เวลานั่งรอคิวหมอ หรือขึ้นรถไฟฟ้า หลายคนก็หยิบมือถือขึ้นมาเปิดโซเชียลฯ แบบอัตโนมัติ เพราะมันสนุก ดูง่าย และ “ให้ความสุขเล็ก ๆ” ผ่านวิดีโอ รูปภาพ หรือการแจ้งเตือนต่าง ๆ แต่สิ่งที่เกิดขึ้นคือ สมองเราถูกกระตุ้นตลอดเวลา — ผ่านโดพามีน (dopamine) ซึ่งเป็นสารที่ทำให้รู้สึกดีและเป็นรางวัลในสมอง คล้ายกับเวลาทานของหวาน คาเฟอีน หรือได้ Like บน IG ฟังดูดี แต่ถ้าได้รับมากเกินไป สมองจะเริ่ม “ด้านชา” ต้องการสิ่งเร้าที่มากขึ้นเรื่อย ๆ เช่น ต้องเลื่อนคลิปเร็วกว่าเดิม หรือเล่นโซเชียลหลายแพลตฟอร์มพร้อมกัน ซึ่งอาจกลายเป็น อาการเสพติดสิ่งเร้าแบบไม่รู้ตัว เช่น เบื่อดูหนังยาว ๆ เบื่อเล่นบอร์ดเกม เพราะ “ไม่เร้าใจพอ” แนวทางแก้คือ Dopamine Detox หรือการลดสิ่งเร้าลง ไม่ใช่หยุดความสุข แต่ให้สมอง “พักและรีเซตระบบบ้าง” เพื่อกลับมารับรู้ความสุขจากเรื่องธรรมดาให้ได้อีกครั้ง เช่น การอ่านหนังสือ, วาดรูป, เดินเล่นแบบไม่ฟังเพลง ฯลฯ ✅ สมาร์ตโฟนและโซเชียลมีเดียทำให้สมองหลั่ง dopamine ต่อเนื่อง จนกลายเป็นภาวะ overstimulation   • เมื่อถูกกระตุ้นบ่อย สมองต้องการสิ่งเร้าที่แรงขึ้นเพื่อรู้สึกเท่าเดิม   • คล้ายกลไกเดียวกับการเสพติดพฤติกรรมหรือสารบางชนิด ✅ Dopamine Detox คือการลดสิ่งเร้าที่มากเกินไปเพื่อให้ระบบประสาทฟื้นสมดุล   • ไม่ใช่การงดทุกความสุข แต่เป็นการ “รีเซตจังหวะสมอง” ✅ ตัวอย่างกิจกรรมที่แนะนำในการ Detox:   • ปิดการแจ้งเตือน / ลดเวลาใช้หน้าจอก่อนนอน   • หยุดฟังพอดแคสต์/เพลงระหว่างทำอย่างอื่น เพื่อฝึกโฟกัส   • ทำกิจกรรมอนาล็อก เช่น อ่านหนังสือ เดินเล่น วาดรูป ✅ หากทำต่อเนื่องจะช่วยเพิ่มความสามารถในการรับรู้ สงบใจ และกลับมาสนุกกับกิจกรรมเรียบง่ายได้อีกครั้ง https://www.thestar.com.my/tech/tech-news/2025/06/22/039dopamine-detox039-why-it-pays-to-put-your-phone-away