ความสงบและการปล่อยวางเกิดขึ้นเมื่อเรารู้ทันจิตว่า “ยึดหรือไม่ยึด” การยึดเกาะนั้นเหมือนการพยายามมากมายเพื่อให้ได้สิ่งที่ต้องการ แต่พอได้มาแล้วกลับรู้สึกว่างเปล่า เพราะเมื่อจิตหมดแรงยึด จิตจะว่างจากสิ่งนั้น อาจถึงขั้นรู้สึกอยากถอนตัว

การสังเกตอาการ “ไม่ยึด” คล้ายกับลมหายใจที่เราไม่เคยยึด แต่รู้ว่าเป็นสิ่งสำคัญ ซึ่งสอนให้เห็นถึงความสงบในจิตที่ “ไม่ยึดแต่ไม่ทิ้ง” ทำให้เราเห็นความแตกต่างระหว่างจิตที่ยึดเหนียวแน่นกับจิตที่ปล่อยวาง

เมื่อเราเฝ้าดูจิตอย่างเข้าใจ ปัญญาจะเกิดขึ้น ทำให้เราเห็นว่าสิ่งที่จิตต้องการจริงๆ คือความสงบระงับและความอิ่มเต็มที่แท้จริง การปล่อยวางนี้จะทำให้เรารู้สึกเบาสบาย ไม่ต้องไล่ตามสิ่งใดอย่างไร้ที่สิ้นสุด