🎙️ เรื่องเล่าจาก Claude ถึง Zhipu: เมื่อการควบคุม AI ไม่ใช่แค่เรื่องเทคโนโลยี แต่เป็นเรื่องของอำนาจและความไว้วางใจ Anthropic ผู้พัฒนา Claude AI ได้ประกาศอัปเดตเงื่อนไขการให้บริการเมื่อวันที่ 5 กันยายน 2025 โดยระบุว่าจะ “ปิดกั้นการเข้าถึง” Claude สำหรับบริษัทใดก็ตามที่มีโครงสร้างผู้ถือหุ้นเป็น “จีนถือหุ้นเกิน 50%” ไม่ว่าจะจดทะเบียนอยู่ที่ใดในโลกก็ตาม นี่ไม่ใช่การแบนผู้ใช้จากประเทศจีนโดยตรง แต่เป็นการตัดสิทธิ์ตาม ownership structure ซึ่งหมายความว่าแม้บริษัทจะตั้งอยู่ในสิงคโปร์ ฮ่องกง หรือยุโรป หากมีผู้ถือหุ้นจีนเป็นหลัก ก็จะถูกตัดออกจากการใช้งาน Claude ทันที Anthropic ระบุว่าเหตุผลหลักคือ “ความเสี่ยงด้านกฎหมาย กฎระเบียบ และความมั่นคง” โดยเฉพาะความกังวลว่ารัฐบาลจีนอาจบังคับให้บริษัทในเครือส่งข้อมูลกลับไปยังหน่วยข่าวกรองหรือกองทัพ ซึ่งอาจนำไปสู่การใช้ AI ในงานด้านอาวุธอัตโนมัติหรือการสอดแนม ผลกระทบทางธุรกิจไม่เล็ก—Anthropic ยอมรับว่าจะสูญเสียรายได้ในระดับ “หลายร้อยล้านดอลลาร์” แต่ยืนยันว่าการป้องกันการใช้งานในบริบทที่เป็นภัยต่อความมั่นคงนั้นสำคัญกว่า ภายในไม่กี่ชั่วโมงหลังข่าวเผยแพร่ บริษัท Zhipu ซึ่งเป็นสตาร์ทอัพ AI จากจีน ได้เปิดตัว “Claude Migration Toolkit” ที่ช่วยให้ผู้ใช้สามารถย้ายจาก Claude ไปยัง GLM-4.5 ได้ทันที พร้อมแจก 20 ล้าน token ฟรี และ throughput สูงกว่า Claude ถึง 3 เท่า ก่อนหน้านี้ Alibaba ก็เคยเปิดตัว Qwen-plus เพื่อรับมือกับการจำกัด API ของ OpenAI ในจีน และตอนนี้ดูเหมือนว่าบริษัทจีนกำลังเร่งสร้าง ecosystem ของตัวเองเพื่อรับมือกับการถูกตัดออกจาก AI ระดับโลก ✅ การอัปเดตนโยบายของ Anthropic ➡️ ปิดกั้นบริษัทที่มีผู้ถือหุ้นจีนเกิน 50% ไม่ว่าจดทะเบียนที่ใด ➡️ ครอบคลุมถึงบริษัทแม่, บริษัทย่อย, และ joint ventures ➡️ ใช้ ownership filter แทน geolocation เป็นครั้งแรกในวงการ AI ✅ เหตุผลด้านความมั่นคง ➡️ กังวลว่ารัฐจีนอาจบังคับให้บริษัทส่งข้อมูลกลับไปยังหน่วยงานรัฐ ➡️ เสี่ยงต่อการนำ AI ไปใช้ในงานด้านอาวุธอัตโนมัติหรือการสอดแนม ➡️ Anthropic ยืนยันว่าเป็นการป้องกันการใช้งานในบริบทที่เป็นภัย ✅ ผลกระทบทางธุรกิจ ➡️ สูญเสียรายได้ระดับหลายร้อยล้านดอลลาร์ ➡️ กระทบผู้ใช้ในหลายประเทศที่มีโครงสร้างผู้ถือหุ้นจีน ➡️ ยังไม่ชัดเจนว่าจะบังคับใช้นโยบายนี้ผ่าน cloud reseller อย่างไร ✅ การตอบสนองจากฝั่งจีน ➡️ Zhipu เปิดตัว Claude Migration Toolkit พร้อม API GLM-4.5 ➡️ แจก 20 ล้าน token ฟรี และ throughput สูงกว่า Claude 3 เท่า ➡️ Alibaba เคยเปิดตัว Qwen-plus เพื่อรับมือกับการจำกัด API ของ OpenAI https://www.tomshardware.com/tech-industry/anthropic-blocks-chinese-firms-from-claude