🏔️ ยีนที่เปลี่ยนพฤติกรรมเมื่ออยู่บนที่สูง งานวิจัยใหม่เผยว่า การใช้ชีวิตบนพื้นที่สูง เช่นเทือกเขาแอนดีส สามารถทำให้ยีนของมนุษย์ปรับเปลี่ยนการทำงานได้แบบ Epigenetic โดยไม่ต้องเปลี่ยนรหัสพันธุกรรม และอาจเป็นกุญแจสำคัญในการเข้าใจการปรับตัวของมนุษย์ต่อสิ่งแวดล้อมสุดขั้ว นักวิทยาศาสตร์จาก Emory University ศึกษาชุมชน Kichwa ที่อาศัยอยู่บนเทือกเขาแอนดีสสูงกว่า 2,500 เมตร และเปรียบเทียบกับชุมชน Ashaninka ในแถบลุ่มน้ำอเมซอน ผลการวิเคราะห์พบว่า มีความแตกต่างของการทำงานยีนกว่า 779 ตำแหน่ง โดยเฉพาะยีนที่เกี่ยวข้องกับการตอบสนองต่อภาวะออกซิเจนต่ำ (hypoxia) และการควบคุมระบบหลอดเลือด 🧬 Epigenetics: การปรับตัวแบบไม่เปลี่ยน DNA สิ่งที่ค้นพบไม่ใช่การเปลี่ยนแปลงพันธุกรรมถาวร แต่เป็นการปรับระดับการทำงานของยีนผ่านกระบวนการ DNA methylation ซึ่งทำให้บางยีนทำงานมากขึ้นหรือน้อยลงตามสภาพแวดล้อม ตัวอย่างเช่น ยีนที่เกี่ยวข้องกับการตอบสนองต่อออกซิเจนมีการลดระดับ methylation เพื่อให้ร่างกายทนต่ออากาศเบาบางได้ดีขึ้น 🌞 ผลกระทบจากรังสี UV และสภาพภูมิประเทศ นอกจากออกซิเจนต่ำแล้ว การอยู่บนพื้นที่สูงยังทำให้ร่างกายเผชิญกับ รังสี UV ที่เข้มข้นกว่า นักวิจัยพบความแตกต่างในยีนที่เกี่ยวข้องกับการสร้างเม็ดสีผิวถึง 39 ตำแหน่ง ซึ่งสะท้อนว่าร่างกายมีการปรับตัวเพื่อป้องกันผิวจากรังสีที่รุนแรง 🌍 ความหมายต่อการวิวัฒนาการมนุษย์ แม้การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้อาจไม่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม แต่การปรับตัวแบบ epigenetic ที่เกิดขึ้นตลอดชีวิตสามารถช่วยให้ชุมชนที่อยู่บนพื้นที่สูงดำรงชีวิตได้อย่างยั่งยืน และยังชี้ให้เห็นว่า วิวัฒนาการมนุษย์ไม่ได้เกิดจากการเปลี่ยน DNA เพียงอย่างเดียว แต่รวมถึงการปรับตัวแบบยืดหยุ่นในระดับเซลล์ด้วย 📌 สรุปสาระสำคัญ ✅ การค้นพบในชุมชน Kichwa และ Ashaninka ➡️ พบความแตกต่างของการทำงานยีนกว่า 779 ตำแหน่ง ➡️ ยีนเกี่ยวข้องกับการตอบสนองต่อออกซิเจนและระบบหลอดเลือด ✅ Epigenetic adaptation ➡️ เกิดจาก DNA methylation ที่ปรับระดับการทำงานของยีน ➡️ ไม่ใช่การเปลี่ยนรหัสพันธุกรรมถาวร ✅ ผลกระทบจากสิ่งแวดล้อม ➡️ รังสี UV เข้มข้นทำให้ยีนเม็ดสีผิวเปลี่ยนการทำงาน ➡️ สภาพอากาศเบาบางกระตุ้นการปรับตัวของระบบหายใจ ‼️ คำเตือนและข้อควรระวัง ⛔ ยังไม่แน่ชัดว่าการเปลี่ยนแปลง epigenetic สามารถถ่ายทอดสู่รุ่นลูกได้หรือไม่ ⛔ งานวิจัยยังจำกัดอยู่ในกลุ่มประชากรเฉพาะ ต้องศึกษาเพิ่มเติมในพื้นที่อื่น ๆ https://www.sciencealert.com/living-at-high-altitudes-induces-remarkable-changes-in-how-genes-behave