนิพพาน