ระหว่างรอข่าวความคืบหน้าในซีเรีย ผมกลับไปนึกทบทวนเหตุการณ์ ตอนที่รัสเซียเข้าแทรกแซงสงครามซีเรียเมื่อ ค.ศ. 2015 เห็นข้อสังเกตน่าสนใจอย่างหนึ่ง ถ้าใครติดตามเหตุการณ์ในซีเรียมาแต่ต้น น่าจะจำได้ว่าหน่วยทหารฝ่ายรัฐบาลซีเรียที่ทำผลงานโดดเด่นที่สุดในช่วงนั้น มักจะเป็นหน่วยที่มี "ชื่อแปลก" เช่น หน่วย Tiger Forces หน่วย Desert Hawks หน่วย Liwa al-Quds เป็นต้นสาเหตุที่ชื่อหน่วยทหารซีเรียเหล่านี้แหวกแนวกว่าชื่อหน่วยทหารปกติ ที่จะระบุแค่ขนาดของหน่วย เหล่าทหาร และลำดับที่ ก็เพราะความจริงหน่วยทหารชื่อแปลก ๆ เหล่านี้ไม่ใช่หน่วยทหารปกติดั้งเดิมของกองทัพซีเรีย แต่เป็นกำลังกึ่งทหาร (Paramilitary) หรือกลุ่มติดอาวุธ (Militia) ที่ขุนศึกหรืออดีตทหารผ่านศึกฝ่ายรัฐบาลซีเรียจัดตั้งกันขึ้นมาเองแบบเฉพาะกิจในช่วงสงครามกลางเมืองนั่นเอง เช่น กำลังพลของหน่วย Liwa al-Quds ตอนจัดตั้งใหม่ ก็รวบรวมมาจากผู้ลี้ภัยชาวปาเลสไตน์ในซีเรีย ทีนี้ในช่วงแรก ๆ ที่มีการตั้งหน่วยเหล่านี้ขึ้นมา ก็อาจไม่มียุทโธปกรณ์สมบูรณ์มากนัก เพราะเป็นเพียงกำลังกึ่งทหาร แต่สิ่งที่หน่วยเหล่านี้มีเหนือกว่าหน่วยทหารปกติ คือกำลังพลเป็นอาสาสมัคร ไม่ใช่ทหารเกณฑ์ มีขวัญกำลังใจดี นอกจากนี้กำลังพลจำนวนมากยังเป็นทหารผ่านศึก มีประสบการณ์รบมาก่อน เมื่อเวลาผ่านไปกำลังกึ่งทหารเหล่านี้กลับกลายเป็นหัวหอกของกองทัพรัฐบาลซีเรีย ร่วมกับพันธมิตรจากต่างประเทศ เช่น กลุ่มเฮซบอลเลาะห์และทหารรับจ้างวากเนอร์ ในการยึดพื้นที่คืนจากกลุ่มกบฏและกลุ่ม IS เวลารัสเซียส่งยุทโธปกรณ์รุ่นใหม่มาให้ เช่น รถถัง T-90A กำลังกึ่งทหารของซีเรียเหล่านี้ก็จะเป็นหน่วยแรก ๆ ที่ได้รับอาวุธใหม่ ๆ ดังกล่าวไปใช้งานทีนี้ปัญหาคือแม้หน่วยเหล่านี้จะมีประโยชน์มากในช่วงสงครามกลางเมือง ที่การสู้รบชุลมุนวุ่นวายไปหมด แต่เมื่อรัฐบาลซีเรียยึดพื้นที่คืนได้มากขึ้น สถานการณ์เริ่มกลับเข้าสู่ภาวะปกติ รัฐบาลซีเรียก็จำเป็นต้องรวมศูนย์อำนาจกลับมาที่กรุงดามัสกัส จะปล่อยให้ขุนศึกแต่ละคนมีกองกำลังติดอาวุธส่วนตัว แสวงหาผลประโยชน์โดยพลการไม่ได้ กำลังกึ่งทหารที่เคยเป็นหัวหอกของกองทัพรัฐบาลซีเรียในการยึดพื้นที่คืน บางหน่วยจึงถูกยุบไป เช่น หน่วย Desert Hawks เป็นต้น ส่วนที่เหลือ เช่น หน่วย Tiger Forces ก็รวมเข้าเป็นส่วนหนึ่งของกองทัพซีเรียอย่างเป็นทางการ เมื่อเวลาผ่านไป กำลังพลที่เป็นอาสาสมัครและทหารผ่านศึกจำนวนมาก ก็ถูกปลดประจำการไป แทนที่ด้วยทหารเกณฑ์ เหมือนหน่วยทหารปกติของกองทัพซีเรียช่วงก่อนเกิดสงครามกลางเมืองผมเชื่อว่านี่อาจเป็นคำอธิบายว่าทำไม กองทัพรัฐบาลซีเรียในปัจจุบันจึงทำการรบได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ ไม่สามารถต่อต้านการรุกของกลุ่มกบฏได้ ทั้งที่ได้รับการสนับสนุนทางอากาศจากรัสเซีย เพราะนอกจากจะขาดการช่วยเหลือทางภาคพื้นดินจากพันธมิตรเดิม เช่น เฮซบอลเลาะห์ ทหารรับจ้างวากเนอร์ เป็นต้น แล้ว กำลังกึ่งทหารฝ่ายรัฐบาลซีเรียที่มีประสบการณ์และขวัญกำลังใจดี เคยเป็นหัวหอกของกองทัพซีเรียมาก่อน ยังหายไปด้วย กลายเป็นหน่วยทหารปกติที่กำลังพลส่วนใหญ่มีแต่ทหารเกณฑ์ที่ขาดประสบการณ์และขวัญกำลังใจต่ำ แม้ปัจจุบันรัสเซียจะยังสู้รบติดพันในยูเครนอยู่ ยังไม่สามารถส่งยุทโธปกรณ์มาสนับสนุนซีเรียได้เต็มที่ แต่ก่อนหน้านี้รัสเซียก็ได้เสริมกำลังอาวุธจำนวนมากให้ซีเรียแล้ว เช่น รถถัง T-90A ระบบป้องกันภัยทางอากาศ Pantsir-S1 เป็นต้น ปัญหาของกองทัพซีเรียตอนนี้ไม่ใช่การขาดแคลนอาวุธ แต่เป็นการขาดแคลนกำลังพลที่มีประสบการณ์และขวัญกำลังใจดีมากกว่าครับสวัสดี06.12.2024