แผนไทยกับการดูแลร่างกายจากฝุ่น
บทความโดย อาจารย์แพทย์แผนไทยคมสัน ทินกร ณ อยุธยา
คราวนี้หนักหน่วง ฝุ่นมันเข้าทางหู ตา คอ จมูก กาย ทำให้เกิดอาการมากมาย แสบตา ตาแดง แสบคอ แสบอก ผื่นขึ้น ไอเป็นเลือด ท้ายเป็นมะเร็งปอด
การดูแลป้องกัน
เมื่อเราเอาของเสียเข้าผ่านทางลมหายใจเข้า(อัสสาสะ)เราก็ต้องเอาออกผ่านทางลมหายใจออก(ปัสสาสะ)
สำหรับการแพทย์แผนไทยใช้การเวชปฎิบัติสุมยา การรับทานน้ำกระสายยา รวมถึงยาทาใช้ภายนอก และอาหารเป็นยา ดังจะแจงไว้ต่อไปนี้
การสุมยาล้างฝุ่น:
สุมยาหรือโปงยาก็เรียก เป็นเวชวิธีข้างเปียก การสุมยานั้นใช้ไอความร้อนชื้นในการนำยา กลไกนั้นใช้ไอร้อนนำยาเข้าในผ่านระบบทางเดินหายใจ เพื่อผลักเสลดเสียที่มึฝุ่นสกปรกเกาะอยู่ให้ออกจากระบบทางเดินหายใจทั้งหมด
ทำให้หายใจคล่องขึ้นสะดวกขึ้น เวชวิธีสุมจะใช้เครื่องยาที่มีน้ำมันหอมระเหยซึ่งจะออกมาได้ ต้องอาศัยความร้อนเข้าช่วย
เครื่องยา:
- เหง้าขิง/เหง้าข่า/เหง้าตะไคร้
- ใบมะกรูดฉีกขยำ/หอมหัวแดงมากๆ/มะนาวบีบน้ำพร้อมเปลือก
- พิมเสน หรือVICKS VAPORUB OINTMENT และ เกลือแกง
เวชวิธี:
- นำเครื่องยาสดทั้งหมดมาตำหยาบๆ
- จากนั้นนำลงกะละมังสแตนเลสขยำทั้งหมดอีกครั้งจนนัวส่งกลิ่นหอม
- เดาะพิมเสนและเกลือลงไปคลุกให้ดีอีกครั้ง
- เติมน้ำเดือดจัดพอท่วมตัวยา
- ก้มลงสูดดมไอระเหยของตัวยาเข้าทางโพรงจมูก
- ใช้ผ้าผืนใหญ่โปงให้ทั่วตัวและกะละมังเพื่อให้ไอยาอวลอยู่ภายใน
- ในระหว่างเวชจะเปิดหรือปิดเปลือกตาก็ได้
- ให้หายใจเข้าหนักๆติดกัน หากเหนื่อยให้พักด้วยการหายใจเบาๆ
- สักพักน้ำหู น้ำตา น้ำมูก น้ำคอจะไหลออกมา นำเสลดเสียออกมาด้วย
- ให้ทำเช้าและเย็นจักดี ในแต่ละครั้งให้ทำจนรู้สึกร้อนไปหรือรู้สึกเหนื่อยไปจึ่งหยุดทำเสีย
สรรพคุณเวชวิธี:
- ลดอาการภูมิแพ้
- ทำให้ระบบทางเดินหายใจดีขึ้น
- ช่วยลดอาการคัดจมูก น้ำมูกมาก
- ลดอาการแสบตา ตาแดง
- ทำให้โล่งในช่องคอจากเสลดเหนียว
- นำเสลดเสียออกจากระบบทางเดินหายใจ
ตำรับยา
นอกจากนั้นในการแพทย์แผนไทยยังมีตำรับยาช่วยผ่อนของเสียออกจากระบบทางเดินหายใจ ตัวอย่างเช่นตำรับยาอุระตะกรัน เพื่อทำความสะอาดระบบทางเดินหายใจ ตำรับยานภากาศ เพื่อให้ระบบทางเดินหายใจดีขึ้น ตำรับยาศอเสาวรส นำเสลดออกจากระบบช่องคอเป็นต้น
น้ำกระสายยาต้านภัยฝุ่น:
เครื่องยา
- ว่านหอมแดง/พิกัดตรีผลา/หญ้าดอกขาว/รางจืดทั้งต้น
วิธีปรุง
- ต้มน้ำเดือดไฟอ่อนราวยี่สิบนาทีทิ้งให้เย็นแล้วกรอง
- แต่งกลิ่นสี เจือด้วยน้ำคั้นใบเตยหอม
- แต่งรส เปรี้ยวนำด้วยน้ำมะนาว หวานตามด้วยน้ำเชื่อมหรือน้ำผึ้ง
วิธีทาน
- ดื่มครั้งละแก้วเช้าและเย็นก่อนอาหาร
อาหารต้านPM2.5:
ผักใบเขียว/แครอท/ฟักทอง/มันเทศ/บรอคโคลี่/กระหล่ำปลี/กระหล่ำดอก/มะเขือเทศ
รายการอาหารต้านภัยฝุ่น เสริมภูมิต้านทาน
- ต้มจับฉ่ายสารพัดผักต้านฝุ่น
- ผัดผักใบเขียว
- ผัดบรอคโคลี่ใส่กระหล่ำดอก
- แกงจืดกระหล่ำปลียัดไส้หมูกุ้ง
- น้ำพริกตะไคร้แนมผักต้านฝุ่นลวกกะทิ
- แกงมัสมั่นไก่ใส่ฟักทอง
- แกงกะหรี่ไก่มันเทศ/แครอท
- มะเขือเทศยัดไส้นึ่งราดซอสเปรี้ยวหวาน
- ฟักทอง/มันเทศ บวดสด
- ฟักทอง/มันเทศ เชื่อมราดหัวกะทิ
ที่สำคัญจะพึ่งแต่ยาหรือการเวชปฎิบัติแต่เพียงเท่านั้นมิได้ ต้องพึ่งตนเป็นสำคัญพยายามหลีกเลี่ยงการรับฝุ่นเมื่ออยู่ภายนอกอาคารบ้านเรือน เอาป่ากลับมาไว้ในบ้านของเราเอง และเมื่อเกิดอาการป่วยรีบไปพบแพทย์จักแพทย์แผนใดสุดแล้วแต่จักเลือก
ทำสิ่งที่รัฐแนะนำให้มากที่สุดเท่าที่วิถีชีวิตปกติจักอำนวยได้ ภาครัฐแลภาคเอกชนต้องเร่งช่วยกันสางปัญหาอันเกิดจากการพัฒนานั้นอย่างเร่งด่วน ปัญหามลภาวะคือปัญหาของเราทุกคนไม่ว่าจะจนจะรวยจะเด็กแรกเกิดจะผู้ใหญ่เป็น "ปัญหาติดดินของคนติดดินทุกคน"