📰 Wasm 3.0 เปิดตัวอย่างเป็นทางการ — ยกระดับ WebAssembly สู่ยุคใหม่ของการพัฒนาแอปพลิเคชันข้ามแพลตฟอร์ม หลังจากใช้เวลาพัฒนานานกว่า 6 ปี ในที่สุด WebAssembly หรือ Wasm ก็เปิดตัวเวอร์ชัน 3.0 อย่างเป็นทางการในเดือนกันยายน 2025 โดยถือเป็นการอัปเดตครั้งใหญ่ที่สุดตั้งแต่เริ่มมีมาตรฐานนี้ จุดเด่นของ Wasm 3.0 คือการเพิ่มฟีเจอร์ที่ทำให้สามารถรองรับแอปพลิเคชันขนาดใหญ่ขึ้น มีความปลอดภัยมากขึ้น และสามารถเขียนโปรแกรมในระดับสูงได้ง่ายขึ้น โดยยังคงรักษาแนวคิด “low-level but portable” ไว้อย่างเหนียวแน่น หนึ่งในฟีเจอร์ที่โดดเด่นคือการรองรับหน่วยความจำแบบ 64 บิต ซึ่งขยายขีดจำกัดจากเดิม 4GB เป็นสูงสุด 16 exabytes (ในทางทฤษฎี) แม้ว่าเบราว์เซอร์จะยังจำกัดไว้ที่ 16GB แต่ในระบบนอกเว็บ เช่น edge computing หรือ serverless ก็สามารถใช้ประโยชน์จากพื้นที่ขนาดมหาศาลนี้ได้เต็มที่ นอกจากนี้ Wasm 3.0 ยังเพิ่มการรองรับ garbage collection แบบ low-level, การจัดการ memory หลายชุดในโมดูลเดียว, การเรียกฟังก์ชันแบบ tail call, การจัดการ exception แบบ native, และการใช้ reference types ที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพมากขึ้น รวมถึงการกำหนดพฤติกรรมแบบ deterministic เพื่อรองรับระบบที่ต้องการผลลัพธ์ซ้ำได้ เช่น blockchain จากการทดสอบประสิทธิภาพล่าสุด พบว่า Rust สามารถคอมไพล์เป็น Wasm 3.0 ได้เร็วกว่า C++ และให้ขนาดไฟล์เล็กกว่า โดย Rust ใช้เวลาเพียง 4.2 วินาทีและได้ไฟล์ขนาด 76KB ขณะที่ C++ ใช้เวลา 6.8 วินาทีและได้ไฟล์ขนาด 92KB ✅ Wasm 3.0 เปิดตัวอย่างเป็นทางการในเดือนกันยายน 2025 ➡️ เป็นการอัปเดตครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ของ WebAssembly ➡️ พัฒนาโดย W3C Community Group และ Working Group ✅ รองรับหน่วยความจำแบบ 64 บิต ➡️ ขยายขีดจำกัดจาก 4GB เป็นสูงสุด 16 exabytes ➡️ บนเว็บยังจำกัดไว้ที่ 16GB แต่ระบบนอกเว็บสามารถใช้ได้เต็มที่ ✅ รองรับ multiple memories ในโมดูลเดียว ➡️ สามารถประกาศและเข้าถึง memory หลายชุดได้โดยตรง ➡️ รองรับการคัดลอกข้อมูลระหว่าง memory ได้ทันที ✅ เพิ่มระบบ garbage collection แบบ low-level ➡️ ใช้ struct และ array types เพื่อจัดการหน่วยความจำ ➡️ ไม่มี object system หรือ closure ฝังในตัว เพื่อไม่ให้เอนเอียงกับภาษาใด ✅ รองรับ typed references และ call_ref ➡️ ป้องกันการเรียกฟังก์ชันผิดประเภท ➡️ ลดการตรวจสอบ runtime และเพิ่มความปลอดภัย ✅ รองรับ tail calls และ exception handling แบบ native ➡️ tail call ช่วยลดการใช้ stack ➡️ exception สามารถ throw และ catch ได้ภายใน Wasm โดยไม่ต้องพึ่ง JavaScript ✅ เพิ่ม relaxed vector instructions และ deterministic profile ➡️ relaxed SIMD ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพบนฮาร์ดแวร์ต่างกัน ➡️ deterministic profile ทำให้ผลลัพธ์ซ้ำได้ในระบบที่ต้องการความแม่นยำ ✅ รองรับ custom annotation syntax และ JS string builtins ➡️ เพิ่มความสามารถในการสื่อสารระหว่าง Wasm กับ JavaScript ➡️ รองรับการจัดการ string จาก JS โดยตรงใน Wasm ✅ ประสิทธิภาพของ Wasm 3.0 ดีขึ้นอย่างชัดเจน ➡️ Rust คอมไพล์เร็วกว่า C++ และได้ไฟล์ขนาดเล็กกว่า ➡️ รองรับการเข้าถึง DOM โดยตรงจาก Wasm โดยไม่ต้องผ่าน JS https://webassembly.org/news/2025-09-17-wasm-3.0/