🧠 จากเด็กมัธยมสู่ผู้พิชิต GPU ของ Apple ด้วยโอเพ่นซอร์ส เรื่องราวเริ่มต้นในปี 2020 เมื่อ Apple เปิดตัวชิป M1 พร้อม GPU แบบ custom ที่ไม่มีใครรู้จักภายใน ทีม Asahi Linux นำโดย Hector Martin เริ่มต้นโปรเจกต์เพื่อให้ Linux รันบน Mac M1 ได้ และ Alyssa Rosenzweig ซึ่งเคยทำงานกับไดรเวอร์ Panfrost สำหรับ Arm Mali GPU ก็ตอบรับคำเชิญเข้าร่วม จากแค่ “จะให้คำแนะนำเบื้องต้น” Alyssa กลับซื้อ Mac M1 เป็นของขวัญคริสต์มาสให้ตัวเอง และเริ่ม reverse-engineer instruction set ของ GPU จนสามารถ “วาดสามเหลี่ยม” ได้ — ซึ่งในโลกกราฟิก 3D ถือเป็นจุดเริ่มต้นของทุกสิ่ง เธอพัฒนา shader compiler และไดรเวอร์ OpenGL ที่สามารถรันบน macOS ได้ ก่อนที่ Asahi Lina จะเขียน kernel driver สำหรับ GPU ของ Apple เพื่อให้ระบบทำงานบน Linux ได้เต็มรูปแบบ ในปี 2022 ทีม Asahi Linux สามารถเปิดใช้งานกราฟิก acceleration บน Linux ได้สำเร็จ และ Alyssa ก็เดินหน้าต่อไปด้วยเป้าหมายที่ใหญ่กว่า: ทำให้ Apple GPU รองรับ OpenGL และ Vulkan อย่าง “conformant” ตามมาตรฐานอุตสาหกรรม เธอพัฒนา geometry และ tessellation shader emulation ซึ่งไม่เคยมีใครทำมาก่อนในโลกโอเพ่นซอร์ส และในปี 2024 ก็ผ่านการรับรอง OpenGL 4.6 และ Vulkan 1.4 ได้สำเร็จ พร้อมรองรับ Proton สำหรับเล่นเกม Windows บน Linux หลังจากพิชิตเป้าหมายทั้งหมด Alyssa ประกาศว่า “ถึงเวลาไปต่อ” และย้ายไปทำงานกับ Intel เพื่อพัฒนาไดรเวอร์ GPU สำหรับ Linux ต่อไป 📌 สรุปเนื้อหาเป็นหัวข้อ Alyssa Rosenzweig เริ่ม reverse-engineer GPU ของ Apple M1 ตั้งแต่ปี 2020 ➡️ พัฒนา shader compiler และไดรเวอร์ OpenGL ที่สามารถรันบน macOS ได้ ➡️ Asahi Lina เขียน kernel driver เพื่อให้ระบบทำงานบน Linux ได้เต็มรูปแบบ ➡️ ปี 2022 เปิดใช้งานกราฟิก acceleration บน Asahi Linux ➡️ พัฒนา geometry และ tessellation shader emulation สำหรับ OpenGL และ Vulkan ➡️ ปี 2024 ผ่านการรับรอง OpenGL 4.6 และ Vulkan 1.4 บน Apple GPU ➡️ รองรับ Proton สำหรับเล่นเกม Windows บน Linux บน Mac M1 ➡️ ไดรเวอร์ทั้งหมดถูก upstream เข้า Mesa แล้ว ➡️ Alyssa ย้ายไปทำงานกับ Intel เพื่อพัฒนาไดรเวอร์ GPU สำหรับ Linux ➡️ โครงการนี้พิสูจน์ว่า Apple GPU สามารถรองรับ Vulkan ได้อย่างเต็มรูปแบบ ✅ ข้อมูลเสริมจากภายนอก ➡️ Panfrost เริ่มต้นจากโปรเจกต์เล็ก ๆ ของ Alyssa ตอนมัธยม ก่อนกลายเป็นไดรเวอร์ระดับมืออาชีพ ➡️ Proton เป็นเทคโนโลยีจาก Valve ที่ช่วยให้เกม Windows รันบน Linux ได้ ➡️ Mesa3D เป็นไลบรารีกราฟิกโอเพ่นซอร์สที่ใช้ใน Linux สำหรับ OpenGL และ Vulkan ➡️ LunarG กำลังนำ Vulkan ที่พัฒนาโดย Alyssa ไปใช้บน macOS ผ่านโปรเจกต์ KosmicKrisp ➡️ การ reverse-engineer GPU โดยไม่มีเอกสารจากผู้ผลิตถือเป็นงานที่ซับซ้อนและท้าทายมาก https://rosenzweig.io/blog/asahi-gpu-part-n.html